Đại hội điện ảnh Cannes đã diễn ra sôi nổi với nhiều đồn đoán trước đó về những phim có khả năng đoạt giải Cành Cọ Vàng. Cuối tuần qua giải thưởng này đã được trao cho một phim tài liệu gây ngạc nhiên không ít cho giới thưởng ngoạn nghệ thuật thứ bảy.
Tuy cả thế giới vẫn chú ý đến tình hình Iraq từ hơn 1 năm nay kể từ khi cuộc chiến phát khởi tại đó, và từ nhiều tuần lễ nay vấn đề ngược đãi tù nhân Iraq bị báo chí phanh phui lại càng làm cho mọi ngừơi chú mục đến những biến chuyển tại nước này. Đối với quảng đại quần chúng thì tình hình Iraq và đại hội điện ảnh Cannes là hai chuyện chẳng có gì liên hệ đến nhau cho đến cuối tuần qua khi đạo diễn Michael Moore của Hoa Kỳ, từng đoạt giải Oscar, một lần nữa lại nhận được thêm một vinh dự tại đại hội điện ảnh Cannes với lời chánh chủ khảo Quentin Tarantino tuyên bố: “Ban giám khảo rất hân hạnh loan báo cuốn phim Fahrenheit 9/11 đoạt giải Cành Cọ Vàng” .
“Fahrenheit 9/11” đoạt giải là một ngạc nhiên cho nhiều người. Trong lịch sử gần 50, đây là lần thứ nhì giải Lá Cọ Vàng được trao cho một cuốn phim tài liệu. Điều lạ hơn nữa là cho đến ngày cuôn phim được tuyên bố đoạt giải thưởng thì nó vẫn chưa được quyết định phát hành tại Hoa Kỳ. Lý do: công ty Marimax sản xuất phim này đã bị công ty mẹ là Disney từ chối không muốn phát hành vì sợ "gây chia rẽ chính trị” trong nước, và e ngại rằng trong tiến trình chính trị hiện nay, với chủ trương phi đảng phái, việc cho phát hành cuốn phim có thể khiến cho khán giả đến xem các giải trí trường và khách hàng của công ty có ấn tượng là công ty ngả sang một phe phái chính trị nào đó. Trong mấy ngày qua công ty Marimax, đã bán được quyền phát hành cuốn phim cho rất nhiều nước, và Marimax vẫn tiếp tục thương thảo để cho phát hành cuốn phim tại nội địa Hoa Kỳ. Nhờ nó đoạt được giải thưởng Cành Cọ Vàng, giới mộ điệu tại Hoa Kỳ có lẽ sẽ được đi xem phim này trong một ngày gần đây.
Theo lý luận của đạo diễn Michael Moore thì sở dĩ công ty Disney không muốn cho phát hành cuốn phim tại Hoa Kỳ vì sợ gây thiệt hại đến biện pháp giảm thuế mà thống đốc Jeb Bush dành cho giải trí trường Disney World ở bang Florida. Thống đốc Jeb Bush, bào đệ của tổng thống George W. Bush, đã cực lực bác bỏ lập luận này.
Nội dung cuốn phim là những chỉ trích nặng nề nhắm vào tổng thống Bush và gia đình ông. Đạo diễn Michael Moore tố cáo rằng gia đình tổng thống Bush, vì những liên hệ với hoàng gia Ả Rập Saudi nên đã bỏ lơi cuộc chiến chống Bin Laden và al-Qaida mà quay sang đánh Iraq. Ông nêu lên hình ảnh những binh sỹ hiện đang chiến đấu tại Iraq với những lo âu mất mát của họ và gia đình họ. Ông cũng cho quay cảnh phỏng vấn chớp nhoáng các dân biểu, nghị sy õbị ông đột ngột chặn lại ở bên ngoài điện Capitol và đặt câu hỏi : “ông có muốn con ông qua Iraq chiến đấu hay không?”. Dĩ nhiên là không mấy ai lại muốn con họ phải dấn thân vào một nơi như Iraq cả.
Đối với đạo diễn Michael Moore thì giải thưởng điện ảnh Cành Cọ Vàng tại Cannes không phải chỉ là một thành công trong lãnh vực nghệ thuật. Nó còn là một đòn giáng mạnh vào tòa Bạch Ốc. Đạo diễn Michael Moore đã khẳng định lập trường của ông là: việc tổng thống Bush tiến quân vào Iraq là một chiến thuật đánh lạc sự chú ý của mọi người vào những quan hệ cá nhân và kinh doanh của tổng thống với những người tại xứ Ả Rập Saudi đầy dầu hỏa, trong số này có cả gia đình của bin-Laden. Nó cũng lại vẽ nên hình ảnh một vị tổng thống thiếu chiều sâu của một lãnh tụ.
Tại đại hội điện ảnh Cannes năm nay, ngoài cuốn phim tài liệu của đạo diễn Michael Moore đoạt giải, Yagira Yuuya, tài tử trẻ trong cuốn phim “Nobody Knows” của Nhật được trao giải nam diễn viên xuất sắc nhất.
Trương Mạn Ngọc (Maggie Cheung) trong cuốn phim “Clean” của Pháp đã đoạt giải nữ diễn viên xuất sắc nhất.
Cuốn phim “Old Boy” của đạo diễn Đại Hàn được giải nhì và “Tropical Malady” của đạo diễn Thái Lan được trao giải ba.
Một điểm đáng chú ý khác nữa tại đại hội điện ảnh Cannes lần này là thành phần ban giám khảo. Trong số 9 giám khảo chấm điểm có đến 4 người là người Mỹ, kể cả chánh chủ khảo Quentin Tarantino, và chỉ có 1 người Pháp duy nhất. Một giám khảo nữa người Hồng Kông sinh tại Việt Nam là ông Tsui Hark.
