Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan hôm thứ Ba ngày 17/7 cho biết ông sẵn sàng xem xét áp đặt thêm lệnh trừng phạt vào Nga và lặp lại ủng hộ của ông đối với kết luận của cộng đồng tình báo Mỹ rằng Nga can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.
Phát biểu trước các phóng viên một ngày sau cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump với Tổng thống Nga Vladimir Putin, ôn Ryan nói rằng nếu các ủy ban của Quốc hội thấy rằng việc trừng phạt thêm đối với Nga là cần thiết thì “Tôi sẽ hết sức vui lòng xem xét chúng’.
“Nga là một chính phủ đe dọa không chia sẻ những lợi ích của chúng ta và họ cũng không chia sẻ những giá trị của chúng ta,” ông Ryan được AP dẫn lời nói.
Trong khi đó, Thượng nghị sỹ Cộng hòa Jeff Flake đã đưa ra ý tưởng thông qua một nghị quyết thể hiện sự ủng hộ của giới lập pháp đối với cộng đồng tình báo Mỹ cũng như các đồng minh của Mỹ.
Thượng nghị sỹ Dân chủ Robert Menendez thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, cũng đua ra đề xuất về một nghị quyết tương tự như của ông Flake.
Một vài thượng nghị sỹ, trong đó có các ông Ben Sasse, Pat Toomey của Đảng Cộng hòa, Lãnh đạo phe Dân chủ Chuck Schumer và ông Mark Warner, thượng nghị sỹ Dân chủ thuộc Ủy ban Tình báo Thượng viện, đều bày tỏ sự ủng hộ tăng cường trừng phạt Nga. Ông Schumer cũng kêu gọi ngay lập tức thông qua các đạo luật để củng cố an ninh bầu cử.
Tuy nhiên hiện chưa rõ liệu các lệnh trừng phạt mới sẽ được soạn thảo như thế nào.
Lãnh đạo Dân chủ tại Hạ viện, bà Nancy Pelosi hôm thứ Ba ngày 17/7 cũng kêu gọi thông qua đạo luật tăng cường ngân sách để củng cố an ninh của các thiết bị bầu cử của Mỹ và ngăn chặn các vụ tấn công mạng. Bà Pelosi cũng muốn đưa ra bỏ phiếu tại Hạ viện một nghị quyết lên án lời phát biểu của ông Trump ở Helsinki.
Một số nhà lập pháp khác thì kêu gọi một số thành viên trong chính quyền ông Trump nên từ chức.
Hồi năm ngoái, Quốc hội Mỹ gần như nhất trí thông qua các biện pháp trừng phạt Moscow vì can thiệp bầu cử và vì hành động của nước này ở Ukraine và Syria.
Chuyện gì đã xảy ra?
Một số thượng nghị sỹ như các ông Bob Corker, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, Lindsey Graham (đều thuộc Đảng Cộng hòa) đều muốn Ngoại trưởng Mike Pompeo ra báo cáo trước Quốc hội về cuộc gặp của Tổng thống Trump với ông Putin.
Ông Chuck Schumer lặp lại lời kêu gọi Thượng viện tổ chức ngay lập tức các phiên điều trần để đội ngũ an ninh quốc gia của Tổng thống Trump ra trả lời về những gì đã diễn ra trong cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Putin ‘để cho chúng ta có thể hiểu chuyện quái gì đang xảy ra ở đó’, theo Reuters.
Ông Schumer nói rằng nhân dân Mỹ đáng được biết là ông Trump đã hứa với ông Putin những gì trong cuộc gặp riêng kéo dài hai giờ giữa hai người mà chỉ có sự tham gia của phiên dịch. Ông nói ông Trump đã thể hiện ‘sự nhu nhược hèn hạ và bợ đỡ’ đối với ông Putin và những gì ông Trump phát biểu công khai trước báo giới càng khiến cho việc biết hai nhà lãnh đạo đã bí mật bàn bạc chuyện gì trở nên quan trọng.
Ông Lindsey Graham nói rằng các thượng nghị sỹ muốn ông Pompeo ra trước Quốc hội ‘để nói cho chúng tôi là đã có thỏa thuận nào đạt được trong cuộc gặp kéo dài hai tiếng đồng hồ đó hay không’.
Tương tự, bà Nancy Pelosi thì cho rằng sự ‘sự yếu đuối toàn diện của ông Trump trước ông Putin chứng tỏ rằng người Nga đang nắm cái gì đó về tổng thống, về đời tư, về tài chính hay về chính trị’.
Thượng nghị sỹ Cộng hòa Ben Sasse phát biểu trên đài CBS rằng ‘tổng thống không hề lãnh đạo. Chúng ta đàm phán ở thế yếu. Ông Vladimir Putin ra về với chiến thắng’.
Trong lúc này, bộ máy chính trị và truyền thông của Nga đã ca ngợi cuộc gặp thượng đỉnh ở Helsinki là ‘thắng lợi cho ông Putin’ trong việc bẻ gãy sức mạnh của phương Tây trong cách đối xử với Nga.
“Nỗ lực cô lập Nga của phương Tây đã thất bại,” tờ báo Rossiisskaya Gazeta thuộc sở hữu của Nhà nước, chạy tít về cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Putin.
