Lễ Chiến Sĩ Trận Vong tại Hoa Kỳ đã được cử hành hôm 30 tháng 5 vừa qua nhằm vinh danh những người đã hy sinh cho nước Mỹ cũng như cho lý tưởng tự do trên thế giới. Một trong những nghi thức quan trọng trong ngày lễ này là lễ đặt vòng hoa tại Ngôi Mộ Chiến Sĩ Vô Danh trong nghĩa trang quốc gia Arlington trong vùng thủ đô Washington. Sau đây là một số chi tiết về ngôi mộ có liên quan đến những cuộc chiến tranh lớn trên thế giới có sự tham dự của Hoa Kỳ trong thế kỷ 20, trong đó có cuộc chiến Việt Nam, do Trần Nam biên soạn và trình bày:
Trong Nghĩa Trang Quốc Gia, trên một khu đồi xinh đẹp và yên tĩnh trong vùng phụ cận thủ đô Washington nhìn xuống dòng sông Potomac lịch sử, nơi an nghỉ cuối cùng của một số chính khách và hàng trăm ngàn quân nhân nam nữ Hoa Kỳ đã hy sinh mạng sống để bảo vệ đất nước cũng như cho lý tưởng tự do và hòa bình trên khắp thế giới, có một ngôi mộ mà hàng năm có hàng triệu người đến thăm viếng. Đó là Ngôi Mộ Chiến Sĩ Vô Danh, tượng trưng cho các chiến binh Hoa Kỳ đã hy sinh trong Thế Chiến Thứ Nhất, Thế Chiến Thứ Hai, Cuộc Chiến Triều Tiên, và Chiến Tranh Việt Nam.
Sự hình thành ngôi mộ này đã bắt nguồn từ khi có nhiều tử sĩ của Mỹ trong Thế Chiến Thứ Nhất không thể xác định được lý lịch trong khi quốc gia muốn có một hình thức nào đó để nói lên lòng biết ơn đối với những người đã hy sinh vì tổ quốc và lý tưởng tự do trên thế giới.
Với sự chấp thuận của Quốc Hội Hoa Kỳ nhằm vinh danh các chiến sĩ vô danh, một trong số những thi hài của các quân nhân Mỹ tử trận mà không tìm ra được lý lịch trên các chiến trường châu Âu đã được chọn theo các thủ tụcđã được qui định để mang về Hoa Kỳ.
Ngày mùng 9 tháng 11 năm 1921, chiến hạm Olympia của Hải Quân Mỹ khởi hành từ Pháp đã về đến thủ đô Washington, mang theo linh cữu có phủ quốc kỳ của người chiến sĩ vô danh. Sau đó linh cữu này đã được đưa về Quốc Hội Hoa Kỳ và quàn tại đây để dân chúng đến kính viếng dưới sự canh gác suốt ngày đêm của 1 toán quân danh dự được tuyển chọn từ các quân binh chủng Lục Quân, Hải Quân và Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ.
Suốt ngày hôm sau, hàng ngàn người, trong đó có các đoàn thể yêu nước, các giới chức cao cấp trong chính quyền, các thành viên của ngoại giao đoàn cũng như dân chúng, đã đến nghiêng mình trước linh cữu của người quá cố, tượng trưng cho tất cả các chiến sĩ vô danh của Hoa Kỳ đã hy sinh mạng sống của mình cho những lý tưởng cao cả trên chiến trường châu Âu.
Sáng ngày 11 tháng 11 năm 1921, tức ngày Lễ Đình Chiến, linh cữu của người chiến sĩ vô danh đã được mang đến nơi an nghỉ cuối cùng trong phần mộ chiến sĩ vô danh với đầy đủ lễ nghi quân cách tại Nghĩa Trang quốc Gia Arlington với sự tham dự của Tổng Thống, các yếu nhân khác trong chính phủ, đại diện của các nước đồng minh của Hoa Kỳ trong Thế Chiến Thứ Nhất và rất đông dân chúng.
