Thưa quý vị, một năm sau sự sụp đổ của ngân hàng Lehman Brothers, dẫn tới cơn bão tài chính trên khắp thế giới, hôm 15/9, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Hoa Kỳ, ông Ben Bernanke, nhận định rằng tình trạng suy thoái kinh tế ở nước này ‘dường như đã qua’. Một năm sóng gió vừa qua được cho là đã ảnh hưởng tới mọi mặt đời sống của người dân Hoa Kỳ, nhất là khi tỷ lệ thất nghiệp gia tăng ở mức cao. Vậy trong bối cảnh đó, những doanh nhân gốc Việt vừa và nhỏ ở khu vực phụ cận thủ đô Washington DC bị tác động ra sao? Phóng viên Nguyễn Trung của ban Việt Ngữ đài VOA đã tới Trung tâm Thương mại Eden để tìm hiểu và có bài tường thuật sau.
Nằm ở phía bắc tiểu bang Virginia, Trung tâm thương mại Eden được coi là khu mua sắm lớn nhất của cộng đồng người Mỹ gốc Việt tại vùng phụ cận của thủ đô Washington DC.
Với hơn một trăm cửa hiệu với nhiều loại mặt hàng và dịch vụ, Eden là điểm mua sắm quen thuộc của nhiều cư dân địa phương cũng như là điểm du lịch của các du khách gốc Việt từ các bang lân cận.
Nói chuyện với VOA Việt Ngữ chiều 16/9, ông Nguyễn Thế Toàn, chủ tiệm phở Xe Lửa, nhận định rằng, không ít thì nhiều, mọi hộ kinh doanh ở khu Eden đều bị ảnh hưởng bởi cuộc suy thoái kinh tế trong một năm vừa qua.
Ông Toàn cho biết: ‘Nếu nói ở trên bờ vực của sự phá sản thì hơi quá, nhưng tất cả chúng tôi đều ở vực thẳm của sự sống còn. Sở dĩ chúng tôi vẫn còn sống được là vì chúng tôi ở đây nhờ vào tình đồng hương của những đồng bào ở các tiểu bang khác. Vào những ngày cuối tuần, người ta tới đây ủng hộ chúng tôi’.
Cùng quan điểm với ông Toàn, ông Trịnh Văn Hùng, chủ nhân của Viet Royal, một trong các nhà hàng lớn ở Eden, cũng cho rằng cộng đồng doanh thương ở trung tâm thương mại này bị tác động vì mọi hoạt động kinh doanh ở đây gắn với ngành dịch vụ, vốn bị ảnh hưởng do người dân ‘thắt lưng buộc bụng’ và giảm chi tiêu.
Ông Hùng nói: ‘Cộng đồng ở đây bị ảnh hưởng là do khách Việt Nam. Việc kinh doanh của người Việt ở đây chủ yếu là tập trung vào mấy nghề như nghề nail, nghề xây dựng, nghề bán vàng, hay nghề bảo hiểm. Nhưng mà những nghề đấy lại bị ảnh hưởng nặng nề nhất'.
Ông chủ Viet Royal nói thêm: ‘Khách hàng bị ảnh hưởng nên các nhà hàng cũng bị ảnh hưởng, vì cộng đồng Việt Nam liên quan tới nhau. Cũng may mắn là tiệm của tôi không bị ảnh hưởng nặng nề lắm, chỉ (sụt giảm) khoảng 20% gì đấy’.
Theo quan sát của phóng viên VOA Việt Ngữ, phần đông các cửa hiệu ở Eden có liên quan tới các dịch vụ từ ăn uống, cho tới làm đẹp cũng như giải trí.
Trong khi đó, bà Vicky Hoàng Tự, người sở hữu tiệm Dupont, một trong số hơn 20 cửa hàng trang sức ở Eden, lại cho rằng cuộc khủng hoảng lại mang đến lợi thế cạnh tranh cho cửa hàng của bà, vì người gốc Việt thường có tâm lý mua vàng để ‘tích trữ tài sản’.
Bà Tự cho hay: ‘Cuộc khủng hoảng không có tác động nhiều tới cửa hàng của tôi và thậm chí còn có nhiều khách hàng hơn mọi khi. Sản phẩm bán ra của chúng tôi vẫn tiếp tục tăng. Có người mất việc làm, nhưng cũng có người cũng kiếm được. Có nhiều khách từ các tiểu bang khác tới cũng ghé qua cửa hàng của tôi. Vàng là cách để dành tiền, cho nên dù khủng hoảng họ vẫn tiếp tục mua vàng’.
Lehman Brothers, vốn từng là ngân hàng đầu tư lớn thứ tư Hoa Kỳ, đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản ngày 15/9/2008, dẫn tới cơn bão tài chính lan từ Mỹ ra khắp thế giới.
Trong tình cảnh chịu tác động của cuộc khủng hoảng như vậy, ông chủ tiệm phở Xe lửa nói rằng mọi người đều phải ‘thích nghi với tình hình một cách uyển chuyển’.
Ông Toàn nói: ‘Chúng tôi làm hai đồng thì chúng tôi tiêu hai đồng. Chúng tôi làm được một trăm thì tiêu dăm bảy chục. Còn nếu chúng tôi không làm ra được một đồng nào nữa, thì có khi đủ ăn cũng là điều tốt cho gia đình chúng tôi. Trong giai đoạn này không thể nói là làm kinh doanh được’.
Ông chủ nhà hàng Viet Royal cũng hy vọng tình hình kinh tế năm 2010 ‘sẽ sáng sủa trở lại, và không giống như năm 2009’, vì theo ông ‘con số người thất nghiệp quá nhiều’.
Theo Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ, tỷ lệ thất nghiệp ở nước này lên tới mức 9,7% trong tháng Tám, và đây được coi là tỷ lệ cao mức kỷ lục trong vòng 26 năm qua.
