Kính chào quí vị thính giả. Xin mời quý vị theo dõi bài học THÀNH NGỮ MỸ THÔNG DỤNG “POPULAR AMERICAN IDIOMS” bài số 76 của đài Tiếng Nói Hoa Kỳ, do Hằng Tâm và Christopher Cruise phụ trách.
The two idioms we’re learning today are A BULLY and MY WAY OR THE HIGHWAY.
Trong bài học hôm nay, hai thành ngữ ta học là A BULLY và MY WAY OR THE HIGHWAY.
Mike’s uncle, Mr. Norbert is quite depressed these days. For two weeks, he didn’t want to talk to anybody, he didn’t eat or sleep well. One day Mike came to visit him, he was sad to see Mr. Norbert holding his head in his hands, refusing to talk about his problem. Today Mike’s glad Mr. Norbert is doing better.
Chú của Mike, ông Norbert, hồi này xuống tinh thần. Trong hai tuần lễ, ông ta không ăn, ngủ không ngon. Một hôm, Mike tới thăm ông, anh buồn khi thấy ông tay ôm đầu, không chịu nói lên về vấn đề của ông ta. Hôm nay Mike mừng là ông ta khá hơn.
MAI LAN: So you went to see Uncle Norbert this morning, didn’t you? How’s he’s doing? I hope to hear good news about him.
Vậy anh đi thăm chú Norbert sáng nay phải không? Chú ra sao? Tôi mong nghe tin vui về chú.
MIKE: I did. I spent the whole morning with him. Poor man, he’s not yet back to his normal self, but at least he’s eating and sleeping better.
Tôi đi thăm chú. Tôi ở đó với chú suốt buổi sáng. Thương quá, chú chưa trở lại bình thường, nhưng ăn được, ngủ được hơn rồi.
MAI LAN: All the family were so worried about him. His wife, aunt Mary must be really relieved.
Cả gia đình đều lo cho chú. Tôi mừng là chú tiến bộ. Bà vợ chú, thím Mary, chắc chắn là đỡ lo.
MIKE: Yes. She told me that if he didn’t improve, she would have to take him to the doctor. She’d ask for some medication to help him get over the depression.
Đúng thế. Thím nói với tôi là nếu chú không khá hơn thì thím sẽ phải đưa đi bác sĩ. Thím sẽ xin thuốc cho chú để giúp chú qua khỏi cơn khủng hoảng tinh thần này.
MAI LAN: Has he finally told anyone about his problem? He’s been quiet for too long.
Chú đã nói với ai về vấn đề của chú chưa? Chú giữ kín lâu quá rồi.
MIKE: Yes. I’m telling you about that now. I’m glad I came at the right moment when he wanted to share about what had been bothering him.
Đó. Tôi nói cô nghe đây. Tôi rất mừng là đến đúng lúc chú muốn bày tỏ vấn đề làm chú bực mình bấy lâu nay.
MAI LAN: Well. He loves you and finds you someone he can really trust.
Ồ. Chú yêu anh và biết anh là người chú có thể thực sự tin tưởng.
MIKE: Yeah. We always get along well. So you know he’s happy at home, he’s financially comfortable, the problem must be at his workplace.
Đúng. Chú và tôi hợp nhau. Vậy cô biết là chú vui trong gia đình, tài chánh vững vàng, vậy vấn đề là phải ở sở làm.
MAI LAN: And you geared him toward his work, then he opened up, right?
Và anh gợi lên về việc làm và chú mới nói lên phải không?
MIKE: Well, yes. He finally did. He told me he had an awful time with his new boss. This guy is a real bully.
À. Đúng. Sau cùng chú nói lên. Chú bảo chú phải chịu đựng anh xếp mới quá mức. Anh này đúng là một "bully".
MAI LAN: A bully? What’s a bully?
A bully? Một "bully" là gì?
MIKE: A bully B-U-L-L-Y is one with aggressive behavior who purposely tries to hurt others by making them uncomfortable.
A bully B-U-L-L-Y là một người có tư cách dữ dằn, hay hà hiếp người khác, cố tình làm người khác khổ sở, khó chịu.
MAI LAN: So Uncle Norbert’s boss is a bully. What did he do to him to make him so miserable?
