Hôm thứ tư, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton nói bà lên án việc ngược đãi trong khi bị giam giữ những người Iran bị bắt trong các cuộc biểu tình sau cuộc bầu cử tổng thống gây nhiều tranh cãi ở nước này. Bà Clinton thảo luận về tình hình ở Iran với Ngoại trưởng Anh, ông David Miliband đang đi thăm Hoa Kỳ. Từ Bộ Ngoại giao, thông tín viên David Gollust của đài VOA gửi về bài tường thuật sau đây.
Ý kiến của bà Clinton đưa ra trong lần xuất hiện trước báo chí với Bộ trưởng Ngoại giao Anh là nhận định đầu tiên của một giới chức cao cấp Hoa Kỳ về nhiều tin tức từ Iran trong tuần này rằng những người bị câu lưu trong vụ đàn áp của chính phủ Tehran có thể đã bị tra tấn, và một vài người thiệt mạng trong lúc bị giam giữ.
Bà Clinton đã ca ngợi điều bà gọi là “sự dũng cảm ngoài sức tưởng tượng” của những người phản đối cuộc bầu cử tại Iran khi đứng lên chống lại điều họ coi là vi phạm tới quyền lợi của họ và nói rằng việc ngược đãi tù nhân này là chuyện đáng buồn.
Bà Clinton nói: “Chúng tôi rất bất bình về chuyện đó. Chúng tôi tin là điều quan trọng đối với giới thẩm quyền Iran là phải phóng thích các tù nhân chính trị, phải đối xử với họ một cách thích đáng và nhân đạo, và đó là điều nói lên rất nhiều, bởi vì việc tiếp tục giam giữ và ngược đãi các tù nhân chính trị chắc chắn cho thấy rằng tình hình chính trị bên trong Iran chưa được giải quyết.”
Về phần mình, Bộ trưởng Ngoại giao Anh David Miliband nói rằng Anh và Hoa Kỳ đã phải nhẫn nhịn để tránh can thiệp vào tiến trình bầu cử của Iran và những sự cố xảy ra sau đó để Iran không thể viện cớ mà tuyên bố là can thiệp vào nội bộ của họ. Nhưng đồng thời ông cũng nói rằng, Iran có trách nhiệm tôn trọng những giá trị phổ quát về nhân quyền, trong đó có việc bảo vệ tù nhân.
Ông Miliband cho biết: "Chúng tôi chờ đợi có thêm những chi tiết liên quan tới những tố cáo vi phạm nhân quyền. Nhưng đường lối của chúng tôi trước sau như một vẫn là không e ngại cũng không thiên vị khi phải vạch ra những vi phạm nhân quyền xảy ra ở bất cứ đâu. Và bản phúc trình thường niên của Bộ Ngoại Giao Anh về vi phạm nhân quyền mới đây đã nói tới Iran mhư là một trong những nước đáng quan tâm, và hiển nhiên là chúng tôi đã theo dõi rất cẩn thận những phát hiện mới nhất về sự kiện đã xảy ra."
Trong một vấn đề khác, bà Clinton nói rằng, Hoa Kỳ kêu gọi cả hai phía kiềm chế trong vụ đối đầu giữa lực lượng bảo an Iraq và những người Iran bất đồng chánh kiến tại một trại ở phía Đông Baghdad do những người Iran lưu vong chiếm cứ kể từ trước khi diễn ra cuộc tiến quân vào Iraq do Hoa Kỳ lãnh đạo hồi năm 2003.
Hôm Thứ Ba vừa rồi, quân đội Iraq đã tiến vào trại vừa kể, nơi cư ngụ của những thành viên trong tổ chức Mujahedin-e Khalq, gọi tắt là MEK, làm nhiều người bị thương vong và theo tin cho biết thì có nhiều người thiệt mạng. Các giới chức Iraq đã phủ nhận nguồn tin này.
Quân đội Iraq đã duy trì an ninh cho trại vừa kể nhưng đã mất quyền kiểm soát hồi tháng Hai năm nay sau khi quân đội đồng minh chuyển giao toàn bộ thẩm quyền cho chính phủ Iraq. Bà Clinton nói rằng, Iraq phải giữ đúng cam kết với Hoa Kỳ là những thành viên của tổ chức MEK sẽ không bị ngược đãi.
Bà Clinton nói: "Chúng tôi minh định rằng chính phủ Iraq, giờ đây đã đảm nhiệm trách vụ duy trì an ninh, sẽ làm tròn nghĩa vụ của mình, tỏ ra kiềm chế, sẽ không chuyển giao bất cứ ai tới một nước mà họ có thể bị ngược đãi hoặc thiệt mạng vì chánh kiến và hành động của họ. Nhưng giờ đây là trách nhiệm của chính phủ Iraq."
Sáng hôm qua, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao nói rằng tin tức về thương vong trong số các cư dân trại vừa kể là đáng lo ngại và Hoa Kỳ đang mưu tìm thêm thông tin từ phía chính phủ Iraq.
Tổ chức MEK ủng hộ Iraq trong cuộc chiến tranh của họ chống Iran hồi thập niên 1980 và được hưởng quy chế bảo vệ dưới thời chính quyền Saddam Hussein, nhưng hiện nay họ bị chính phủ Baghdad do người Hồi Giáo Shia lãnh đạo nhìn với con mắt hết sức ngờ vực.
Đã từ lâu Hoa Kỳ xếp MEK vào danh sách các tổ chức khủng bố kể từ khi tổ chức này thực hiện những cuộc tấn công hồi thập niên 1970 sát hại nhiều thường dân và nhân viên quân sự Hoa Kỳ làm cố vấn cho chính phủ của cố Quốc Vương Iran.
