Bác sĩ Hồ Văn Hiền trả lời Ông Đào Ngọc Cẩn ở Pleiku: Trường hợp ói mửa, nhức đầu, mất ngủ lúc ở gần đài điện thoại không dây. Ông hay bị ói mửa, chóng mặt, mất ngủ, ba tháng nay, từ khi có cột phát sóng điện thoại di động gần nhà ông. Ông Cẩn hỏi về vai trò gây bịnh của các cột phát sóng điện thoại (wireless phone).
Năng lượng điện từ (electromagnetic energy) hoặc bức xạ điện từ (electromagnetic radiation) gồm những sóng năng lượng từ và điện cùng di chuyễn trong không gian. Vùng các sóng này di chuyển được gọi là điện từ trường.
Trong kỹ thuật điện thoại di động, các trạm anten điện thoại (cellular base stations, cell stations) được sắp xếp thành những ‘cell’ (tế bào) nối liền với nhau, phủ các sóng điện từ lên trên một vùng nào đó. các anten này được đặt trên các điểm cao, như tháp (tower), cột cao, mái nhà hoặc các tháp nước. Anten có hai loại, một loại phát đi khắp hướng (omni–directional antenna) và loại hình như cái pa nô, hướng về một phía nào đó. lớn khoảng 1x4 feet (3 tấc x1,2m) (panel or sector antenna) đường của sóng phát ra đi một lộ trình hẹp nào đó.
Sức mạnh của điện từ trường chung quanh anten tùy thuộc khoảng cách xa gần đối với nơi phát sóng, độ cao của máy phát sóng, hướng của sóng , sức mạnh của từng máy phát sóng (transmitters) làm việc trên an ten đó, và số máy phát sóng của đài đang phát cùng một lúc.
Cho nên đối với người ở đưới mặt đầt thì bị ảnh hưởng của điện từ trường yếu gấp nhiều ngàn lần từ trường đo được ở trên cao ngang tầm anten phát sóng, và càng ra xa thì ảnh hưởng càng yếu đi rất nhanh.
Nói một cách khác, theo FDA là cơ quan quản lý thực phẩm và thuốc men của Mỹ, mức bức xạ điện từ trường đối với người ơ chung quanh các đài phát sóng điện thoại di động nhỏ hơn hàng ngàn lần mức bức xạ các cơ quan chuyên môn xem như là an toàn cho sức khỏe (In fact, ground-level exposure from such antennas is typically thousands of times less than the exposure levels recommended as safe by expert organizations).
Ở Mỹ có những cơ quan kiểm soát và bảo đảm các hãng điện thoại giữ mức bức xạ ở mức qui định. Luật lệ ở Việt Nam có thể khác.
Cho đến nay, có nhiều khảo cứu về những vấn đề sức khỏe có thể gây ra do điện thoại di động và những đài phát song điện thoại. Tuy nhiên, theo FDA thì chưa có nguy hiểm nào gắn liền với điện thoại di động được chứng minh dứt khoát. Ngược lại, chưa chứng minh được dứt khoát là kỹ thuật này hoàn toàn an toàn cho ngườI dùng.
Do đó, một số chính phủ như chính phủ nước Anh có những khuyến cáo giớI hạn việc cho trẻ dùng điện thoại wireless vì sợ những biến chứng về lâu dài, dù hiện nay chưa dứt khoát chứng minh được, nhưng có thể, sau một thời gian dài (hàng chục năm), có thể lộ diện.
Trường hợp ông Cẩn, nên xét những yếu tố sau:
- Ngoài cột anten, có yếu tố môi trường nào thay đổ gần đây (như nước uống, nhà máy thải chất độc ngoài khí quyển trong, nuớc uống, đất gần nhà ông)
- Có những thức ăn, thuốc uống nào mà lúc xa nhà ông không uống nữa, nên không bị ói mửa?
- Có yếu tố tâm lý tình cảm nào làm cho ông thấy thoải mái hơn lúc ông ra khỏi nhà mình?
- Dù sao ông đã 70 tuổi, nếu ông vẫn bị ói mửa, nhức đầu, nên đến bác sĩ nhất là bác sĩ chuyên về tiêu hóa khảo sát cho kỹ (chụp quan tuyến, nội soi nếu cần), để khỏi định bịnh sót những bịnh nguy hiểm như viêm ruột, viêm gan, u bướu gan ruột…
- Nếu chắc chắn không bị những vấn đề kể trên, mới nên nghĩ đến việc dời đi nơi khác nếu ông thật sự thuyết phục là nguồn gốc của triệu chứng của ông do đài điện thoại gây ra.