Vậy xếp của chú Norbert là một "bully", một tay dữ tợn, hà hiếp. Hắn làm gì nữa mà chú khổ sở thế?
MIKE: He criticized everything Uncle Norbert did. He even blamed him for something he didn’t do. Actually he treated everyone in the office so unfairly.
Hắn chỉ trích tất cả những gì chú làm. Hắn bắt lỗi cả những việc chú không làm. Thực ra, hắn cư xử như vậy với tất cả mọi người trong sở một cách bất công.
MAI LAN: Well. It’s truly unfortunate when a boss is a bully. I’m sure many have to swallow their pride if they want to hang on to their jobs.
Ồ. Thực là không may khi người chỉ huy là một tay "dữ tợn, bắt nạt, hà hiếp". Tôi đoán chắc nhiều người phải nuốt giận nếu muốn giữ việc làm.
MIKE: You’re so right. Uncle Norbert couldn’t hold it in. One day, he spoke up about the issue and you know what the boss said?
Cô nói đúng quá. Chú Norbert không chịu được. Một hôm chú nói lên về vấn đề này và cô có biết anh xếp nói gì không?
MAI LAN: Well. I guess some unkind words! A bully would do that!
Ồ. Tôi đoán anh ta nói những lời không tử tế! Người hà hiếp thường hay như vậy!
MIKE: Yeah. He said: “This is my office, it’s my way or the highway!”
Đúng đó. Anh ta nói "Đây là văn phòng của tôi. My way or the highway!"
MAI LAN: Wow! That sounds drastic. “My way or the highway!" Let’s me guess what it means.
Ố ồ. Nghe ghê quá. "My way or the highway". Để tôi đoán câu này nghĩa là gì nhé.
MIKE: Go ahead, Mai Lan. I’m sure you got it.
Nói đi, Mai Lan. Tôi chắc chắn là cô đoán ra rồi.
MAI LAN: “My way W-A-Y” means “I expect you to do what I want”, the highway H-I-G-H-W-A-Y is a major road, so ““My way or the highway" means “You do what I want or take the road out of here.”
"My way" đây có nghĩa là anh phải làm như tôi muốn, "the highway" là con đường lớn. Vậy "my way or the highway" có nghĩa là "anh phải làm như ý tôi, nếu không tôi cho anh "lên đường đi cho khuất", tôi sa thải anh, tôi dẹp anh đi."
MIKE: Excellent, Mai Lan. That’s exactly right.
Hay quá, Mai Lan. Cô nói thật đúng.
MAI LAN: Thanks, Mike. I think a language is interesting owing to idioms like this.
Cám ơn Mike. Tôi nghĩ một ngôn ngữ thích thú nhờ ở những thành ngữ như thế này.
MIKE: Right. I remember our friend Leanne once took a singing class. The instructor warned the class: “I’m here to train you to become the best singers in the world. So, in this class, it’s my way or the highway!”
Đúng. Tôi nhớ cô bạn của chúng ta Leanne một lần đi học hát. Ông thầy cảnh cáo: "Tôi đến đây là để đào tạo các cô thành ra ca sĩ hạng nhất thế giới. Vậy trong lớp này phải nghe lời tôi hoặc đi chỗ khác!"
MAI LAN: Wow! That’s tough! Back to Uncle Norbert, how did things turn out for him?
Ồ. Ghê thế đấy! Trở lại chuyện chú Norbert, rồi mọi chuyện ra sao?
MIKE: The big boss finally found out and he told Uncle Norbert’s boss: “You must change. It’s my way or the highway!”
Ông xếp lớn sau cùng biết mọi việc và bảo xếp của chú Norbert: "Anh phải thay đổi đi. It's my way or the highway. Nghe lời tôi hoặc đi chỗ khác!"
MAI LAN: Ha ha ha ha.
Ha ha ha ha.
Hôm nay chúng ta vừa học hai thành ngữ: A BULLY nghĩa là MỘT NGƯỜI BẮT NẠT, HÀ HIẾP NGƯỜI KHÁC và MY WAY OR THE HIGHWAY nghĩa là NGHE LỜI TÔI KHÔNG THÌ BỊ ĐUỔI. Hằng Tâm và Christopher Cruise xin hẹn gặp lại quí vị trong bài học tới.