Nhà báo Evan Gershkovich của Wall Street Journal sẽ vẫn bị giam trong tù vì tội gián điệp cho đến ít nhất là cuối tháng 6, sau khi một tòa án ở Moscow hôm 23/4 bác bỏ đơn kháng cáo của ông yêu cầu chấm dứt việc giam giữ trước khi xét xử.
Công dân Hoa Kỳ 32 tuổi này bị bắt giữ vào cuối tháng 3 năm 2023 khi đang trong một chuyến tường trình và đã phải ngồi tù hơn một năm, khi chính quyền Nga thường xuyên gia hạn thời gian ngồi sau song sắt và bác bỏ đơn kháng cáo của ông. Tháng trước, việc giam giữ trước khi xét xử của ông lại tiếp tục – cho đến ngày 30/6 – trong một phán quyết mà ông và các luật sư của mình sau đó đã phản đối. Một tòa án phúc thẩm Moscow hôm 23/4 đã bác bỏ kháng cáo của họ.
Trong phòng xử án hôm 23/4, ông Gerhskovich mặc áo phông trắng và áo sơ mi ca-rô mở cúc, trông có vẻ thoải mái, đôi khi cười đùa và trò chuyện với các thành viên trong nhóm pháp lý của mình.
Vụ bắt giữ ông tại thành phố Yekaterinburg đã gây chấn động đối với các nhà báo ở Nga, nơi chính quyền chưa đưa ra chi tiết về những bằng chứng nào, nếu có, mà họ có để hỗ trợ cho cáo buộc gián điệp.
Nhà báo Gershkovich và cơ quan chủ quản của ông đã phủ nhận các cáo buộc này. Chính phủ Hoa Kỳ tuyên bố ông đã bị giam giữ oan trái.
Các nhà phân tích cho rằng Moscow có thể đang sử dụng những người Mỹ đang bị bỏ tù làm con bài mặc cả trong việc gia tăng căng thẳng Mỹ-Nga về hoạt động quân sự của Điện Kremlin ở Ukraine. Ít nhất hai công dân Mỹ bị bắt ở Nga trong những năm gần đây, trong đó có ngôi sao bóng rổ WNBA Brittney Griner, và đã được trao đổi bằng những người Nga bị bỏ tù ở Mỹ.
Vào tháng 12, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết họ đã đưa ra một đề nghị quan trọng để đảm bảo thả ông Gershkovich và ông Paul Whelan, một người Mỹ khác bị cầm tù ở Nga vì tội gián điệp, nhưng Moscow đã từ chối.
Các quan chức không cho biết cụ thể lời đề nghị này, mặc dù Nga được cho là đang tìm cách đòi tự do cho ông Vadim Krasikov, người bị kết án chung thân ở Đức vào năm 2021 vì tội giết Zelimkhan “Tornike” Khangoshvili, một công dân Georgia 40 tuổi ở Berlin, thuộc dòng dõi người gốc Chechnya, vốn là những người từng chiến đấu chống Nga ở Chechnya và sau đó xin tị nạn ở Đức.
Tổng thống Nga Vladimir Putin, khi được hỏi về việc trả tự do cho ông Gershkovich trong năm nay, có vẻ muốn chuộc lại ông Krasikov bằng cách đề cập đến một người đàn ông đã bị một đồng minh Hoa Kỳ bỏ tù vì tội giết người được cho là đã giết lính Nga trong cuộc giao tranh ly khai ở Chechnya.
Ngoài gợi ý đó, các quan chức Nga vẫn giữ im lặng về các cuộc đàm phán. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov liên tục nói rằng trong khi “các giao tiếp nhất định” về việc trao đổi vẫn tiếp tục, “chúng phải được thực hiện trong sự im lặng tuyệt đối”.
Ông Gershkovich là phóng viên Mỹ đầu tiên bị bắt vì tội gián điệp ở Nga kể từ tháng 9 năm 1986, khi Nicholas Daniloff, phóng viên ở Moscow của US News and World Report, bị KGB bắt giữ.
Ông Daniloff được thả mà không bị buộc tội 20 ngày sau đó để đổi lấy một nhân viên của phái bộ Liên Hiệp Quốc của Liên Xô, người đã bị FBI bắt giữ cũng vì tội gián điệp.
Diễn đàn