Đường dẫn truy cập

Afghanistan: Bệnh gỉ sắt đe dọa cây lúa mì


Afghanistan đang chuẩn bị đối phó với một mối đe dọa cho các cánh đồng lúa mì của họ. Mục tiêu của chương trình này là thay thế giống lúa mì được gieo cấy hiện nay bằng loại hạt giống có sức đề kháng cao chứng bệnh nấm của cây. Loại nấm gây bệnh cho cây này lan từ châu Phi và hiện đang xuất hiện ở Iran và theo một chuyên gia thì đây là mối đe dọa cho an ninh lương thực của toàn thế giới. Thông tín viên Jerilyn Watson có thêm chi tiết trong bài tường thuật sau đây.

Nông dân Afghanistan vốn đã phải vất vả chống chỏi với hệ quả của nạn hạn hán và nhiều năm chiến tranh. Giờ đây họ đang lo âu vì một mối đe dọa mới nữa, đó là một loại nấm, do gió mang đến có thể hủy hoại các cánh đồng lúa mì của họ.

Loại nấm này gây bệnh cho cây trồng này gọi là bệnh gỉ sắt, đã được khám phá ở Uganda cách đây 10 năm, được đặt tên theo đó là Ug99, và hiện này bệnh đang xuất hiện tại Iran, quốc gia láng giềng của Afghanistan.

Bệnh làm chết cây lúa mì bằng cách hút hết nước và chất dinh dưỡng của cây. Thân của cây lúa mì bị bệnh có những đốm màu nâu đỏ, và rất dễ gẫy. Lần bộc phát lớn của căn bệnh này xảy ra vào những năm của thập niên 1950.

Nông nghiệp, không tính hoạt động sản xuất thuốc phiện, chiếm 1/3 nền kinh tế Afghanistan, nhưng có đến 80% lao động làm việc trong khu vực này, và hầu như tất cả nông dân Afghanistan đều trồng lúa mì để dùng trong gia đình hoặc để bán. Dân số Afghanistan ước tính vào khoảng gần 34 triệu người.

Ông Mahmoud Solh Giám đốc một trung tâm quốc tế nghiên cứu nông nghiệp trong các vùng khô gọi tắt là ICARDA, trong thành phố Aleppo của Syria. Ông nói rằng phải mất vài năm thì bệnh gỉ sắt mới cho thấy sức tàn phá của nó. Khi xuất hiện tai Kenya bệnh đã hủy hoại từ 20% đến 80% mùa lúa mì trên khắp nước này.

Ông Mahmoud Solh cho biết rồi sau đó, gió đã mang bệnh này từ Kenya đến Ethiopia. Bệnh gỉ sắt cũng đã xuất hiện ở Sudan lan đến Yemen và Iran và gần đây hơn đã chuyển sang châu Á.

Ông nói rằng bệnh này hiện đe dọa khu vực nông nghiệp của Afghanistan và nam Á. Tuy nhiên theo ông thì đây cũng là mối đe dọa cho an ninh lương thực trên toàn thế giới.

Ông nói rằng phần lớn các loại lúa mì được trồng để bán đang bị nguy cơ nhiễm bệnh gỉ sắt. Trong các giống lúa mì có nhiều giống khác nhau trồng ở Hoa Kỳ, Canada và châu Âu.

Chuyên gia Mahmoud Solh khuyên khích nông dân Afghanistan thông báo cho các giới chức nông nghiệp biết ngay lập tức nếu nghi ngờ bệnh gỉ sắt xuất hiện trong các cánh đồng của họ, để các cánh đồng này được xử lý diệt trừ nấm và chận đứng sự lây lan của bệnh. Sau đó nông dân sẽ nhận được phát hạt giống mới có thể chống lại bệnh gỉ sắt.

Các nhà nghiên cứu đã gây được loại hạt giống thích hợp cho các điều kiện ở Afghanistan. Các tổ chức nông dân trong các làng xã đang làm việc để tăng số lượng hạt giống cung cấp chống bệnh gỉ sắt. Các tổ chức này cũng nhận được sự hướng dẫn của ICARDA và tiền trợ giúp từ các tổ chức quốc tế.

Mục tiêu của chương trình này là mỗi năm thay thế ít nhất 10% các đồng lúa mì để trồng giống lúa mì mới có thể kháng bệnh. Nỗ lực này sẽ được khởi sự trong các khu vực của Afghanistan dọc theo biên giới Iran.

Tin Vắn Thế Giới

XS
SM
MD
LG