Mẹ là người tạo nhiều ảnh hưởng đến đời sống của chúng ta nhiều nhất, từ những câu khuyên bảo nhẹ nhàng thường nhật, như, "Trời lạnh, con phải mặc thêm áo cho ấm", cho đến những khái niệm đạo đức làm thay đổi cuộc đời, như "Có thể bỏ tù thân xác con người, nhưng không thể bỏ tù ý kiến của người ta được." Lời mẹ răn được truyền từ đời này qua đời khác. Văn sĩ và triết gia Phật giáo Taro Gold đã thu thập những lời khuyên bảo của các bà mẹ từ đông sang tây, vào đúng dịp ngày lễ Mẹ tại Hoa Kỳ.
Taro Gold vẫn say mê những lời hay ý đẹp. Trong cuốn nhật ký mẹ ông cho ông mỗi dịp đầu năm, ông thường viết lại những ý nghĩ và câu nói có ý nghĩa mà ông bắt gặp, qua những bài đọc hay của các thầy cô giáo hay chính mẹ ông. Từ kho tàng đó, ông đã chọn ra 365 câu mà ông thích nhất để đưa vào tuyển tập có tựa là The Tao of Mom: The Wisdom of Mothers From East to West, xin tạm dịch là Đạo làm mẹ: Sự khôn ngoan của các bà mẹ từ đông sang tây.
Đạo, chữ hán có nghĩa là con đường. Đạo còn mang ý nghĩa là lời dậy bảo hay sự khôn ngoan. Và đó là lý do tôi chọn chữ đó cho cuốn sách này, bởi vì mẹ chính là người thầy đầu tiên của chúng ta.
Taro Gold sống phần lớn thuở thiếu thời ở Đông Á, và giao lộ giữa đông tây là một đề tài nổi bật trong tất cả các tác phẩm của ông.
Trước khi tôi ra đời, cha mẹ tôi thích đi du lịch vòng quanh thế giới, cả ông bà tôi cũng thế. Điều may mắn cho tôi là sau khi có tôi, cha mẹ tôi vẫn tiếp tục đi đây đó và đem theo tôi cùng. Tôi yêu mến tất cả mọi nuớc chúng tôi đã đi thăm trên khắp thế giới, nhưng tôi say mê các triết lý đông phuơng vì đối với tôi các triết thuyết ấy rất hợp lý và dễ áp dụng vào bất cứ nền giáo dục, văn hóa hay tôn giáo nào.
Những phụ nữ mà ông trích dẫn trong cuốn sách mới nhất là những người từ đông sang tây, và gồm những người nổi tiếng như bà Marie Curie, đã từng đoạt giải Nobel, bà Coretta Scott King, nhà hoạt động tranh đấu cho nhân quyền, cũng như những người không nổi tiếng mấy như bà của tác giả.
Tác giả đặc biết thích một câu của cựu thủ tướng Pakistan bà Benazir Bhutto, nói rằng "Có thể bỏ tù thân xác một người, nhưng không thể bỏ tù ý kiến của người ta. Có thể bắt thân xác con người sống lưu vong, nhưng không thể bắt ý kiến của người ta sống lưu vong. Có thể giết chết một người, nhưng không thể giết chết được ý kiến của người ấy."
Nếu ta chia sẻ các ý kiến về chân lý, hoà bình và công lý thì bất cứ ai cũng không thể nào đánh bại những ý kiến đó được. Bởi vì cho dù họ có thể làm gì với cá nhân ta, như họ đã tìm cách làm như thế với bà Bhutto và những người phụ nữ vĩ đại đã đứng lên tranh đấu cho hòa bình và công lý ở phần đất của họ và ở khắp thế giới thì cái ý kiến đó sẽ lan truyền vượt qua mọi vật cản và tiếp tục sống mãi cho dù bất cứ điều gì xảy ra.
Triết lý của Nữ Tu Teresa, người đã hiến dân cả cuộc đời để giúp những người nghèo khó, cũng đuợc đưa vào cuốn Đạo làm Mẹ này.
Câu nói của Nữ Tu Teresa mà tôi thích nhất là, "Đừng bao giờ để bất cứ ai đến gặp mình ra đi mà không cảm thấy khoẻ khoắn hơn." Đó thực là tinh thần nhân ái thể hiện qua suốt cuộc đời bà làm tôi cảm động sâu xa. Và mặt khác của câu nói đó dĩ nhiên là khi chúng ta cho với lòng vị tha và mở hết lòng nhân ái như thế thì thực sự là chúng ta được ngang hay hơn cả người mà ta giúp. Tôi nghĩ bà là tấm gương hoàn hảo của khái niệm đó."
Ông Gold nói rằng đối với ông, những câu nói đáng ghi nhớ nhất là những câu ông được nghe khi lớn lên ở Đông Á.
Có một câu nói riêng với tôi trong một câu chuyện với một phụ nữ tên là Kaneko Ikeda ở Nhật Bản. Vào độ tuổi thiếu niên, cũng như mọi thiếu niên khác, tôi trải qua tất cả các vấn đề và gặp khó khăn khi tìm cách hoà mình với những tập thể khác nhau. Bà nhìn thẳng vào mắt tôi và nói, "Tìm đuợc hạnh phúc ngay trong bản thân mình là khó, nhưng tìm hạnh phúc ngoài bản thân mình là điều không thể làm được." Tôi đã ôm ấp câu nói đó trong bao nhiêu năm cho đến tận bây giờ, và nó đã giúp tôi rất nhiêàu.
Trong số 140 phụ nữ được trích dẫn trong cuốn sách Đạo làm Mẹ, có những phụ nữ không nuôi con của mình, mà vẫn ảnh hưởng đến cả một thế hệ.
Một trong những câu nói tôi cũng rất thích trong cuốn Đạo làm Mẹ là câu nói của Oprah Winfrey, người chưa từng làm mẹ. Cô ấy nói rằng, "Không nhất thiết phải thực sự có con mới làm mẹ được." Tôi thực sự tin đó là đúng bởi vì tinh thần làm mẹ thực sự là tinh thần dậy bảo, cho một cách vị tha, làm mọi nguời tốt hơn và làm cho thế giới trở thành một nơi tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người quanh ta. Đối với tôi, đó là định nghĩa thực sự của tình mẫu tử, cho dù mình có con hay không.
Ông Gold nói rằng không thể nào hoàn thành tác phẩm mà không đưa vào những câu nói của chính mẹ ông, bà Carol Holladay.
Khi tôi nhìn thấy cuốn sách, tôi chỉ biết khóc. Có một số câu nói của tôi mà tôi thực sự không biết là cháu có để ý hay không, chứ đừng nói tới chuyện còn ghi nhớ nữa. Chẳng hạn như câu này, "Cả những người giỏi giang nhất cũng phải từng đi từ bước đầu." Tôi thường nói như thế. Hay câu này nữa, "Nếu thiếu cái đó mà con cảm thấy không sung suớng, thì có nó con cũng chẳng cảm thấy sung sướng được." Và đó là câu mà tôi thường hay nói và nhận thấy cháu đã ghi vào cuốn sách."
Bà Holladay coi như một vinh dự được ghi vào cuốn Đạo Làm Mẹ cùng với các nữ vĩ nhân khác trong suốt lịch sử. Bà nói rằng đó là món quà quý nhất mà con trai tặng cho bà nhân ngày lễ Mẹ.
