Ban thẩm định giải Nobel hôm thứ Tư đã trao giải Nobel Hóa học cho ba nhà khoa học Jean-Pierre Sauvage, James Fraser Stoddart và Bernard Feringa về công trình phát triển máy phân tử của họ.
Những người được trao giải đã thiết kế và chế tạo được những máy phân tử mỏng hơn sợi tóc 1.000 lần và có những bộ phận di chuyển được khi năng lượng được thêm vào.
Những máy này, có những chuyển động có thể kiểm soát được và có thể được sử dụng để thực hiện những nhiệm vụ ở quy mô nanomét, có thể dẫn tới thêm những phát triển khác trong lĩnh vực vật liệu mới và những hệ thống lưu trữ năng lượng.
Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển nói: "Động cơ phân tử này đang ở cùng giai đoạn như động cơ điện vào những năm 1830, khi những nhà khoa học chế ra tay quay và bánh răng, không biết rằng những thứ này sẽ dẫn tới tàu điện, máy giặt, quạt và máy xay thức ăn".
Ông Sauvage là giáo sư danh dự tại Đại học Strasbourg ở Pháp. Ông bắt đầu công trình sáng chế máy phân tử vào năm 1983 khi ông liên kết thành công hai phân tử hình vòng bằng một liên kết cơ học. Việc này đánh dấu lần đầu tiên những nhà hóa học có thể thao tác một phân tử theo cách như vậy.
Ông Stoddart, giáo sư hóa học tại Đại học Northwestern ở Mỹ, tiếp tục phát triển dựa trên những phát hiện này vào năm 1991 khi ông sáng chế một cách để xâu vòng phân tử của ông Sauvage lên một trục phân tử và di chuyển được vòng này dọc theo trục.
Ông Feringa, giáo sư hóa học hữu cơ tại Đại học Groningen ở Hà Lan, chế tạo được một động cơ phân tử vào năm 1999 sử dụng một lưỡi quay vòng bằng phân tử để quay liên tục theo cùng một hướng.
Ba nhà khoa học này sẽ chia nhau giải thưởng trị giá 931.000 đôla cho công trình của họ.
