Phái viên thông tấn xã AP ở thành phố Raleigh trong bang North Carolina đã tóm lược một quyển sách mới xuất bản của cựu Dân Biểu Mỹ, ông Bill Hendon, trong đó ông nầy viết rằng ông tin là hãy còn có tù binh Mỹ sống sót trong vùng Đông Nam Á hơn 30 năm sau khi cuộc chiến kết thúc.
Ý kiến đó của ông đã bị chế nhạo ngay từ khi ông mới đắc cử vào Hạ Viện Mỹ hồi năm 1981 bởi cả các viên chức chính phủ Mỹ lẫn những cựu tù binh Mỹ từng bị giam cầm ở Việt Nam. Nhưng đến giờ nầy, cựu Dân Biểu Mỹ năm nay 62 tuổi vẫn cả quyết trong quyển sách nhan đề “An Enormous Crime” – tạm dịch là “Một Tội Ác Kinh Khiếp” – rằng đã có những người Mỹ còn sống sót bị bỏ lại Việt Nam khi cuộc chiến chấm dứt năm 1975.
Trong một cuộc phỏng vấn tại Washington, ông Hendon nói rằng tin tình báo cho thấy là lúc đó đã có chừng 700 người Mỹ chắc chắn là bị bỏ lại Việt Nam. Theo ông thì một số người đã qua đời nhưng đa số vẫn còn được nuôi sống trong những nhà tù dưới mặt đất ở mạn tây bắc Hà Nội.
Theo tin của AP, kể từ lần đầu tiên nghe thuyết trình về tin tình báo ông vừa nhắc lại, ông Hendon đã sang Đông Nam Á cả chục lần để tìm những tù binh Mỹ còn sống sót.
Trong một chuyến đi Hà Nội hồi năm 1995, ông Hendon đã tự trói bằng dây xích vào cổng tòa nhà dùng làm trụ sở cho các nhân viên điều tra của Mỹ để phản đối điều được ông gọi là chính phủ Mỹ không chịu hành động để giải quyết vấn đề tù binh Mỹ còn sống sót ở Việt Nam. Vài ngày sau đó, các viên chức Mỹ và Việt Nam đã tới địa điểm mà ông Hendon nghĩ là tù binh Mỹ đang bị giam, nhưng không tìm thấy ai ở đó cả.
Chi tiết trong sách của ông Hendon cho là có 700 người Mỹ bị bỏ lại cũng đã bị một cựu tù binh Mỹ bác bỏ. Ông nầy là Mike McGrath, ở Colorado, một phi công Hải Quân bị bắn rớt hồi năm 1967 và bị cầm tù hơn 6 năm.
Một cựu tù binh khác, ông Paul Galanti, cũng là một phi công Hải Quân bị bắn rớt năm 1966, nói rằng các chi tiết trong sách của ông Bill Hendon chẳng có gì mới.
Bản tin của AP ghi rõ sự kiện là Ủy ban điều tra về tù binh và người mất tích lúc lâm chiến của Thượng Viện Mỹ đã kết luận sau 1 năm điều tra hồi năm 1993 là tuy có hy vọng – nhưng không hề có bằng chứng cụ thể nào – về việc có thể có vài chục chiến binh Mỹ sống sót ở Đông Nam Á.
Ủy ban nầy cũng đã bác bỏ những tố giác cho là đã có những người bị cố tình bỏ lại ở Việt Nam.
