Bang Maine hôm 28/12 loại ông Donald Trump khỏi cuộc bầu cử tổng thống sơ bộ của bang này vào năm tới, trở thành bang thứ hai ngăn cựu tổng thống Mỹ ra tranh cử vì vai trò của ông trong vụ nổi loạn ở Điện Capitol ngày 6/1/2021.
Tổng thư ký bang Maine Shenna Bellows, một đảng viên Dân chủ, kết luận rằng ông Trump, ứng cử viên dẫn đầu cho đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa, đã kích động cuộc nổi dậy khi ông đưa ra những tuyên bố sai sự thật về gian lận trong cuộc bầu cử năm 2020 và kêu gọi những người ủng hộ ông kéo đến Điện Capitol, trụ sở Quốc hội Hoa Kỳ, để ngăn cản các nhà lập pháp xác nhận kết quả cuộc bầu cử.
“Hiến pháp Hoa Kỳ không dung thứ cho một cuộc tấn công vào nền tảng của chính phủ chúng ta,” bà Bellows viết trong quyết định dài 34 trang.
Quyết định này có thể bị kháng cáo lên Tòa thượng thẩm của tiểu bang và bà Bellows đình chỉ quyết định này cho đến khi tòa ra phán quyết.
Ban vận động tranh cử của ông Trump cho biết sẽ nhanh chóng gửi đơn phản đối quyết định “tàn bạo” này.
Các luật sư của ông Trump phản bác việc ông tham gia vào cuộc nổi loạn và lập luận rằng những phát biểu của ông với những người ủng hộ vào ngày xảy ra cuộc nội loạn năm 2021 được bảo vệ bởi quyền tự do ngôn luận.
Quyết định này được đưa ra sau khi một nhóm cựu nhà lập pháp bang Maine nói rằng ông Trump không được phép tranh cử dựa vào một điều khoản của Hiến pháp Hoa Kỳ cấm nhưng người giữ chức vụ công cử nếu họ tham gia “nổi dậy hoặc nổi loạn” mà ông đã tuyên thệ bảo vệ trước đó.
Các cựu nhà lập pháp – Kimberley Rosen, Thomas Saviello và Ethan Strimling – cho biết trong một tuyên bố rằng bà Bellows “đứng về phía nền dân chủ và hiến pháp trong quyết định cấm cựu Tổng thống Donald Trump tham gia cuộc bầu cử [sơ bộ] của bang Maine”.
Bà Rosen và ông Saviello đều là cựu thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa của bang. Ông Strimling là cựu thượng nghị sĩ đảng Dân chủ của bang.
Quyết định này chỉ áp dụng cho cuộc bầu cử sơ bộ vào tháng 3 ở Maine, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến vị thế của ông Trump trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11. Quyết định này có thể sẽ gây thêm áp lực lên Tòa án Tối cao Hoa Kỳ trong việc giải quyết các câu hỏi về tư cách hợp lệ của ông Trump trên toàn quốc theo Mục 3 của Tu chính án thứ 14.
Ông Trump đã bị truy tố trong một vụ án liên bang và tiểu bang ở bang Georgia vì vai trò của ông trong việc tìm cách lật ngược cuộc bầu cử năm 2020, nhưng ông không bị buộc tội nổi dậy liên quan đến vụ tấn công Điện Capitol ngày 6/1. Theo các cuộc thăm dò dư luận, hiện ông đang dẫn đầu về số người ủng hộ với tỷ số cách biệt lớn trong cuộc đua giành đề cử của Đảng Cộng hòa.
Tòa án tối cao của bang Colorado đã loại ông Trump khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ của bang vào ngày 19/12, khiến ông trở thành ứng cử viên đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ bị coi là không đủ tư cách tranh cử tổng thống vì tham gia nổi dậy.
Ông Trump tuyên bố sẽ kháng cáo phán quyết của Colorado lên Tòa án Tối cao và chỉ trích các thách thức bầu cử đó là “phi dân chủ”. Đảng Cộng hoà ở bang Colorado đã đệ đơn kháng cáo lên Tòa án Tối cao hôm 27/12.
Diễn đàn