Các cường quốc Á châu chuẩn bị dự một hội nghị thượng đỉnh Đông Á không đồng ý với nhau về cách thức khởi động các nỗ lực đầy tham vọng nhằm thành lập một cộng đồng kinh tế thống nhất khắp khu vực rời rạc này.
Các nhà ngoại giao của 16 quốc gia tham dự hội nghị đã thảo luận vấn đề suốt 2 tiếng đồng hồ tại Kuala Lumpur và các nước thành viên của Hiệp hội các Quốc gia Đông nam Á, tức ASEAN sau đó cho biết một bản tuyên bố đang được chuẩn bị cho hội nghị vào thứ tư tới khẳng định sự kiểm soát của ASEAN đối với sáng kiến đó.
Tuy nhiên, các nước do Ấn Độ đứng đầu muốn hội nghị thượng đỉnh Nam Á mới đóng một vai trò chủ chốt trong việc xây dựng một cộng đồng kinh tế xuyên Á, và muốn các diễn đàn khu vực khác thành lập các khối riêng.
Ấn Độ cũng muốn các nhà lãnh đạo đưa ra những cam kết với lời lẽ mạnh hơn để thành lập một cộng đồng kinh tế càng sớm càng tốt với mục tiêu chung cuộc là biến cộng đồng này thành một khu vực mậu dịch tự do.
Các nguồn tin cho hãng thông tấn AP hay rằng vẫn còn khả năng thay đổi bản tuyên bố trong những cuộc họp giữa các bộ trưởng ngoại giao trước cuộc họp thượng đỉnh. Và nếu điều này bất thành, thì các nhà lãnh đạo sẽ quyết định hình thức của Cộng đồng Kinh tế Đông Á.
Hội nghị thượng đỉnh Đông Á bao gồm ASEAN, Australia, Trung quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand, và Nam Triều Tiên. Việt Nam là một thành viên trong khối ASEAN, gồm các nước khác nữa là Brunei, Kampuchea, Indonesia, Lào, Malaysia, Miến Điện, Philippin, Singapore và Thái Lan.
Tập hợp 16 quốc gia vừa kể gồm khoảng 3 tỷ người, tức là phân nửa dân số thế giới, và chiếm 1 phần 5 nền thương mại toàn cầu. Sự hợp tác nhằm lập ra một cộng đồng thương mại sẽ cạnh tranh với châu Âu hay Bắc Mỹ.
Tuy nhiên, vấn đề còn tồn tại vẫn là làm thế nào có thể hình thành được một sự hòa nhập theo kiểu Âu châu trong một khu vực có sự cách biệt quá lớn từ nước Lào – một nước theo chế độ cộng sản và là một trong các nền kinh tế nghèo nhất thế giới – cho đến Nhật Bản, quốc gia theo thể chế dân chủ và là nền kinh tế lớn thứ nhì trên thế giới.
Cho đến nay, vẫn chưa có một hiệp định nào đạt được giữa các nước lớn như Trung quốc, Nhật bản, Nam Triều Tiên và Ấn Độ.
