Việt Nam bầy tỏ sự thất vọng trước việc Hạ viện Hoa Kỳ hôm qua không chấp thuận quy chế thương mại bình thường vĩnh viễn cho Việt Nam. Hà Nội đã hy vọng Quốc hội Hoa Kỳ sẽ thông qua dự luật cần thiết để làm nổi bất vị trí của Việt Nam như một cường quốc kinh tế đang lên, nhất là vào lúc Việt Nam đang chuẩn bị chủ trì cuộc họp cấp cao với Tổng thống Bush và các nhà lãnh đạo Châu Á Thái Bình Dương vào cuối tuần này.
Tin về việc dự luật gặp thất bại ở hạ viện Quốc hội Hoa Kỳ là một bất lợi cho các giới chức Việt Nam, hiện đang hãnh diện biểu diễn sự cởi mở của nền kinh tế đang tăng trưởng trước cuộc họp thượng đỉnh vào thứ bẩy và chủ nhật tuần này của các nhà lãnh đạo châu Á Thái bình dương.Phát ngôn viên bộ ngoại giao Việt Nam, ông Lê Dũng đã phát biểu với đài VOA sau khi Hạ viện bất ngờ biểu quyết không chấp thuận dành cho Việt Nam quy chế quan hệ bình thường vĩnh viễn, tức PNTR.
“Việc Hạ viện Hoa kỳ chưa thông qua quy chế thương mại bình thường vĩnh viễn PNTR đối với Việt Nam là điều rất đáng tiếc, không phù hợp với lợi ích và nguyện vọng của hai nước.”
Ông Dũng nói rằng Việt Nam vẫn hy vọng các nhà lập pháp thuộc đảng Cộng hòa của tổng thống Bush sẽ thành công trong cố gắng mới để dự luật được thông qua trước khi tổng thống Bush đến Hà Nội dự hội nghị cấp cao APEC của 21 nhà lãnh đạo châu Á Thái bình dương vào cuối tuần này.Bà Virginia Foote thuộc Hội đồng Thương mại Việt Mỹ cũng tỏ ý hy vọng chính phủ cứu vãn được dự luật tại Quốc hội.
“Tôi nghĩ rằng đạt được chút tiến bộ trước khi Tổng thống Bush đến Hà Nội sẽ rất quan trọng. Theo tôi, rất nhiều người đặt hy vọng vào việc dự luật được thông qua. Vì được sự ủng hộ mạnh mẽ như thế nên việc dự luật không qua được thủ tục chấp thuận đã gây nhiều thất vọng.”
Hiện nay mỗi năm Quốc hội phải biểu quyết về việc liệu có cho Việt Nam hưởng quy chế thương mại bình thường hay không. Một trong các ảnh hưởng của việc biến quy chế đó thành ra vĩnh viễn là việc bãi bỏ những hạn ngạch hạn chế số lượng hàng dệt may mà Việt Nam có thể xuất sang Hoa Kỳ.Các nhà lập pháp đã biểu quyết chống dự luật nêu ra mối quan ngại rằng số hàng dệt may rẻ của Việt Nam tràn sang Hoa Kỳ sẽ khiến cho cử tri của họ mất công ăn việc làm.
Đối với người Việt Nam, tác động của tin về sự thất bại của dự luật phần nào đã nhẹ bớt phần nào trước thông báo của Bộ ngoại giao Hoa Kỳ hôm thứ hai cho biết đã đưa Việt Nam ra khỏi danh sách các nước vi phạm nghiêm trọng quyền tự do tôn giáo. Danh sách này hiện gồm Miến Điện, Trung Quốc, Eritrea, Iran, Bắc Triều Tiên, Ả Rập Saudi, Sudan và Uzbekistan.Phát ngôn viên bộ ngoại giao Việt Nam Lê Dũng hoan nghênh quyết định của bộ ngoại giao Hoa Kỳ và coi đó là một dấu hiệu nữa cho thấy quan hệ giữa hai nước đang trở nên chặt chẽ hơn.
"Đây là một việc làm đứng đắn, phản ánh đúng tình hình thực tế tại Việt Nam, phù hợp với những nguyên tắc trong quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ, cũng như những tiến triển tích cực trong quan hệ hai nước thời gian qua.”
