Trong một chương trình tuyển chọn những người có tài chọc cười hay nhất nước Mỹ do hệ thống truyền hình NBC tổ chức mới đây, anh Phan Đạt, một di dân Việt Nam, đã đoạt được giải này. Câu chuyện về sự thành công của một thanh niên Việt Nam được chọn là danh hài số một của nước Mỹ, sẽ được Trần Nam trình bày sau đây, qua các chi tiết được lược thuật từ các cơ quan truyền thông của Mỹ và Việt Nam ở hải ngoại.
Theo các tin tức được ghi nhận từ báo chí Hoa Kỳ và Việt Nam cũng như của các đài phát thanh của cộng đồng người Việt tại miền Nam California trong tuần qua thì anh Phan Đạt đã đánh bại 4 đối thủ khác trong đêm tranh tài chung kết rất sôi nổi để đoạt giải nhất trong kỳ thi tuyển danh hài độc diễn có tên là The Last Comic Standing. Cuộc thi chung kết đã được tổ chức hôm mùng 5 tháng 8 vừa qua tại Khách sạn Paris Casino ở Las Vegas, Bang Nevada, và được hệ thống truyền hình NBC phát hình trên toàn quốc. Điểm đặc biệt của việc tuyển chọn này là khán giả truyền hình có thể gọi số định thoại miễn phí của Đài để bỏ phiếu cho người nào mà mình thích nhất hoặc bầu chọn trên hệ thống Internet.
Kết quả cho thấy rằng anh Phan Đạt đã nhận được số phiếu bầu cao nhất là 35% trong khi đối thủ đáng ngại nhất của anh chỉ nhận được 28% phiếu bầu.
Để được vào chung kết, anh Đạt đã phải thi thố tài năng của mình trong cuộc tranh đua với nhiều đối thủ khác trong chương trình hài hước độc đáo trên hệ thống truyền hình NBC trong nhiều tuần lể trước đó. Phần lớn những câu chuyện anh kể với khán giả đều phản ảnh những sự kiện thực tế trong đời sống hàng ngày, trong đó có những chuyện vui mà các gia đình Việt Nam đã gặp phải trong những ngày đầu tiên khi mới đặt chân lên đất nước Hoa Kỳ do những khác biệt giữa 2 nền văn hóa Đông Tây.
Khi được tin anh thắng giải, hầu như tất cả người Việt đều vui mừng vì đây là lần đầu tiên một di dân Việt Nam đoạt được giải thưởng độc đáo này. Và những người người Mỹ xem chương trình vừa kể cũng ngạc nhiên khi thấy một thanh niên trong cộng đồng người Việt, vốn hay gặp những trở ngại về ngôn ngữ với người bản xứ, đã lọt được vào vòng chung kết và thắng giải trong một cuộc tranh tài mà ngay cả người Mỹ cũng cảm thấy rất khó khăn.
Thông thường thì hàng ngày trên các hệ thống truyền hình Mỹ với hàng trăm chương trình khác nhau của nhiều Đài, người ta thấy có rất nhiều vở kịch vui được chia thành nhiều kỳ phát hình thường vào buổi tối, giúp cho người xem có được những giây phút vui vẻ thoải mái để quên bớt những mệt nhọc ở sở làm.
Những lời đối thoại dí dỏm cùng với tài chọc cười của các nhân vật thủ diễn là yếu tố chính dẫn đến sự thành công của chương trình ngoài vấn đề kịch bản. Có lẽ đây là một trong những chương trình truyền hình có nhiều người xem nhất, sau các chương trình thể thao được trình chiếu theo từng mùa như bóng bầu dục, bóng rổ, bóng chày.
Song song với các chương trình kể trên, khán giả truyền hình còn có dịp thưởng thức những tiết mục vui nhộn khác trong các chương trình kể chuyện vui chỉ do một người thủ diển, trong đó vai chính có thể kể chuyện vui hoặc mời các nghệ sĩ tên tuổi đến phỏng vấn.
