Trong khi chính phủ liên bang Úc chuẩn bị để biểu quyết về một chương trình quy mô để trao đổi khí thải carbon trong tuần này, các nhà khoa học nói rằng cách quản trị các đám cháy của người thổ dân có thể giúp giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kiếng tại Úc. Các kỹ thuật mà người dân bản địa sử dụng đã hạn chế tính nghiêm trọng và quy mô của các cơn hỏa hoạn vẫn bùng lên mỗi năm trên khắp khu đồng cỏ bao la ở miền Bắc nước Úc. Từ Sydney, thông tín viên đài VOA Phil Mercer gửi về bài tường trình sau đây.
Khoảng 90% các đám cháy rừng ở Úc đều xảy ra tại khu vực cực Bắc nước này.
Mỗi năm, nhiều khu vực xavan rộng lớn của Úc đều bị ngập dưới nước trong mùa mưa, khiến cho cây cỏ mọc nhanh hơn. Theo truyền thống, người thổ dân thường đốt từng phần nhỏ trên các xavan này để hạn chế thiệt hại do các đám cháy gây ra trong những tháng khô hạn hơn.
Sử dụng những đám cháy nhỏ, ở những địa điểm chiến lược, là một phần trong các kỹ thuật của người dân bản địa để giảm thiểu khí thải carbon gây ra bởi các đám cháy có kế hoạch.
Từ khi người Châu Âu đến định cư tại Úc, cách quản trị các đám cháy hoang của người thổ dân bản địa không còn được dùng nữa.
Tuy nhiên ông Scott Heckbert, một nhà kinh tế môi trường tại cơ quan khoa học quốc gia Úc, gọi tắt là CSIRO, tin rằng kiến thức của người thổ dân có thể tiếp tay làm giảm nạn ô nhiễm do khí thải carbon gây ra.
Ông Heckbert nói: “Được đi ra ngoài sớm vào mùa khô, khi các đám cháy đốt lên không biến thành những cơn hỏa hoạn lớn, họ có thể tạo ra một khu vực tương tự như một tấm khảm lỗ chỗ trong lượng nhiên liệu hiện diện dưới mặt đất. Đến cuối mùa khô hạn, các đám cháy hoang lớn tất sẽ xảy ra, nhưng sẽ không cháy lan ra hàng ngàn km trên vùng đất rộng lớn này, là tình huống sẽ diễn ra nếu các đám cháy hoàn toàn không được kiểm soát.”
Ông Heckbert lưu ý rằng khí thải carbon do các đám cháy trên các vùng đất hoang tạo ra, chiếm khoảng 3% lượng khí thải của cả nước Úc. Các nhà khoa học ước lượng rằng áp dụng quy mô các phương pháp xử lý đám cháy theo cách cổ truyền, có thể cắt giảm lượng khí thải carbon gây hiệu ứng nhà kiếng của Úc xuống khoảng 5 triệu tấn.
Bù đắp lượng khí thải được cắt giảm này theo tinh thần một hệ thống trao đổi carbon được đề nghị, có thể thu về hàng triệu đôla cho các cộng đồng thổ dân, là các cộng đồng thuộc thành phần bị thiệt thòi nhất trong xã hội Úc.
Một số nhóm thổ dân đang xét đến giải pháp cho thuê các khu rừng và cánh đồng của họ để chứa carbon, như một phần trong các chương trình quy mô lớn để cô lập loại khí này. Các kế hoạch này nhắm khai thác khả năng của cây cối và đất đai trong việc hấp thụ khí carbon dioxide.
Australia là một trong các nước thải ra nhiều khí thải carbon gây hiệu ứng nhà kiếng nhất trên thế giới tính theo đầu người. Mà theo các khoa học gia thì chính khí thải này là yếu đóng góp đưa đến hiện tượng tăng nhiệt địa cầu. Các nhà lập pháp tại Quốc Hội liên bang Úc họp trong tuần này để biểu quyết về hệ thống đầy cao vọng của chính phủ Úc để trao đổi khí thải carbon.
Hệ thống này sẽ buộc các công ty phải mua giấy phép cho mỗi tấn carbon mà họ thải ra. Đây là một cơ chế được thiết kế để cung cấp những biện pháp khích lệ nhằm giảm bớt ô nhiễm. Kế hoạch này sẽ bao gồm khoảng 75% lượng khí thải xuất phát từ 1000 công ty gây ô nhiễm môi trường nhiều nhất.
