Vụ việc khởi đầu như một tranh chấp địa phương về kế hoạch của Trung Quốc xây dựng một đại sứ quán mới bên cạnh Tower of London (Tháp Luân Đôn) – khiến siêu cường lớn thứ hai thế giới phản đối một quận nội thành London vì đã chặn dự án này, theo Reuters.
Chỉ hơn 7 tháng sau, vụ việc leo thang thành một bế tắc ngoại giao, theo các quan chức của cả hai nước nói với Reuters, đang phá hoại những nỗ lực hàn gắn mối quan hệ bị tổn hại nặng nề của Bắc Kinh và London.
Hai quan chức Trung Quốc và ba quan chức Anh nói với Reuters rằng chính phủ Trung Quốc đã bày tỏ sự thất vọng về việc họ không được cấp phép để lập kế hoạch xây đại sứ quán tại các cuộc họp chính thức.
Điều đó đã khiến các quan chức ở Anh, quốc gia đang cố gắng củng cố các mối quan hệ kinh tế sâu sắc hơn sau Brexit, lo sợ rằng kế hoạch xây dựng lại đại sứ quán của họ ở Bắc Kinh cũng có thể bị ngăn cản.
Các quan chức nói rằng cuộc cãi vã về đại sứ quán đã làm suy yếu nỗ lực của Thủ tướng Anh Rishi Sunak nhằm tạo ra một cách tiếp cận mới đối với Trung Quốc, một cách tiếp cận sẽ cân bằng lợi ích an ninh quốc gia của London với sự hợp tác tốt hơn về thương mại và biến đổi khí hậu.
Trung Quốc lần đầu tiên công bố kế hoạch này vào năm 2018 để xây một đại sứ quán rộng 65.000 m² trên địa điểm cũ của Sở Đúc tiền Hoàng gia Anh - nơi sản xuất tiền xu chính thức của Anh – phái bộ lớn nhất của họ ở châu Âu, gần gấp đôi quy mô phái bộ của Trung Quốc ở Washington.
Họ đã mua mảnh đất này – cách khoảng 4 dặm từ cơ sở hiện tại của họ ở trung tâm London - với giá khoảng 255 triệu bảng Anh (311 triệu đôla). Nhưng trong khi các quan chức lập kế hoạch chấp nhận đề xuất này, các ủy viên hội đồng được bầu tại địa phương đã bác bỏ chúng, bác bỏ nó vì lý do an ninh và tác động đến cư dân.
Các quan chức Trung Quốc nói với Reuters rằng họ nghi ngờ chính phủ Anh đã âm mưu ngăn chặn kế hoạch xây dựng đại sứ quán và dàn dựng phe đối lập địa phương.
Họ đã bày tỏ sự không hài lòng về việc không thể chuyển đến địa điểm mới trong các cuộc họp với các đối tác Anh trong những tháng gần đây, theo bốn người tham gia hoặc biết về các cuộc đàm phán. Reuters không thể xác định chính xác có bao nhiêu cuộc họp mà vấn đề này đã được nêu ra.
“Đó chắc chắn là vấn đề chính trị”, một quan chức Trung Quốc nói.
Các quan chức Anh - bị mắc kẹt giữa các yêu cầu của Bắc Kinh, các chính trị gia và một số cư dân địa phương có tiếng nói không kém - đã bác bỏ những cáo buộc đó, nói rằng các hội đồng đưa ra quyết định của riêng họ.
“Thật là lộn xộn và đau đầu mà chúng tôi không thể làm gì được”, một quan chức Anh cho biết. Bộ gia cư và ngoại giao của Anh từ chối bình luận.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc trong một tuyên bố với Reuters vào tháng trước, kêu gọi chính phủ Anh thực hiện “nghĩa vụ quốc tế” để giúp họ xây dựng một đại sứ quán mới và cho biết Trung Quốc muốn tìm một giải pháp “trên cơ sở có đi có lại và cùng có lợi”.
Các quan chức Anh không nêu tên cho biết họ lo ngại kế hoạch xây dựng lại đại sứ quán của họ ở Bắc Kinh sẽ bị ảnh hưởng.
Diễn đàn