Tin tức: http://www.facebook.com/VOATiengViet, http://www.youtube.com/VOATiengVietVideo, http://www.voatiengviet.com. Nếu không vào được VOA, xin các bạn hãy vào http://vn3000.com để vượt tường lửa. Tại Đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp ở Sài Gòn, thánh lễ tiễn đưa cố nhạc sĩ Tô Hải về cõi vĩnh hằng đã diễn ra trong lặng lẽ. Sau khi từ bỏ Đảng Cộng sản Việt Nam, vào năm 2014, ông Hải gia nhập Công giáo và lấy tên thánh là Phanxico. Linh mục Trương Hoàng Vũ, Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn cho biết: “Tôi là người được chỉ định làm nghi thức hỏa táng cho ông tại Bình Hưng Hòa, nghi thức sau cùng của đạo Công giáo. Thì trong cái nghi thức đó, tôi nhận thấy là một buổi cử hành ấm cúng, lặng lẽ, không nhiều người. Chỉ có một người con trai của ông từ ngoài Hà Nội vào để dự lễ an táng của bố mình, và tiễn đưa ông đến nơi an nghĩ cuối cùng tại Bình Hưng Hòa. Trở lại với quá khứ trước đó thì tôi được biết là năm 2007, ông là người tham gia chống sự xâm lấn của Trung Cộng”. Vào những năm cuối đời, nhạc sỹ Tô Hải đón nhận được nhiều sự quan tâm từ các vị linh mục cũng như cộng đồng. Linh mục Trương Hoàng Vũ, Dòng Chúa Cứu thế Sài Gòn: “Năm cuối đời của ông, mặc dù yếu nhưng mà tinh thần của ông rất là minh mẫn. Ông vẫn có những phát biểu, cũng như là những bài viết nói lên… về sự thật, về những năm mà ông đã làm việc cho chế độ cộng sản; rồi sự dối trá như thế nào mà ông đã trải qua…”. Trước đó, nhạc sĩ Tô Hải được biết đến là một nhạc sĩ đa phong cách, sáng tác nhiều thể loại như ca khúc, hành khúc, hợp xướng, nhạc kịch, nhạc phim, khí nhạc. Ông còn viết nhiều tiểu luận, và viết báo về âm nhạc. Kể từ sau năm 1990, ông viết hồi ký và blog chỉ trích về cuộc sống của mình trước đó, gọi thứ nhạc chính ông sáng tác là nhạc nô. “Tôi biết không nhiều về ông cho lắm. Tôi chỉ biết ông là một nhạc sĩ sáng tác rất là nhiều bài hát về thể loại nhạc đỏ, nhiều thể loại khác nhau, trường ca, sử thi cũng có, hợp xướng…, và những bài đó thì đã có một thời nung nấu tinh thần của người trẻ rất là mạnh mẽ để họ lên đường đi theo tiếng gọi coi như là giải phóng, giải phóng miền Nam theo cái cách gọi của người cộng sản!”. Ông Nguyễn Lê Thành, cư dân Sài Gòn, chia sẻ: “Thì ông Tô Hải là một nhà đấu tranh, như chúng ta cũng biết trước đây ông đã từng là đảng viên, và ông nhận được rất là nhiều huy chương, bằng khen của nhà nước, chính phủ. Tuy nhiên khi ông qua đời, sau khi ông đã ra khỏi đảng, chúng ta thấy cái đám tang của ông thực sự là cô quạnh, không được các đoàn thể cũng như báo chí quan tâm đến, cũng như đến chia buồn cùng gia đình”. Giới xã hội dân sự ở Sài Gòn thì nhớ đến ông trong một hình ảnh cụ già khí phách, đã chỉ thẳng mặt tố giác một quan chức đã chỉ điểm bắt bớ người biểu tình chống Trung Quốc. Cùng với sự phản kháng này của Tô Hải, ông đã phủ nhận các sáng tác của mình trước đó. Linh mục Trương Hoàng Vũ nói tiếp: “Ông nói rằng đó là cái dòng nhạc nô, ‘tôi sáng tác toàn là để phục vụ cho chế độ, mà cái chế độ đó sau này tôi đã nhận ra là hoàn toàn sai lầm’. Ngày 11 tháng tám năm 2018, nhạc sĩ Tô Hải từ trần tại Sài Gòn, hưởng thọ 91 tuổi. Theo ghi nhận tại thánh lễ an táng cố nhạc sĩ, đã không có dòng chia buồn nào từ chính quyền. Báo chí của nhà nước Việt Nam cũng không đưa tin về ông, một nhạc sĩ từng nhận Huân chương lao động hạng nhất cùng với Giải thưởng nhà nước nǎm 2001