Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper khẳng định lại việc Washington và Hà Nội cùng chia sẻ tầm nhìn chung về khu vực và cho biết nền kinh tế của hai nước gắn kết hơn bao giờ hết khi điểm lại những thành tựu trong quan hệ Mỹ-Việt trong năm qua.
Trong một video được Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam công bố hôm 29/12, ông Knapper, người tiếp quản chức đại sứ Mỹ từ ông Daniel Kritenbrink vào tháng 1 năm ngoái, gọi 2023 là một năm “tuyệt vời” cho quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, từ cựu thù thành đối tác chiến lược toàn diện.
Ông Knapper nhắc tới chuyến thăm mà ông gọi là “lịch sử” của Tổng thống Joe Biden tới Hà Nội vào tháng 9 như là sự kiện quan trọng nhất trong bang giao giữa hai nước trong năm qua.
Trong chuyến thăm này Tổng thống Biden cùng Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nâng quan hệ Mỹ-Việt lên tầm đối tác cao nhất. Việc Việt Nam nâng cấp hai bậc, đưa Mỹ lên làm đối tác ngang hàng với Trung Quốc trong hệ thống quan hệ ngoại giao của mình là chưa từng có tiền lệ.
Tuyên bố chung được đưa ra hôm 10/9 nói rằng việc nâng cấp quan hệ mở ra một giai đoạn lịch sử mới của tình hữu nghị và hợp tác song phương giữa Mỹ và Việt Nam.
Việc nâng cấp quan hệ diễn ra trong bối cảnh Washington tìm cách gắn kết hơn với khu vực trước sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc và mở rộng mạng lưới chuỗi cung ứng “friendshoring” từ các nước bạn bè và đối tác thân thiện của Mỹ.
“Hoa Kỳ và Việt Nam hợp tác chặt chẽ hơn nữa về công nghệ mới nổi,” ĐS Knapper nói bằng tiếng Việt trong video. “Chúng ta đang cùng nhau xây dựng các điều kiện cho các ngành công nghệ cao như công nghiệp bán dẫn khởi sắc.”
Mỹ cam kết hỗ trợ Việt Nam tham gia sâu rộng và bền vững vào các chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu, theo Tuyên bố chung. Theo cam kết này, hai nước cũng đẩy mạnh hợp tác về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực số, coi đây là đột phá mới của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện. Ông Biden và ông Trọng, theo tuyên bố chung, ủng hộ sự phát triển nhanh chóng của hệ sinh thái bán dẫn tại Việt Nam cũng như phối hợp để nâng cao vị trí của Việt Nam trong chuỗi cung bán dẫn toàn cầu.
Đại sứ Knapper cũng đề cập đến các dự án đầu tư lớn của hai nước, trong đó có Amkor Technology ở Việt Nam và VinFast tại Hoa Kỳ.
“Hai nền kinh tế của chúng ta trở nên gắn kết chặt chẽ hơn bao giờ hết,” ĐS Knapper nói. “Amkor Technology đã khai trương cơ sở lắp ráp, kiểm thử và đóng gói chip máy tính (trị giá) 1,6 tỷ đô la Mỹ. VinFast đã ký thỏa thuận xây dựng cơ sở sản xuất xe điện trị giá 4,5 tỷ đô la Mỹ tại North Carolina.”
Ông Knapper cho rằng đây chỉ là hai ví dụ cho thấy “tầm quan trọng của thương mại song phương đối với khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng toàn cầu.”
Đại sứ Mỹ còn cho biết rằng “Hoa Kỳ và Việt Nam chia sẻ tầm nhìn chung về một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở,” nhắc lại những gì được các lãnh đạo Mỹ nói với các lãnh đạo Việt Nam trong các cuộc gặp trước đây.
Trong năm nay, Việt Nam đã đón các sỹ quan quân đội cao cấp (của Mỹ) và tàu sân bay USS Ronald Reagan cũng như hợp tác trong các sáng kiến ứng phó nhân đạo như Chương trình Đối tác Thái Bình Dương, theo ĐS Knapper.
Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ khi Tổng thống Biden tới Hà Nội nói rằng “Hoa Kỳ ủng hộ một nước Việt Nam mạnh, độc lập, thịnh vượng và tự cường.”
ĐS Knapper cho biết Mỹ đã hỗ trợ trang thiết bị với tổng giá trị 8,9 triệu USD để tăng cường an ninh hàng hải cho Việt Nam.
Một trong những sự kiện của quan hệ Mỹ-Việt diễn ra trong năm 2023 được ông Knapper nhắc tới là cuộc đối thoại nhân quyền hàng năm giữa hai nước diễn ra ở Washington DC nhằm thảo luận về nhân quyền và quyền lao động cũng như thực hiện các cam kết được nêu trong Tuyên bố chung.
Di sản chiến tranh là một trong những điều khiến mối quan hệ giữa Mỹ và Việt Nam mất một thời gian dài mới được bình thường hóa và, theo ĐS Knapper, Hoa Kỳ “cam kết giải quyết những vấn đề còn tồn lại sau chiến tranh.”
“Hoa Kỳ và Việt Nam đã cập nhật thỏa thuận hợp tác xử lý dioxin tại sân bay Biên Hòa, nâng tổng mức đóng góp lên 300 triệu đô la Mỹ,” ĐS Knapper nói.
Theo ông Knapper, Việt Nam trong năm qua tiếp tục là một trong số những nước có lượng sinh viên du học ở Mỹ đông nhất, với khoảng 30.000 du học sinh.
Diễn đàn