Ông Hoàng Minh Chính, một nhà tranh đấu cho tự do dân chủ tại Việt Nam, đã đặt chân lần đầu tiên đến Hoa Kỳ hôm 30 tháng 8 tại phi trường San Francisco, Tiểu Bang California.
Nhờ những vận động của chính phủ Mỹ và sự bảo trợ của bác sĩ Nguyễn Xuân Ngãi, ông đã được chính quyền Hà Nội cho phép rời khỏi Việt Nam để chữa bệnh ung thư tuyến tiền liệt và các bệnh đường ruột khác tại Hoa Kỳ.
Nhân dịp này chúng tôi đã tiếp xúc với bác sĩ Nguyễn Xuân Ngãi để biết thêm một số chi tiết về trường hợp xuất ngoại hiếm thấy của một nhân vật bất đồng chính kiến tại một nước Cộng sản như Việt Nam. Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn do Trần Nam thực hiện:
VOA: Chúng tôi được biết bác sĩ là người đã tham gia vào công cuộc vận động và bảo trợ cho ông Hoàng Minh Chính sang Hoa Kỳ chữa bệnh. Thưa lý do nào đã khiến cho bác sĩ nghĩ đến việc vận động và bảo trợ như vậy?
Bs Ngãi: Trước hết tôi xin kính chào anh Trần Nam và quí thính giả của Đài VOA và các đồng bào Việt Nam trong và ngoài nước. Thật ra thì tôi, trong công việc của mình, có liên hệ chặt chẽ với các anh em làm việc cho dân chủ ở trong và ngoài nước, và ông Hoàng Minh Chính là người không xa lạ gì với chúng tôi lắm.
Cách đây 2 tháng ông Hoàng Minh chính đã lâm bệnh rất nặng, có thể nói một chút xíu nữa là không còn, nhưng rất may mắn là ông đã qua khỏi, nhưng chỉ tạm thời thôi, tức là sức khỏe chỉ phục hồi một phần nào. Chính vì lo ngại cho sức khỏe của ông Hoàng Minh Chính mà tôi tin tưởng tuyệt đối rằng với kỹ thuật y khoa của Hoa Kỳ, chúng ta có thể làm được một cái gì hơn để làm cho nhà cách mạng Hoàng Minh Chính có thể được sức khỏe nhiều hơn và bảo đảm có thể được an toàn thêm một thời gian dài nữa, để ông tiếp tục công việc mà ông đang làm.
VOA: Chuyện cho phép một nhân vật bất đồng chính kiến từng lớn tiếng bênh vực cho dân chủ ra nước ngoài, dù là chữa bệnh, là điều hiếm thấy tại Việt Nam, vậy việc xin giấy tờ xuất ngoại của ông Hoàng Minh Chính có gặp nhiều trở ngại hay không, thưa bác sĩ?
Bs Ngãi: Mới đầu khi tôi có ý tưởng vận động cho ông Hoàng Minh Chính sang Hoa Kỳ chữa bệnh thì mình nghĩ chuyện này rất là khó khăn, có thể nói là không bao giờ được hết. Nhưng có lẽ là nhờ thiên thời, địa lợi, nhân hòa cho nên trong lúc chúng tôi trực tiếp tích cực vận động cho ông Hoàng Minh Chính thì lúc đó là thời điểm mà Thủ Tướng Việt Nam Phan Văn Khải đến thăm Hoa Kỳ. Có lẽ vì những lý do như vậy thành ra tình hình cũng dịu bớt một phần nào, và cái thủ tục xin Visa cho ông Hoàng minh Chính để sang Hoa Kỳ rất là dễ dàng, chỉ liên lạc với Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ trong một thời gian ngắn từ 2 đến 3 ngày thì ông Hoàng Minh Chính đã được Visa. Còn trường hợp bên Việt Nam thì việc cho ông Hoàng Minh Chính có cái hộ chiếu để đi ra nước ngoài thì tôi không được rõ chi tiết những cũng rất là nhanh chóng, thời gian không quá một tuần.
VOA: Việc làm của bác sĩ có được sự ủng hộ của nhiều người hay không, kể cả những người ở trong nước?
