Ngoại trưởng Hoa Kỳ đến Nhật Bản

Hôm nay, bà Hillary Clinton đến Nhật Bản, chặng dừng chân đầu tiên trong 4 nước Á châu bà sẽ viếng thăm trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên ở cương vị ngoại trưởng Hoa Kỳ. Bà cũng sẽ đi thăm Nam Triều Tiên, Indonesia và Trung Quốc để xây dựng các quan hệ đối tác mà bà nói rằng sẽ vượt ra ngoài phạm vi ranh giới địa lý và chính trị. Thông tín viên đài VOA Victoria Beattie tường trình rằng chuyến đi diễn ra vào lúc người ta nghi là Bắêc Triều Tiên chuẩn bị phóng thử một phi đạn và Nhật Bản loan báo rằng nền kinh tế của họ co cụm trong quý 4 năm ngoái.

Ngoại trưởng Clinton đi thăm Nhật Bản ngay sau khi Tokyo loan báo rằng nền kinh tế hàng đầu châu Á này co cụm trên 3% trong 3 tháng cuối của năm 2008, và công cuộc xuất khẩu cũng như sản lượng công nghiệp đều sút giảm. Đây là quý thứ ba liên tiếp tổng sản phẩm nội địa bị sụt giảm và có thành tích tệ hại nhất trong nền kinh tế Nhật từ 35 năm nay.

Tuần trước, ngoại trưởng Clinton nói với một cử tọa tại Hội Châu Á ở New York rằng bà sẽ sử dụng cái bà gọi là chính sách ngoại giao khôn khéo, nghĩa là mưu tìm những sự hợp tác song phương vững mạnh hơn trong khu vực và toàn cầu để đối phó với những vấn đề thế giới như cuộc khủng hoảng kinh tế hiện nay.

Bà Clinton nói: “Cuộc khủng hoảng tài chánh toàn cầu hiện nay đòi hỏi mỗi nước phải nhìn vào nội tại để tìm ra những giải pháp. Nhưng không một ai trong chúng ta có đủ phương tiện để tự mình suy xét đến độ bỏ qua vai trò có tính cách quyết định mà các đối tác quốc tế phải đóng góp trong việc ổn định hóa nền kinh tế thế giới và đưa tất các chúng ta quay lại con đường thịnh vượng. Chúng ta không thể giải quyết bằng cách đua nhau thiết lập các rào cản mậu dịch và các loại rào cản khác; chúng ta phải tiếp tục cam kết vói một hệ thống mậu dịch cởi mở và công bằng.”

Ngay sau khi bà Clinton lên đường công du Á Châu, thông tấn xã nhà nước Bắc Triều Tiên đã tỏ ý cho thấy nước này đang chuẩn bị thực hiện một cuộc phóng phi đạn, và nhấn mạnh rằng nước cộng sản này có quyền theo đuổi công cuộc phát triển không gian. Các giới chức Hoa Kỳ và Nam Triều Tiên cho biết họ tin Bình Nhưỡng chuẩn bị phóng thử nghiệm phi đạn đạn đạo tầm xa Taepodong số 2.

Bà Clinton gọi chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên là thách thức nghiêm trọng nhất tại vùng Đông bắc Á Châu. Bà nói rằng Tổng Thống Barack Obama cam kết sẽ vận dụng tối đa các cuộc đàm phán 6 nước trong đó có các nước Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nga, Nhật Bản, Nam và Bắc Triều Tiên. Bà cũng nói rằng chuyến công du này của bà nhằm thúc đẩy tiến trình đàm phán này.

Tuần trước tại Hội châu Á, bà Clinton đã lên tiếng kêu gọi Bình Nhưỡng hãy tự chế trước điều mà bà gọi là 'bất cứ hành động khiêu khích nào' và 'những lập luận bất hợp tác'.

Bà Clinton nói: “Chính phủ Bắc Triều Tiên đã cam kết từ bỏ tất cả vũ khí hạt nhân và sẽ sớm quay lại tham gia vào hiệp ước cấm phổ biến vũ khí hạt nhân. Chúng ta tiếp tục làm sao để họ giữ lời cam kết này. Nếu Bắc Triều Tiên thực sự sẵn sàng từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân của họ một cách toàn bộ và có thể kiểm chứng được, thì chính quyền của Tổng thống Obama sẵn sàng bình thường hóa quan hệ song phương, và thay thế các thỏa thuận đình chiến ở bán đảo Triều Tiên đã tồn tại lâu nay bằng một hòa ước vĩnh viễn và Hoa Kỳ sẽ trợ giúp để Bình nhưỡng đáp ứng được nhu cầu về năng lượng và các nhu cầu kinh tế khác của nhân dân Bắc Triều Tiên.”

Trong thời gian ở Nhật Bản, theo dự kiến, Ngoại trưởng Clinton sẽ gặp thân nhân gia đình các công dân Nhật bị Bắc Triều Tiên bắt cóc. Bình nhưỡng thừa nhận đã bắt cóc ít nhất 13 người Nhật trong hai thập niên 1970 và 1980 để huấn luyện làm điệp viên. Họ đã cho 5 người bị bắt cóc trở về Nhật bản trong mấy năm vừa qua và nói rằng những người còn lại đã qua đời. Nhưng Nhật Bản cho là vẫn còn các nạn nhân bị bắt cóc còn sống và chính phủ Nhật muốn có thêm các thông tin về số phận những người vừa kể.

Các chính quyền Hoa Kỳ trước đây, trong các chiến dịch ngoại giao đầu tiên, thường tập trung vào Âu Châu và Trung đông. Chuyến công du đầu tiên của ngoại trưởng Clinton đưa bà đến Nhật Bản, Nam Triều Tiên, Indonesia và Trung Quốc, là những nước mà bà hy vọng là sẽ đưa ra tín hiệu là Hoa Kỳ cần có các đối tác mạnh ở bên kia Thái bình dương. Bà nói rằng Hoa Kỳ là một thế lực xuyên suốt cả Đại tây dương và Thái bình dương.

Bà Clinton cho rằng mỗi nước bà đến thăm tiêu biểu cho các đối tác mà bà gọi là cực kỳ cấp thiết cho nền an ninh và thịnh vượng của Hoa Kỳ.