Sau đó Quốc Hội Hoa Kỳ đã đề nghị vinh danh cho một Chiến Sĩ Vô Danh trong mỗi cuộc chiến kế tiếp. Do đó 2 chiến sĩ vô danh khác trong Thế Chiến Thứ Hai và Chiến Tranh Triều Tiên đã được mai táng tại nghĩa trang này vào năm 1958.
Riêng chiến sĩ vô danh thứ tư, đại diện cho các quân nhân tử trận trên các chiến trường Việt Nam mà không tìm ra được lý lịch, thì quân đội Hoa Kỳ đã gặp rất nhiều khó khăn, vì những tiến bộ về mặt khoa học và kỹ thuật pháp y đã giúp cho các chuyên viên giảo nghiệm có thể tìm ra được hầu hết lý lịch của các quân nhân tử trận trên chiến trường Việt Nam trong số các hài cốt được đưa về Trung Tâm Giảo Nghiệm Hài Cốt ở Tiểu Bang Hawaii.
Mãi cho đến 26 năm sau, kể từ ngày hài cốt của người chiến sĩ vô danh trong cuộc chiến Triều Tiên được an táng tại Nghĩa Trang Quốc Gia Arlington vào năm 1958, thì Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ mới chọn được một chiến sĩ vô danh của chiến tranh Việt Nam để đặt vào Ngôi Mộ Chiến Sĩ Vô Danh trong Nghĩa Trang Arlington dưới quyền chủ tọa của Tổng Thống Ronald Reagan trong 1 buổi lễ vô cùng cảm động nhân ngày Lễ Chiến Sĩ Trận Vong 28 tháng 5 năm 1984.
Bên trên Ngôi Mộ Chiến Sĩ Vô Danh này có khắc hàng chữ: “Đây là nơi an nghỉ trong vinh quang và danh dự của một chiến binh Hoa Kỳ mà chỉ có Thượng Đế mới biết được lý lịch của người nằm trong hầm mộ”.
Tuy nhiên, trường hợp của người chiến sĩ vô danh trong chiến tranh Việt Nam đã trở thành ngoại lệ. Vào ngày 14 tháng 5 năm 1998, nhờ một kỹ thuật thử nghiệm mới về đặc tính di truyền được gọi là DNA, Ngũ Giác Đài mới biết được rằng hài cốt của người chiến binh tử trận trong chiến tranh Việt Nam, vốn được đặt trong phần mộ chiến sĩ vô danh này trong gần 14 năm, là Trung Úy phi công Michael J. Blassy, 24 tuổi.
Theo tài liệu của Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ thì chiếc phi cơ A-37 của Trung Úy Michael Blassie đã bị bắn rơi vào ngày 11 tháng 5 năm 1972 trong một phi vụ gần thành phố An Lộc, cách Saigon khoảng 100 kilomet về phía Bắc.
Vì cuộc tấn công của quân Bắc Việt đang tiếp diễn trong khu vực này cho nên đến tháng 10 thì quân đội Việt Nam Cộng Hòa mới tìm được hài cốt, một mảnh đồ bay, cùng với thẻ bài và một vài vật dụng cá nhân của người phi công xấu số tại nơi phi cơ lâm nạn, và họ đã trao lại tất cả cho các đại diện của Hoa Kỳ tại Việt Nam.
Hài cốt này đã được gửi về Phòng Giảo Nghiệm Trung Ương tại Hawaii để truy tìm lý lịch. Vì lúc đó chưa có những phương tiện thử nghiệm tối tân và chính xác như bây giờ cho nên không thể xác định được hài cốt đó là của ai, và vì vậy hài cốt của chiến binh này đã được đưa vào phần mộ chiến sĩ vô danh trong dịp Lễ Chiến Sĩ Trận Vong vào năm 1984.
Sau khi được xác định lý lịch và thể theo lời yêu cầu của gia đình, hài cốt của cố Trung Úy Michael Blassy đã được mang ra khỏi phần mộ chiến sĩ vô danh vào ngày 10 tháng 7 năm 1998 trong một buổi lễ trang nghiêm và cảm động với sự hiện diện của các giới chức cao cấp Quốc Phòng Hoa Kỳ và thân nhân của người quá cố, và đã được trao lại cho gia đình người tử sĩ để mang về an táng tại thành phố quê nhà là St. Louis, Tiểu Bang Missouri.