Bs Ngãi: Những người ở trong nước thì chắc chắn là ủng hộ, bởi vì ai cũng biết rõ ông Hoàng Minh Chính, cũng quan tâm đến bệnh tình và sức khỏe của ông, và lúc nào cũng muốn cho ông được khỏe mạnh để ông tiếp tục làm công việc của ông ấy. Cái khó là đồng bào ở hải ngoại, vì thật ra cũng có một số đồng bào Việt Nam ở hải ngoại vẫn còn có một sự nghi ngờ nào đó đối với những người mà trước đây là đảng viên đảng Cộng sản thuần túy, và ông Hoàng Minh Chính là một trường hợp. Tuy nhiên, dư luận của đồng bào Việt Nam tại hải ngoại, khi ông Hoàng Minh Chính đến Hoa Kỳ rồi, thì hoàn toàn vô cùng thuận lợi. Tôi nghĩ rằng đến lúc này đồng bào Việt Nam tại hải ngoại đã nhìn thấy rõ sự đấu tranh của những nhà đấu tranh ở trong nước, Có thể nói là từ trước đến nay họ là đảng viên đảng Cộng Sản Việt Nam nhưng bây giờ đã thấy rõ chủ nghĩa Cộng Sản là sai lầm và là một khuyết điểm lớn làm cho dân tộc mình tụt hậu vân vân. Bây giờ thì người Việt tại hải ngoại đã có một cái nhìn khác, và trong những ngày tháng vừa qua thì ông Hoàng Minh Chính đến đây cũng gần một tuần rồi, tôi nghe mọi người kêu gọi thăm hỏi, và lúc nào cũng bày tỏ sự ưu tư và lòng ưu ái đối với cụ, và tôi chưa nghe một dư luận nào chống đối lại hoặc hoài nghi nào quá lớn đối với cụ.
VOA: Khi ông Hoàng Minh Chính đặt chân đến Mỹ lần đầu tiên tại phi trường San Francisco hôm 30 tháng 8, cái không khí gặp gỡ giữa một nhà tranh đấu cho dân chủ tại Việt Nam và số người Việt có mặt hôm đó như thế nào, thưa bác sĩ?
Bs Ngãi: Tôi là người trong Ban Tổ Chức, tuy nhiên tôi không dám phổ biến ra bên ngoài nhiều tôi chỉ sợ sức khỏe của cụ quá kém, lúc đó còn ngồi xe lăn thành ra tôi chỉ thông báo cho một số anh em trong giới truyền thông báo chí hải ngoại thôi chứ không có mời ở bên ngoài . Nhưng tôi không ngờ, chỉ trong vòng mấy ngày tôi mời, các anh em truyền thông báo chí bữa đó đã đến chật hết phi trường San Francisco. Có thể nói khi ông Hoàng Minh Chính bước ra ông rất là phấn khởi khi thấy tất cả các anh em báo chí rất là lưu tâm và hỏi những câu hỏi rất là hay và ông đã có những câu trả lời rất là dứt khoát.
VOA: Thưa bác sĩ tình trạng sức khỏe của ông Hoàng Minh Chính hiện nay như thế nào và triển vọng của việc chữa trị cho ông tại Hoa Kỳ ra sao?
Bs Ngãi: Tình trạng sức khỏe của ông Hoàng Minh Chính thì trong những ngày đầu ông ấy rất là khỏe, có lẽ bao nhiêu sức lực ông ấy đã gom lại khi mới qua đây sau khi đi một chuyến bay khoảng 15, 16 tiếng đồng hồ. Khi tới đây ông không ngủ được liên tiếp trong mấy ngày. Lúc đầu thì ông tuyên bố rất là mạnh mẽ nhưng những ngày sau đó vì thời gian, khoảng cách không gian khác biệt, sức khỏe ông ấy năm nay tuổi thật là 86 tuổi rồi thành ra cũng yếu rồi lại bị bệnh trong người. Thí dụ đi tiểu thì cũng phai dùng một ống nhân tạo v.v... vì cuộc giải phẫu tạm ở bên kia thành ra cũng có vấn đề. Chúng tôi cũng có làm một cái phẫu thuật nhỏ thôi cách đây chừng 3 ngày, và rõ ràng sức khỏe của ông rất là kém sau cái phẫu thuật rất là đơn giản và chỉ có gây tê tại chỗ thôi. Ông ấy nằm kiệt quệ đến 2, 3 ngày. Tuy nhiên sức khỏe của ông Hoàng Minh Chính thì lúc này tương đối đỡ rồi nhưng nên nhớ cụ rất là lớn tuổi và bệnh rất là nan y, nhưng tôi tin chắc chắn có thể nói là với nền kỹ thuật y khoa ở bên Hoa Kỳ chắc chắn là có thể chữa lành bệnh này.
VOA: Nghe nói bác sĩ phải xét nghiệm lại toàn bộ tình trạng bệnh lý của ông Hoàng Minh Chính từ giai đoạn đầu, mặc dù ông đã được chữa trị tại Việt Nam?
