Thành phố Hồ Chí Minh, nơi được xem là trung tâm kinh tế, khoa học và công nghệ của Việt Nam, đã thu hút rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài trong những năm qua. Mức thu nhập bình quân của người dân tại thành phố này cũng tương đối cao hơn so với những nơi khác trên toàn quốc. Sau đây là một vài sự kiện đáng chú ý trong lãnh vực kinh tế tại thành phố này do phóng viên Trần Nam của Đài VOA ghi nhận qua cuộc tiếp xúc mới đây với một giới chức thuộc Sở Kế Hoạch và Đầu Tư của thành phố này.
Theo tài liệu của Sở Kế Hoạch và Đầu Tư thì thành phố Hồ Chí Minh, với dân số khoảng 7 triệu người, là nơi mà người dân có đời sống tương đối khả quan về mặt kinh tế, với mức thu nhập bình quân tính theo đầu người là 1800 đôla 1 năm so với 550 đô la trên toàn quốc. Thành phố này cũng được xem như là một trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học, và công nghệ của Việt Nam.
Trong những năm qua, trung tâm kinh tế này đã thu hút rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên theo lời ông Lương Văn Lý, Phó Giám Đốc Sở Kế Hoạch và Đầu Tư Thành phố Hồ Chí Minh, thì sự kiện nổi bật nhất trong 5 tháng đầu của năm 2006 có lẽ là việc tập đoàn Intel của Hoa Kỳ đã quyết định đầu tư hơn 600 triệu đô la tại Việt Nam.
Giới chức này cũng nói rằng việc Intel quyết định đầu tư tại Việt Nam là một sự kiện đầy ý nghĩa. Ông khẳng định:
Việc Intel vào đây chứng tỏ là môi trường đầu tư tại Việt Nam và cụ thể là tại thành phố Hồ Chí Minh đã hội đủ điều kiện để cho các tập đoàn lớn như vậy vào làm ăn kinh doanh tại Việt Nam.
Để tiếp tục thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, các cơ quan đặc trách về kinh tế của thành phố cũng đã tổ chức những chuyến đi vận động đầu tư nước ngoài, được gọi là kế hoạch xúc tiến đầu tư thương mại du lịch, mà gần đây nhất là chuyến đi Bắc Mỹ trong những tháng đầu của năm 2006. Trong chuyến đi này phái đoàn của Việt Nam nhận thấy rằng các nhà đầu tư Canada và Hoa Kỳ năm nay đã quan tâm nhiều hơn đến Việt Nam so với những năm trước đây, nhất là tại Hoa Kỳ. Ông Lương Văn Lý cho biết như sau:
Tại Hoa Kỳ thì chúng tôi đã nhận được sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư đối với các lãnh vực về kết cấu hạ tầng kỹ thuật, ví dụ như xây dựng đường, cầu, các khu đô thị mới của rhành phố cũng như tham gia vào việc xây dựng mạng lưới vận chuyển hành khách công cộng của thành phố Hồ Chí Minh.
Thông thường thì những quan tâm lớn của các nhà đầu tư tại bất cứ một môi trường mới nào đều xoay quanh 2 vấn đề, đó là chi phí và thủ tục hành chính. Chi phí thấp và thủ tục hành chính đơn giản là những yếu tố để tạo nên một môi trường đầu tư hấp dẫn. Theo lời ông Lương Văn Lý thì môi trường đầu tư tại Việt Nam đã được cải thiện rất nhiều trong 2 lãnh vực này. Ông nói:
Thành phố HCM từ nhiều năm nay đã có nhiều nỗ lực rất bền bỉ và rất kiên trì để giải quyết 2 vấn đề đó cho các nhà đầu tư. Gần đây nhất là vào tháng 10 năm 2004, thành phố HCM đã ban hành một quyết định mà chúng tôi gọi là Quyết định 236, nhằm giải quyết một số vấn đề, ví dụ như nêu ra yêu cầu là tất cả các cơ quan chính quyền của thành phố HCM là phải có nhiệm vụ hỗ trợ cho các nhà đầu tư. Thứ hai là tất cả các cơ quan có liên quan phải có nhiệm vụ phối hợp với nhau thật chặt chẽ nhịp nhàng trong việc giải quyết các yêu cầu của các nhà đầu tư.
Nhiều nhà đầu tư nước ngoài thường tỏ ra ngần ngại trong việc quyết định làm ăn tại Việt Nam vì cho rằng luật lệ đầu tư tại Việt Nam quá phức tạp và hay thay đổi, do đó cần phải được cải cách. Tuy nhiên theo lời ông Lương Văn Lý thì việc cải cách luật lệ đầu tư và đơn giản hóa các thủ tục hành chính là một quá trình đòi hỏi phải có thời gian để thực hiện:
Trước hết phải nói rằng công cuộc cải cách hành chính làm cho việc giải quyết các thủ tục nó đơn giản, thuận tiện, làm cho các qui định, các thủ tục được minh bạch và công khai. Đây là một quá trình mà chúng tôi nhận thức rằng cũng cần phải có thời gian, một sự kiên trì, kiên định từ các cơ quan quản lý Nhà Nước nhưng mà không phải là một công việc có thể giải quyết được một sớm một chiều.
Trong khuôn khổ thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế trong 5 năm tới, thành phố HCM đang tập trung nỗ lực vào việc khuyến khích các ngành công nghiệp sử dụng công nghệ cao, sử dụng ít đất, ít lao động, nhưng sử dụng nhiều chất xám, đồng thời khuyến khích các lãnh vực dịch vụ liên quan đến công cuộc nghiên cứu và phát triển, viễn thông , du lịch, ngân hàng, tài chính. Ngoài ra thành phố HCM cũng có những mục tiêu ngắn hạn. Ông Lương Văn Lý cho biết:
Tiếp tục cải cách hành chính và hoàn chỉnh qui hoạch về sử dụng mặt bằng cũng như qui hoạch về ngành nghề của thành phố là 2 vấn đề trọng tâm trong những năm sắp tới đây, mà cụ thể là trong năm 2005, 2006 phải giải quyết cho dứt điểm.
Giới chức của Sở Kế Hoạch và Đầu Tư cũng công nhận tầm quan trọng của đầu tư nước ngoài và nói rằng đó là một đóng góp hết sức lớn lao vào sự nghiệp phát triển đất nước một cách vững chắc, chẳng những trong thời gian hiện tại mà còn cho các thế hệ mai sau.