Tuy hài cốt đã được đã được mang đi nhưng hầm mộ của người chiến sĩ vô danh trong chiến tranh Việt Nam vẫn được giữ lại để tượng trưng cho sự hy sinh của tất cả các quân nhân Mỹ phục vụ trong chiến tranh Việt Nam. Vào ngày 17 tháng 9 năm 1999, Ngày Vinh Danh Các Tù Binh và Quân Nhân Mỹ mất tích, hàng chữ khắc trên hầm mộ của người Chiến Sĩ Vô Danh Trong Chiến Tranh Việt Nam đã được đổi lại thành: Vinh Danh Và Tôn Trọng Lời Hứa Với Các Quân Nhân Mất Tích, như một lời nhắc nhở về quyết tâm của quân đội Hoa Kỳ trong việc tìm kiếm tối đa các quân nhân Mỹ còn bị ghi nhận là mất tích trong chiến tranh.
Ngôi Mộ Chiến Sĩ Vô Danh là nơi được đội quân danh dự canh gác suốt 24 tiếng đồng hồ mỗi ngày, 7 ngày 1 tuần, kể từ ngày 1 tháng 7 năm 1937. Bất cứ thời tiết như thế nào, việc canh gác này vẫn không thay đổi. Các quân nhân được chọn vào đội quân trực gác Ngôi Mộ Chiến Sĩ Vô Danh là thuộc thành phần ưu tú được lựa chọn rất kỹ càng để phục vụ cho công tác được xem là tối danh dự này với những huấn luyện đặc biệt để họ có thể vượt qua mọi khó khăn trở ngại, kể cả thời tiết khắc nghiệt.
Các quân nhân này đã được chỉ định luân phiên trực gác liên tiếp 24 tiếng đồng hồ, sau đó nghỉ 24 tiếng và cứ tiếp tục như thế từ năm này đến năm khác. Tính trung bình mỗi quân nhân trực gác cần 8 tiếng đồng hồ để chuẩn bị quân phục chỉnh tề cho một ngày làm việc kế tiếp. Ngoài việc chuẩn bị quân phục, các quân nhân trực gác cũng phải hoàn tất vệc huấn luyện thể chất, cách đi đứng và đổi phiên, và phải hớt tóc trước ngày làm việc kế tiếp.
Tuy có những điều kiện khó khăn như vậy nhưng tinh thần phục vụ của họ rất cao và có tính cách tự nguyện, và sẵn sàng chu toàn trách nhiệm trong bất cứ tình huống nào.
Trong năm 2003 khi trận bão Isabelle đang tiến gần đến thủ đô Washington, Thượng Viện và Hạ Viện Hoa Kỳ phải nghỉ 2 ngày để đề phòng bão.
Trong bản tin buổi tối của Đài Truyền Hình ABC, Đài này nói rằng vì sự nguy hiểm của trận bão, các quân nhân trong đội quân trực gác Ngôi Mộ Chiến Sĩ Vô Danh đã được phép tạm ngưng nhiệm vụ. Tuy nhiên các binh sĩ này đã lễ độ từ chối đề nghị vừa kể vì đối với họ đây là một vinh dự chứ không phải chỉ là một công việc canh gác bình thường.
Trong buổi lễ đặt vòng hoa tại Ngôi Mộ Chiến Sĩ Vô Danh trong Nghĩa Trang Quốc Gia Arlington nhân ngày Chiến Sĩ Trận Vong hôm 30 tháng 5 vừa qua, Tổng Thống Hoa Kỳ George W, Bush đã vinh danh và bày tỏ lòng biết ơn đối với tất cả các quân nhân nam nữ đã hy sinh mạng sống cho đất nước trong mọi cuộc chiến, trong đó có cuộc chiến chống khủng bố trên các chiến trường Afghanistan và Iraq.