Bs Ngãi: Vâng, đúng như vậy, khi ông ấy qua đây thì tôi phải coi lại từ trên xuống dưới, như thử máu, chụp hình, coi lại hết và chọn những bác sĩ chuyên môn vì tôi không phải là người chuyên môn về ung thư tuyến tiền liệt, và các bác sĩ giỏi nhứt trong vùng Silicon Valley là tại Stanford đã tham dự cuộc chữa trị, và tất cả đều lạc quan.
VOA: Có thể nói Hoa Kỳ là một trong những nước có những phương tiện chữa trị tối tân và hữu hiệu nhất, tuy nhiên việc trị bệnh tại đây cũng tốn kém nhất, vậy có cơ quan, đoàn thể hay cá nhân nào tiếp tay với bác sĩ trong vấn đề này hay không?
Bs Ngãi: Ông Hoàng Minh Chính đối với tôi như người trong nhà. Anh em đã làm việc với nhau lâu rồi, quen biết với nhau bằng thư từ , bằng E Mail , bây giờ mới được gặp bằng xương bằng thịt thôi nhưng cũng coi như là người anh em chú bác trong nhà, thành ra khi mới đầu tôi bảo lãnh cho ông cụ qua đây thì tôi có sự cam kết với Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ là tôi sẽ lo tất cả mọi thứ. Tuy nhiên thật ra khi ông ấy qua đây thì tình hình rất phấn khởi, vì có rất nhiều bạn tôi ở khắp nơi thấy được E Mail của tôi và họ đã gửi E Mail tới và xin được phụ giúp vào một phần y phí, đặc biệt là có những cô sinh viên rất là trẻ, sinh viên y khoa ở Oklahoma ở Boston..., đều gửi E Mail tới, và tất cả đều tình nguyện giúp một phần vào cái y phí cho cụ Hoàng Minh Chính. Điều rất phấn khởi là đã đến lúc người ta ý thức rằng ông Hoàng Minh Chính qua đây không những để chữa bệnh mà còn có những công việc khác để giới dân chủ trong nước bắt tay với đồng bào hải ngoại, và chính vì vậy nên có rất nhiều người ủng hộ, đặc biệt là những người trong giới trẻ.
VOA: Bằng cách nào để các nhà hảo tâm có thể trực tiếp hay gián tiếp tham gia vào việc giúp đỡ hoặc thăm hỏi ông Hoàng Minh Chính trong lúc ông đang chữa trị.
Bs Ngãi: Rất là cám ơn câu hỏi của anh Trần Nam. Chúng tôi rất mong có những ý kiến đóng góp xa gần về tài chính, về vật lực, về tinh thần đủ thứ hết để có thể chuyển về ông Hoàng Minh Chính để giúp ông lên tinh thần. Một bệnh nhân tuy yếu về sức khỏe nhưng nếu nhận được những lời khích lệ về tinh thần thì họ hồi phục rất là nhanh. Vậy nếu có gì thì quý vị liên lạc với E Mail của tôi là: ngainguyen@aol.com Đây là phương tiện liên lạc rất hữu hiệu.
VOA: Có thể dự đoán là thời gian chữa trị cho ông Hoàng Minh Chính là trong bao lâu, và bệnh nhân có cần ở lại Hoa Kỳ trong một thời gian lâu dài để tỉnh dưỡng sau khi chữa trị hay không?
Bs Ngãi: Cái chữa trị có nhiều giai đoạn. Thí dụ ông đã giải phẫu tạm ở Việt Nam có những cái ống trổ ra khỏi cơ thể cho nên phải chờ cho nó lành lại. Trước khi qua một cuộc giải phẫu lớn mà tôi dự định sẽ thực hiện trong vòng 2 tuần nữa vì phải có thời gian bồi dưỡng sức khỏe thì mới cụ mới có thể trải qua một cuộc giải phẫu như vậy. Sau đó khoảng 2 tuần nữa, có thể là 3 tuần nữa thì mới bình phục hoàn toàn. Tóm là thì cụ Hoàng Minh Chính cũng phải ở lại đây khoảng một tháng nữa. Tuy nhiên lúc nào cụ cũng quyết liệt đòi về Việt Nam. Có nhiều người hỏi rằng nếu chính phủ Hoa Kỳ cho cụ ở lại đây như là một người tị nạn thì cụ có ở lại đây hay không, thì cụ đáp rằng không. Cụ nhất định đòi về lại Việt Nam, tiếp tục làm việc sau khi được hồi phục về sức khỏe.
VOA: Cám ơn bác sĩ Nguyễn Xuân Ngãi đã dành cho Đài VOA cuộc phỏng vấn hôm nay.