Diễn chung với nhiều người trong một vở kịch để làm cho khán giả cười đã là điều khó khăn nhưng khi chỉ cần một người để làm công việc này, tức là độc diễn hài thì lại càng khó khăn hơn nữa. Làm thế nào để khán giả vui cười liên tục mà không vặn qua đài khác trong một chương trình khá dài, đòi hỏi người thủ diễn phải ăn nói hấp dẩn, phản ứng nhanh chóng và kể cho khán giả nghe những mẩu chuyện dí dỏm thuộc đủ mọi đề tài. Ngành độc diễn hài mà người Mỹ gọi là “Standing Comic” là một trong những ngành rất đặc biệt trong nghệ thuật Hoa Kỳ. Một vài tên tuổi lớn trong ngành này là Bob Hope, Johnny Carson trước đây, hoặc David Letterman, Jay Leno, trong các show buổi tối hiện nay. Các danh hài này kể những câu chuyện dí dỏm, hoặc pha trò với khán giả đang có mặt tại chổ, hay phỏng vấn các nghệ sĩ nổi tiếng về nhiều đề tài khác nhau, kể cả những mẫu chuyện châm biếm các chính trị gia, các nhà lãnh đạo chính quyền, và ngay cả Tổng Thống Hoa Kỳ. Đây là điều khá bình thường và phổ biến tại Hoa Kỳ, vì hầu như tất cả các đài truyền hình và báo chí tại đây là những cơ quan truyền thông độc lập, không nằm dưới sự kiểm soát của Nhà Nước.
Đối với các di dân Việt Nam, nhất là những người lớn tuổi thường hay gặp trở ngại về Anh ngữ, thì việc có thể hiểu rỏ được những câu nói pha trò để mà cười trong các chương trình kịch vui, hoặc độc diễn hài trên truyền hình Mỹ, không phải là điều dễ dàng. Mà dù có hiểu được đi chăng nữa thì chưa chắc đã đáng cười, vì trong ngôn ngữ và những mẫu chuyện hài hước, mỗi một nước đều có những cách nói và chọc cười khác nhau tùy theo các phong tục tập quán và lịch sử của từng quốc gia. Có những chuyện mà người Mỹ có thể cười bò lăn nhưng với người Việt thì chẳng đáng cười chút nào cả. Vì vậy vai trò của anh Phan Đạt, một di dân Việt Nam, phải làm cho những người xem truyền hình Hoa Kỳ trong chương trình thi tuyển danh hài độc diễn phải cười vỡ bụng và bầu cho anh là đệ nhất danh hài của nước Mỹ, thì quả là điều vô cùng khó khăn.
Ngay sau khi thắng chung kết giải “The Last Comic Standing”, anh Phan Đạt đã được mời phỏng vấn vào tối hôm sau, thứ Tư mùng 6 tháng 8 trên chương trình kể chuyện vui rất được nhiều người xem có tên là “Tonight Show” của danh hài Jay Leno.
Theo tin báo chí địa phương thì 4 người được vào đêm chung kết với anh Đạt đã được mời trình diễn trong trong các chương trình giúp vui tại một số thành phố ở Hoa Kỳ như địa điểm nghỉ Hè Lake Tahoe ở Bang Nevada; thành phố San Francisco ở miền Bắc Bang California; và trường Đại Học Russellville ở Bang Arkansar.
Còn anh Phan Đạt, người đoạt giải độc diễn hài kỳ này, hiện đang sinh sống tại thành phố San Diego ở miền Nam Bang California, sẽ có mặt trong một chuyến lưu diễn 4 ngày, bắt đầu từ 21 tháng này tại thành phố Tempe, Bang Arizona.
Thông thường thì những người được ưa chuộng trong các chương trình hài hước hoặc độc diễn hài tại Hoa Kỳ đều sẽ có những điều kiện dễ dàng để trở thành những người nổi tiếng trong các lãnh vực điện ảnh hoặc kịch nghệ truyền hình tại Hoa Kỳ.
Dù chưa có tin gì về một một hợp đồng chính thức dành cho người đoạt giải chọc cười hay nhất nước Mỹ nhưng cộng đồng Việt hải ngoại hy vọng rằng anh Phan Đạt, người đã đến Hoa Kỳ sau biến cố tháng 4 năm 1975, lúc tuổi đời chỉ có 2 tháng, sẽ có thể leo lên cao trên nấc thang danh vọng như các bậc đàn anh trong lãnh vực hài hước, và cũng để chứng tỏ cho mọi người thấy rằng người Việt cũng có tài chọc cười thiên hạ chẳng kém gì các danh hài của nước Mỹ.
