Nigeria cho hay lệnh ân xá mà chính phủ nước này dành cho phe nổi dậy trong vùng châu thổ sông Niger nhiều tài nguyên dầu khí đang giúp gia tăng mạnh sản lượng dầu thô. Trước đây sản lượng này đã bị thiệt hại vì tình hình bạo động trong vùng. Thông tín viên Scott Stearns của đài VOA gửi về bài tường trình từ Abuja, nơi Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton đã thảo luận về vấn đề này với các giới chức của Nigeria.
Bộ trưởng Ngoại giao Ojo Maduekwe nói Tổng thống Umara Yar’Adua rất lạc quan rằng hòa bình sẽ được phục hồi toàn diện trước cuối năm nay trong khu vực nhiều đầu hỏa tại vùng châu thổ sông Niger.
Chính phủ của Tổng thống Yar’Adua đã ban hành lệnh ân xá cho các phần tử nổi dậy trong vùng châu thổ sông Niger vẫn thường tấn công các giàn khoan dầu và bắt con tin từ nhiều năm nay.
Ông Maduekwe cho biết lệnh ân xá đang giúp gia tăng sản lượng dầu.
Ông nói: "Sản lượng dầu đã thấy tăng lên và khá hơn. Chỉ cần có ý niệm là hòa bình đang trở lại và lệnh ân xá có hiệu quả, một lần nữa mức sản xuất đang dần dần tăng lên."
Bộ trưởng ngoại giao Nigeria Maduekwe lên tiếng với các ký giả sau một cuộc họp với Ngoại trưởng Hillary Clinton. Bà Clinton đã phát biểu rằng các giới chức quốc phòng Nigeria đã đưa ra những đề nghị đầy hứa hẹn về việc làm thế nào quân đội Hoa Kỳ có thể mang lại hòa bình và ổn dịnh cho vùng châu thổ sông Niger.
Bà Clinton nói: "Qua những nỗ lực chung, qua cơ chế ủy hội song phương, chúng tôi sẽ xác định xem Nigeria muốn chúng tôi giúp đỡ những gì. Bởi lẽ chúng tôi biết đây là chuyện nội bộ của Nigeria, chúng tôi biết rằng quyết định là tùy nhân dân và chính phủ Nigeria, và rồi xem chúng tôi có thể đưa ra những trợ giúp như thế nào."
Bà Clinton nói rằng chính quyền của tổng thống Obama hiểu tầm quan trọng của tình trạng ổn định trong một quốc gia cung ứng lực lượng gìn giữ hòa bình lớn nhất cho châu Phi, một quốc gia sản xuất dầu hỏa nhiều nhất của châu Phi, và là quốc gia nhận đầu tư trực tiếp trong khu vực tư nhân nhiều nhất của Hoa Kỳ trong vùng nam sa mạc Sahara.
Bà Clinton có nhận xét: "Vì vậy, xét đến tất cả những điểm này, điều thật là quan trọng trước tiên và trên hết cho nhân dân Nigeria, và thực sự cũng cho cả Hoa Kỳ, là Nigeria phải thành công trong việc thực hiện đầy đủ những lời hứa mà họ đưa ra."
Nigeria là quốc gia cung cấp dầu hỏa lớn hàng thứ năm cho Hoa Kỳ. Cơ quan Năng lượng Quốc tế cho biết trong tháng trước sản lượng dầu thô của Nigeria đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 20 năm do hậu quả của cả vấn đề kỹ thuật lẫn tình trạng bạo động trong vùng châu thổ sông Niger.
Trong những vụ bạo động có vụ tấn công vào một đường ống dẫn dầu của công ty Chevron.
Những phần tử chủ chiến tại vùng châu thổ tuyên bố là họ chiến đấu chống lại chính phủ tại Abuja vì đã không làm đủ để đối phó với tình trạng môi trường xuống cấp do việc sản xuất dầu thô gây ra cũng như không phân chia đồng đều lợi tức thu được từ vùng có mỏ dầu.
Ngoại trưởng Maduekwe cho biết ân xá là phương thức chính phủ sử dụng để tìm cách giải quyết vấn đề này.
Ông Maduekewe tuyên bố: “Có vấn đề công bình, vấn đề môi trường bị xuống cấp. Đây là những vấn đề bất công do lịch sử để lại từ thời gian đã lâu rồi. Những người mang vũ khí thực hiện các cuộc tấn công hoặc do thiện chí nhằm đến phúc lợi cho mọi người hoặc chỉ thuần túy lợi ích cá nhân như chúng tôi có bằng chứng, thì chúng tôi vẫn có nhu cầu phải xem xét lại. Và hãy bắt đầu lại ngay từ đầu.”
Ngoại trưởng Maduekwe nói thêm việc ân xá do Tổng thống Yar’Adua đưa ra là một bước nhẩy vọt về lòng tin.
Ông nói: “Chúng tôi hiểu một cách rõ ràng là cần phải mạnh bạo và nhiều trí tưởng tượng để đối phó với vấn đề. Những phương thức cũ không đủ hữu hiệu.”
Không phải tất cả các phần tử nổi loạn đều chấp thuận đề nghị của chính phủ.
Bà Daphne Wysham thuộc viện Nghiên cứu về Chính sách có trụ sở tại Mỹ cho biết ân xá chỉ là một bước tiến, nhưng chính phủ đã không công nhận vai trò của chính phủ trong các vụ bạo động này.
Bà Wysham nói: “Đề nghị ân xá đã không đưa ra được giả thuyết ngược lại về những nghĩa vụ cần tìm kiếm sự tha thứ về vai trò của chính phủ trong cuộc tranh chấp hiện đang tiếp diễn.”
Báo cáo mới nhất của cơ quan Năng lượng quốc tế về Nigeria có nhận xét là ân xá có thể không chấm dứt được bạo động vì chỉ có ít thủ lãnh nổi dậy tham gia những cuộc thương thuyết trực tiếp với chính phủ và đề nghị trả tiền mặt không được chấp nhận nhiều so với đòi hỏi phải phân chia lợi tức dầu mỏ.
