Lãnh đạo đa số Thượng viện Hoa Kỳ Chuck Schumer hôm thứ Hai 9/10 kêu gọi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ủng hộ Israel sau các cuộc tấn công đẫm máu của Hamas, đồng thời nói thêm rằng ông “thất vọng” vì Bắc Kinh tỏ ra “không thông cảm” với Israel hồi cuối tuần qua.
Các phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin về cuộc họp đã bỏ qua vấn đề Israel, thay vào đó tập trung vào nhu cầu hợp tác và tôn trọng lẫn nhau, đồng thời đề cập đến những nhận xét ôn hòa của ông Tập vốn có thể mở ra triển vọng cho một hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Mỹ Joe Biden vào tháng tới.
Các chiến binh của nhóm Hồi giáo Hamas đã giết chết 700 người Israel và bắt cóc hàng chục người khác khi họ tấn công các thị trấn của Israel hôm thứ Bảy, vụ xâm nhập và tấn công đẫm máu nhất vào lãnh thổ Israel kể từ các cuộc tấn công của Ai Cập và Syria trong cuộc chiến Yom Kippur 50 năm trước. Israel đáp trả bằng các cuộc tấn công Gaza, giết chết hàng trăm người Palestine.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc trong một tuyên bố hồi cuối tuần kêu gọi “các bên liên quan” giữ bình tĩnh và chấm dứt hành động thù địch để bảo vệ dân thường, đồng thời nói thêm rằng “cách cơ bản để thoát khỏi xung đột nằm ở việc thực hiện giải pháp hai nhà nước và thành lập một Nhà nước độc lập của người Palestine".
Ông Schumer đang dẫn đầu một phái đoàn lưỡng đảng của quốc hội công du tới châu Á, trong đó cũng có các điểm dừng ở Hàn Quốc và Nhật Bản, nhằm mục đích thúc đẩy lợi ích kinh tế và an ninh quốc gia của Hoa Kỳ.
Thượng nghị sĩ Schumer nói với ông Tập Cận Bình trong cuộc gặp ở Bắc Kinh: “Những sự kiện đang diễn ra ở Israel trong vài ngày qua là quá khủng khiếp. Tôi kêu gọi ông và người dân Trung Quốc hãy sát cánh cùng người dân Israel và lên án các cuộc tấn công đê hèn và tàn ác”.
Ông Schumer nói thêm: “Tôi nói điều này với sự tôn trọng, nhưng tôi thất vọng vì tuyên bố của Bộ trưởng Ngoại giao không thể hiện sự thông cảm hay ủng hộ đối với người dân Israel trong thời điểm khó khăn này”.
Khi được hỏi về nhận xét của Schumer, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mao Ning cho biết trong cuộc họp báo thường kỳ hôm 9/10 rằng Trung Quốc "rất quan ngại" về sự leo thang. Bà nói: “Chúng tôi rất đau buồn trước những thương vong của dân thường do cuộc xung đột gây ra, đồng thời phản đối và lên án những hành động chống lại dân thường”.
Sau khi thông qua một dự luật sâu rộng vào năm ngoái nhằm tăng cường cạnh tranh với Trung Quốc trong lĩnh vực bán dẫn và các công nghệ khác, Thượng nghị sĩ Schumer và các lãnh đạo ủy ban Đảng Dân chủ cho biết vào tháng 5 rằng họ sẽ soạn thảo luật nhằm hạn chế dòng công nghệ sang Trung Quốc, ngăn chặn nước này khơi mào xung đột với Đài Loan và thắt chặt các quy định để ngăn chặn nguồn vốn của Mỹ chảy vào các công ty Trung Quốc.
Hôm thứ Hai, ông Schumer nhắc lại rằng mục tiêu chính của chuyến đi là tìm kiếm sự có đi có lại về kinh tế và tạo ra một sân chơi bình đẳng cho các doanh nghiệp Mỹ ở Trung Quốc, đồng thời đảm bảo rằng Washington không tìm kiếm xung đột với Bắc Kinh.
Theo tường thuật của đài truyền hình nhà nước CCTV về cuộc họp, ông Tập nói với ông Schumer rằng “cạnh tranh và đối đầu không phù hợp với xu hướng của thời đại, chứ chưa nói đến việc giải quyết các vấn đề của chính họ và những thách thức mà thế giới phải đối mặt”.
Ông Tập nói thêm rằng “Trung Quốc luôn tin rằng lợi ích chung của Trung Quốc và Mỹ vượt xa sự khác biệt giữa họ” và rằng thành công của cả hai nước là cơ hội chứ không phải là thách thức đối với nhau.
San Francisco sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC) vào tháng 11 và dư luận đang tập trung vào việc liệu Chủ tịch Tập Cận Bình có tham dự hay không sau khi bỏ qua hội nghị thượng đỉnh G20 ở New Delhi mà mà Tổng thống Biden có tham dự gần đây.
Diễn đàn