Sổ tay phóng viên. Hôm nay, Chủ nhật 26-7-2009, kết thúc Tour de France 2009. Chặng cuối (chặng 21) 164km, về đích sau 8 vòng quanh đại lộ Champs-Élysées ở giữa Paris, là đường phố đẹp nhất châu Âu. Trời hè nắng đẹp, gió nhẹ. Dân Paris đổ ra quảng trường la Concorde, dọc phố Rivoli, dọc đại lộ Champs Élysées xem những phút cuối cùng cực kỳ sôi nổi của cuộc đua. 17 giờ 30, Mark Cavendish (Anh) từ thứ tư vượt lên với tốc độ thần tốc trong 600 mét cuối, đến đích trước hết, dành danh hiệu vô địch áo vàng ở chặng cuối. Alberto Contador (Tây Ban Nha) vô địch toàn cuộc đua năm 2007, nay lại lập kỳ tích lần thứ hai khi 24 tuổi, dành danh hiệu cao nhất: Vô địch Tour de France 2009. Thor Hushovd (Na Uy) vô địch áo xanh về số điểm cao nhất thu được do có nhiều nước rút xuất thần. Andy Schleck (Luxembourg) về nhì ở chặng cuối, cũng là vận động viên trẻ dưới 25 tuổi có thành tích cao nhất. Pellizotti (Ý) được giải nhất về tài leo núi qua các đèo lên các đỉnh cao nhất.
Lance Armstrong đứng thứ 3 trong toàn cuộc đua, được đứng trên bục danh dự, bên Contador và Schleck. Quốc ca Tây Ban Nha vang lên khi cờ Tây Ban Nha được kéo lên.
Cả nước Anh và Tây Ban Nha sôi động ăn mừng thành tích vang động của Cavendish và Contador.
Một nét lịch sử: Một phóng viên Pháp kể về ngọn nguồn Tour de France (TdF) rằng cuối thế kỷ 19, quãng 1880, xuất hiện một cuốn sách nhỏ: "Vòng quanh nước Pháp của 2 thiếu niên" (Tour de France de 2 enfants), kể lại cuộc du hành bằng xe đạp của 2 chú bé André và Julien, sống tại thị trấn Phasbourg - vùng Lorraine, rủ nhau đi tìm hiểu đất nước mình. Hồi ấy xe lửa, xe bus chưa có, sách báo, bản đồ hiếm hoi, người dân Pháp ít biết gì quá vài chục cây số xung quanh nơi ở, ý thức quốc gia, đất nước còn sơ sài, mơ hồ.
Cuốn sách đạt kỷ lục phát hành, 6 triệu cuốn bán vèo trên thị trường, biểu hiện ý thức dân Pháp mong muốn tìm hiểu nước mình, gợi ý cho cuộc đua xe đạp đầu tiên mang tên Tour de France năm 1903.
Có nhiều bài hát dân gian, vở kịch, cuốn phim thời sự, phim truyện, tranh truyện... về đề tài Tour de France, tạo nên một nét đặc sắc của nền văn hoá, văn học Pháp.
Những kỷ lục:
- Lance Armstrong (Mỹ) lập kỳ tích vô địch trong 7 năm liền, 1999 đến 2005.
- Jacques Anquetil (Pháp), vô địch 5 năm 1957, 61, 62, 63, 64.
- Eddy Merekx (Bỉ) vô địch 5 năm: 1969, 70, 71, 72, 74.
- Bernard Hinault (Pháp) vô địch 5 năm: 1978, 79, 81, 82, 85,
- Miguel Indurain (Tây Ban Nha) vô địch 5 năm liền: 1991,92,93,94,95.
- Vô địch trẻ nhất : - Henri Comet (Pháp) vô địch năm 1904, khi 19 tuổi;
- Romain Maes (Bỉ) vô địch năm 1936, khi 21 tuổi.
- Vô địch cao tuổi nhất: Firmin Lambot (Bỉ), vô địch năm 1922, khi 36 tuổi.
- Kỳ tích "Anh hùng leo núi " : Richard Virenque (Pháp), 7 lần vô địch leo núi những năm: 1994, 95, 96, 97, 99, 2003 và 2004; (1996 thứ 3, 1997 thứ nhì toàn cuộc đua).
Cách tính điểm cho các đội: trong mỗi chặng lấy ra 3 người đến sớm nhất trong mỗi đội, cộng 3 thời gian ấy lại thành của đội trong mỗi chặng, rồi cộng dần các chặng lại cho đến khi kết thúc, thành xếp thứ hạng chung theo đội cho cả cuộc đua.
Giải thưởng: Khởi đầu Vô địch cá nhân được thưởng 20 ngàn Francs Pháp, sau nâng dần lên, đến năm 1988 là: một xe ôtô du lịch, 1 căn phòng ở và nửa triệu francs Pháp.
Đến nay giải thưởng đại thể là: Mỗi chặng, ai về đầu được thưởng 8.000 Euro; Quán quân toàn Vòng đua được thưởng 450.000 Euro ; Leo dốc giỏi nhất của cả cuộc đua được thưởng 25.000 Euro và vận động viên trẻ (dưới 25 tuổi) giỏi nhất được thưởng 20.000 Euro.
Những vết đen: Trong 93 cuộc đua Tour de France, đã có 4 vận động viên đột tử tại trận vì bị đứng tim hoặc bị lao xuống vực; đã có 6 tai nạn chết người khi xe đạp hoặc xe môtô, xe ôtô hộ tống đâm vào người đứng xem hai bên đường. Năm nay, một bà cụ hơn 60 tuổi chạy qua đường bị xe môtô của cảnh sát quốc gia đâm phải, chết ngay gần thành phố Besançon.
Những nét thú vị: Alberto Contador có ý chí vượt khó, anh bị thương rất nặng trong một tai nạn, bị mổ ở vai và đầu, bất tỉnh hàng tuần lễ, sau đó vẫn rèn luyện thi đấu tiếp, quyết không bỏ cuộc.
Lance Armstrong tỏ ý sẽ sớm mua căn nhà trên đất Pháp, vì "yêu mến đất nước này không kém gì tổ quốc mình", vì anh đã "làm nên lịch sử tại đây".
Phụ nữ không dự đua nhưng luôn có mặt trong cuộc đua. Cả một "đội quân phụ nữ" tham dự: Y tá, bác sỹ, chuyên viên xoa bóp, nội trợ, nấu nướng, lo cơm nước, nghỉ ngơi cho vận động viên; lại còn nghệ sỹ ca múa, lái xe, tình nguyện viên giữ trật tự, cảnh sát, trạm y tế, hướng dẫn viên du lịch...làm cho cuộc đua thêm nhiều màu sắc.
- Đã có một số cặp vợ chồng hình thành trên chặng đua, khi vận động viên trẻ tìm người yêu trên vòng đua và phụ nữ kén chồng đang thi tài trên 2 bánh.
- Ở mỗi chặng ban tổ chức đều lựa chọn 8 hoặc 10 thiếu nữ địa phương độc thân, xinh đẹp, tự nguyện, thường cùng màu áo với các vận động viên được thưởng, để từng cặp đứng 2 bên bục danh dự, khoác áo thưởng rồi tặng bó hoa tươi và một tặng phẩm (thường là con mèo, gấu, chó bông, bức tranh hoặc giỏ đựng sản vật địa phương...) kết thúc với việc cùng vận động viên áp sát má 2, 3 hoặc 4 lần.
Thú vị đấy chứ, phải không các bạn thân thiết với đài VOA tiếng Việt.
