Ani Difranco không chỉ là một ca nhạc sĩ mà còn được xem là nhân vật hàng đầu tranh đấu cho quyền phụ nữ tại Hoa Kỳ và trên thế giới.
Tên thật là Angela Maria Difranco, sinh năm 1970 tại New York từ gia đình có nhiều dòng máu, mẹ cô gốc Do Thái, cha là người gốc Ý. Cả hai đều là người đam mê âm nhạc, nhất là các loại nhạc truyền thống. Lúc lên 9 tuổi, Difranco băt đầu tập chơi đàn guitar, và mang những bài hát của ban nhạc The Beatles ra tập dợt. Năm 1989, lúc lên 19 tuổi, Difranco tự thành lập trung tâm thu âm và sản xuất băng nhạc, đặt tên là Righteous Records, hay hãng đĩa đạo đức, điều này cho thấy rõ ước nguyện của DiFranco ngay từ thời niên thiếu và chí hướng tranh đấu cho lẽ phải, mạnh mẽ như thế nào. Chỉ với 50 mỹ kim trong túi, nhưng Difranco nghĩ rằng mình sẽ thành công trong nỗ lực phục vụ âm nhạc theo ý hướng không bị ảnh hưởng của thương mãi.
32 FLAVORS
Năm 1990, Difranco tham dự lớp thơ của trường New School ở New York và khởi sự trình diễn khắp mọi nơi. Đa số sáng tác của Difranco mang nặng chất thơ, nói về tình người, những dị biệt trong xã hội và đương nhiên đậm nét phản chiến. Vào thời gian đầu, Difranco gặp nhiều khó khăn vì nhạc của cô ít người biết đến, nhưng nhờ các buổi trình diễn liên tục và kéo nhiều năm, tiếng hát và thông điệp đấu tranh đòi bình đẳng, nhất là cho phụ nữ đã tạo cho Difranco một số đông khán giả ái mộ. Liên tục từ năm 1990 đến 1998, DiFranco sáng tác và lưu diễn, cô tự cho mình là một người yêu thích cả hai phái tính, tiếng Anh gọi là Bisexual, nhưng đến năm 1998 cô đột nhiên thành hôn với ông Andrew Gilchrist và làm mọi người ngạc nhiên. Theo các nguồn tin trên báo chí tường thuật, đa số khán giả ái mộ Difranco là những phụ nữ đồng tính, họ cho rằng họ cảm thấy bị phản bội vì DiFranco đã không phải là một phụ nữ đồng tính như họ nghĩ.
NOT A PRETTY GIRL
Hôn nhân của DiFranco chỉ kéo dài được 5 năm rồi tan vỡ, thời gian này DiFranco tiếp tục trình diễn khắp nơi trên nước Mỹ. Phong cách trình diễn và sáng tác của DiFranco được biết đến qua việc sử dụng Staccato hay ngắt âm, dùng ngón thay vì dùng phím trên đàn guitar. Cô phối hợp giữa hát và diễn lời, đi theo giai điệu và nhịp điệu. Mặc dù thể nhạc của DiFranco được xếp vào loại nhạc dân ca, Folk music hoặc alternative rock nhưng trong các đĩa hát, thể nhạc của DiFranco được thể hiện qua nhiều phong cách và hợp tác sáng tạo với nhiều nhạc sĩ nổi danh từ nhiều thể điệu khác nhau, như nhạc Pop với Prince, nhạc funk và soul jazz với Maceo Parker, thậm chí với người hát nói rapper như Corey Parker.
ANIMAL
Phần lớn tác phẩm của DiFranco khi sáng tác đều thể hiện những kinh nghiệm sống có thực của cô, nhưng nhiều bài hát mang nặng thông điệp về chính trị. Nhiều bài kêu gọi quyền bình đẳng cho người khác màu da, cho giới đồng tính, sự nghèo đói và chống chiến tranh. Nhờ thông điệp chính trị và các cuộc vận đồng đòi quyền lợi cho phụ nữ, DiFranco được nhiều người ái mộ ủng hộ nhiệt tình, từ những năm 1994 khi hệ thống điện toán toàn cầu còn sơ khai, nhiều sinh viên trong các trường đại học đã gửi cho nhau nhiều thôn điệp từ các bài hát của DiFranco. Trong cuộc tranh cử Tổng thống Hoa Kỳ năm 2000, chính cô đã kêu gọi người ái mộ cùng bỏ phiếu cho ông Ralph Nader, ứng viên độc lập. Nhưng DiFranco được nể phục nhất là do bản tính độc lập của cô, được thể hiện qua bài hát The Million You Never Made, Triệu đồng anh không bao giờ có, vì Difranco đã không chấp nhận ký hợp đồng thu âm với những hãng đĩa danh tiếng
THE MILLION YOU NEVER MADE
Nhạc phẩm The Million You Never Made, trích từ CD Not A Pretty Girl, để nói lên sự độc lập của mình, chống lại ảnh hưởng của bất cứ hãng đĩa danh tiếng nào. Cũng nhờ sự độc lập, mà DiFranco tự do thu âm và sáng tác. Trong đĩa Educated Guess, một cái đoán có học, DiFranco tự chơi lấy tất cả các nhạc cụ, và thu âm các bài hát vào một chiếc máy 8 track. Tự vẽ kiểu cho hình bìa và phát hành. Nhiều người cho DiFranco có đời sống lập dị, ương ngạnh và thích chạy theo những điều khác thường. Tuy nhiên nếu theo dõi suốt thời gian hoạt động âm nhạc, DiFranco chứng minh được lập trường và quan điểm tự lập của cô, thoát khỏi mọi ảnh hưởng của thị trường âm nhạc, đặt nặng vấn đề thương mãi. Năm 2006 DiFranco phát hành đĩa hát Reprieve, với bài hát nói lên sự đau thương của ngày 11 tháng 9, trong vụ khủng bố nước Mỹ. New York là nơi chôn nhau cắt rốn của DiFranco
REPRIEVE
Phần tự thuật của DiFranco trong tác phẩm Reprieve, hay sự trì hoãn, trích từ CD Reprieve phát hành năm 2006. Mới đây DiFranco vừa phát hành đĩa hát mang tên Canon bao gồm nhiều bài thơ hay tuyển chọn từ tập thơ Verses do chính DiFranco chọn lọc. Cô tiếp tục quản trị hãng đĩa Righteous Records thành lập từ năm 1989 đến nay.
