Paris, hè 2009 này, trên đường phố có thêm một nét trẻ và khoẻ. Hàng chục nghìn xe đạp cùng một kiểu nữ, một màu sữa nhạt, một nhãn hiệu Vélib', rải đều trên 20 quận nội thành, trở thành phương tiện di chuyển quen thuộc.
Đây là do sáng kiến của Toà đô chính Paris, nhằm khuyến khích người dân Thủ đô dùng xe đạp di chuyển trong nội thành, giảm đáng kể khách đi xe Bus, Métro và cả khách đi xe hơi cá nhân, bớt đáng kể ô nhiễm cho thành phố; tác dụng tích cực nữa là tăng thêm sức khỏe cho người thủ đô, đạp xe sẽ ăn ngon ngủ khoẻ hơn là chen nhau trên bus và métro kẹt cứng.
Sở Giao thông thủ đô lao vào thực hiện sáng kiến này từ 2 năm nay như một mũi nhọn công tác phục vụ công dân Paris.
Một cuộc thi để chọn ra kiểu xe đẹp, bền, nhẹ, duyên dáng, xứng đáng là xe đạp của người dân thủ đô Pháp, đất nước có nền công nghiệp xe đạp tiên tiến.
Một cuộc thi đặt tên cho phương tiện di chuyển mới mẻ này. Kết quả được chọn là: "Vélib' " - do chữ Vélo (xe đạp) và lib' (libre là tự do), nghĩa là dùng xe đạp theo cách tự phục vụ. Người dùng mua thẻ xử dụng, có thẻ ngân hàng xanh (carte bleue) là có thể tự mình đến một trạm để xe, tự mình lấy một xe dùng trong một thời gian nhất định, rồi tự mình trả xe ở một trạm khác rải rác khắp 20 quận nội thành. Tiện lợi, nhanh chóng, thoải mái.
Bạn có thể mua thẻ xử dụng trên internet. Vélolib' có mạng riêng, có Velo online, có tuần báo để thông tin rộng rãi, thu thập ý kiến người xử dụng.
Giá thẻ xử dụng: 1ngày 1 Euro, 1tuần lễ 5 Euro, 1 năm 29 Euro.
Giá dùng xe theo thời gian: Nửa giờ đầu miễn phí, coi như dùng thử. Từ phút thứ 31 đến hết 60 phút: 1 Euro; 90 phút: 2 Euro; 120 phút: 4 Euro...
Vélolib' được khai mạc ngày 15-7-2007 giữa mùa hè, coi như thí nghiệm mở đầu. Chỉ một năm đầu làm thử (2008) đã bán hơn 7 triệu thẻ sử dụng, với 11.000 xe, tại gần 1.000 điểm để xe. Xe xếp thành dẫy dài, mỗi xe khoá vào một trụ nhỏ.
Năm nay số thẻ xử dụng đã gấp 4 - hơn 30 triệu, với số xe đầu mùa hè là 22.600 xe.
Thị sảnh Paris kết luận việc làm thử đạt kết quả vượt dự kiến, bắt đầu có lãi, sẽ dùng lãi để mở rộng mạng lưới này rất nhanh vào năm 2010 tới.
Thuận theo ý kiến dân thủ đô, khu rừng Vincennes rộng lớn ở phía Đông Paris đang mở thêm nhiều trạm Vélolib' với hàng ngìn xe để cho các nhóm học sinh, sinh viên, khách du lịch, các gia đình đến xử dụng để cùng dạo mát trên những con đường rừng rọp bóng, bên cac hồ rộng, leo lên các đồi, rồi nghỉ chân, giải khát dưới các hàng cây cổ thụ...
Hiện Paris đã có 371 km đường riêng cho xe đạp, gấp 2 lần 5 năm trước, và sẽ tăng thêm nhanh chóng nhằm giữ an toàn cho khách di chuyển bằng xe đạp. Năm ngoái đã có một tai nạn ở Mont Rouge, xe tải lớn đụng gây tử vong 1 bà già đi xe đạp Vélib'.
Sau tai nạn này, xe tải lớn bị hạn chế vào nội thành. An toàn xe đạp được chú trọng, phổ cập trên báo chí, tivi...
Kinh nghiệm tốt, hay, được nhân thêm và lan rộng nhanh chóng. 4 thị trấn ngoại ô ở phía Bắc Paris: Saint Denis, Aubervilliers, La Courneuve và đảo Saint Denis hè 2009 này mở ra một hãng xe đạp như Vélolib', mang tên "Vélcom" (Vélo - communication - di chuyển bằng xe đạp), lúc đầu có 450 xe, nay đã lên hơn 1.000.
4 thị trấn khác ở cạnh, đều nằm trong tỉnh Seine-Saint Denis ngoại ô Paris, cũng đua theo và đang chuẩn bị gấp để khai mạc Vélcom của mình ngay trong năm nay.
Khách đến Paris năm nay đều thấy trên đường phố thủ đô tấp nập những chiếc xe đạp nữ thanh thoát duyên dáng, màu sữa tươi mát, lướt nhẹ trên đường phố, như một hình ảnh tươi trẻ, khoẻ khoắn của Paris, tiêu biểu cho mong muốn giữ gìn môi trường trong lành, rèn luyện thể lực, có lợi về nhiều mặt.
Tôi nghĩ đến Việt nam và Hà Nội. Xe đạp một thời ngự trị, đã dần dần bị xe gắn máy lấn lướt, tha hồ nhả khói bụi khắp đường phố, làm cho nạn kẹt xe khủng khiếp vào các giờ cao điểm, có khi còn chậm hơn, có hại hơn so với nếu như dùng xe đạp.
Liệu rồi Hà Nội có sẽ phải nghĩ đến những hệ thống Vélib' và Velcom của mình?
Xin chớ vội đưa xe đạp vào bảo tàng.
Đọc nhiều nhất
1