Đường dẫn truy cập

Nhận định của Bác sĩ Nguyễn Ðan Quế về chuyến thăm Mỹ của chủ tịch Việt Nam


Hôm 22 tháng 6, Tổng thống George W Bush tuyên bố tại Tòa Bạch Ốc sau khi tiếp kiến Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết rằng: để cho quan hệ Mỹ-Việt có thể tiếp tục phát triển tốt đẹp, những người mà ông gọi là "những người bạn Việt Nam" cần phải có quyết tâm mạnh mẽ đối với nhân quyền và dân chủ. Tuyên bố này của nhà lãnh đạo Hoa Kỳ được nhiều người xem là một thành quả to lớn của những cuộc vận động của các nhân vật tranh đấu cho dân chủ Việt Nam ở trong và ngoài nước -- trong đó có Bác sĩ Nguyễn Đan Quế, người sáng lập phong trào dân chủ có tên là Cao Trào Nhân Bản. Từ ngôi nhà ở Chợ Lớn, nơi ông đang bị giam lỏng, Bác sĩ Nguyễn Đan Quế đã trình bày với ban Việt Ngữ đài VOA một số ý kiến như sau. Xin mời quí vị cùng nghe.

VOA: Thưa Bác sĩ Nguyễn Đan Quế, với cương vị là một nhà tranh đấu cho nhân quyền và dân chủ Việt Nam trong hơn 30 năm nay, bác sĩ đánh giá như thế nào đối với chuyến viếng thăm Hoa Kỳ của chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Minh Triết? Theo ông thì đây là một chuyến đi thành công hay thất bại?

NĐQ: Chuyến đi Mỹ vừa qua của ông Triết là một thất bại nặng nề cho Bộ chính Trị Việt Nam. Trong chuyến đi này, chính quyền Hà Nội hy vọng ký được nhiều tỉ đô la đầu tư và buôn bán trong khi vẫn tiếp tục đàn áp nhân quyền và dân chủ, nhưng phản ứng quá mạnh của cộng đồng người Việt ở Mỹ và lập trường không tương nhượng của chính phủ và Quốc hội Hoa Kỳ đã làm tiêu tan hy vọng lợi dụng tiền tư bản để củng cố độc tài đảng trị.

VOA: Bác sĩ có nhận xét như thế nào đối với sự quan tâm của chính giới Hoa Kỳ đối với tình hình dân chủ và nhân quyền của Việt Nam?

NÐQ: Trước khi gặp ông Triết, Tổng thống Bush, Phó Tổng thống Dick Cheney, các cố vấn cao cấp của Tòa Bạch Oác, Chủ tịch Quốc hội Nancy Pelosi và nhiều nghị sĩ, dân biểu đã gặp những cá nhân, đoàn thể người Việt tranh đấu cho nhân quyền, dân chủ. [Điều này] cho thấy mức độ quan tâm chưa từng có của cả hành pháp và lập pháp Hoa Kỳ về vấn đề nhân quyền, dân chủ tại Việt Nam. Điều này cũng chứng tỏ sự lớn mạnh vượt bậc và phương cách vận động rất hữu hiệu của cộng đồng người Việt với chính giới Hoa Kỳ để chống lại việc Hà nội đàn áp thô bạo những người bất đồng chính kiến tại Việt Nam. Chúng tôi, những người đang tranh đấu cho dân quyền và dân chủ trong nước, rất vui mừng và phấn khởi khi thấy đồng bào hải ngoại đã nhanh chóng đoàn kết lại để vận động dư luận quốc tế để phản bác, đánh bại mọi luận điệu chủ quan và tuyên truyền dối trá của phái đoàn ông Triết trong thời gian vừa qua.

VOA: Sau cuộc họp thượng đỉnh Việt-Mỹ vừa qua, bác sĩ nhận định như thế nào về mối quan hệ giữa Hà Nội và Washington?

NĐQ: Khi ông Triết ở Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Bush có nói là muốn có quan hệ tốt đẹp với Hoa Kỳ Việt Nam phải thực hiện những tiến bộ về tự do nhân quyền và dân chủ. Trong những năm gần đây, quan hệ Việt Nam và Hoa kỳ đạt nhiều thành quả khích lệ nhưng chủ yếu là về đầu tư và thương mại. Nay đã đến lúc phải có những cải cách chính trị, và về vấn đề này Tổng thống Bush đã thể hiện lập trường cứng rắn của Hoa kỳ là: chính phủ Mỹ ủng hộ nhân dân Việt Nam có đời sống tốt đẹp hơn, có tự do nhân quyền và dân chủ; chứ không phải chỉ chú ý đến lợi nhuận khi làm ăn buôn bán với Việt Nam .

VOA: Thưa Bác sĩ, trong những tuyên bố chung của đôi bên, chúng tôi nhận thấy là cả Việt Nam và Hoa kỳ đang tiến hành một cuộc đối thoại mà họ goi là cuộc đối thoại về nhân quyền, và theo tiếp xúc của chúng tôi với Đại sứ Michael Marine mới đây tại New York, thì ông ấy có nói rằng cuộc đối thoại nhân quyền này có tính chất xây dựng. Theo nhận xét của BS thì chúng ta có thể dựa vào những thành quả cụ thể nào để thấy được cuộc đối thoại về nhân quyền giữa Việt Nam và Hoa Kỳ có tiến bộ?

NDQ: Sự thực thì có những tiến bộ nhưng không thực rõ ràng, thí dụ như chỉ có tính cách về mặt nổi để trình diễn nhưng thực chất vấn đề thì hoàn toàn chưa có tiến bộ cơ bản về tự do tại Việt Nam. Theo tôi, chính phủ Hoa Kỳ cùng tất cả các chính phủ dân chủ trên thế giới trong khi giao thương với Việt Nam trong khuôn khổ của cơ quan mậu dịch thế giới, hãy đòi chính quyền Hà Nội là khi được hưởng những quyền lợi do buôn bán, lợi nhuận mang lại thì họ cũng phải tôn trọng những quyền cơ bản của người dân, đúng theo nhưng gì mà Hà nội đã cam kết với Hoa kỳ và cộng đồng thế giới.

VOA: Chắc ông cũng biết là trong dịp đến thăm Hoa Kỳ, ông Nguyễn Minh Triết nhiều lần lên tiếng kêu gọi người Việt ở Hải ngoại hãy xóa bỏ hận thù để cùng nhau bắt tay xây dựng đất nước. Bác sĩ nghĩ gì về lời kêu gọi của này?

NĐQ: Đảng cộng sản Việt nam không còn tư cách gì, và theo chúng tôi nghĩ, họ cũng không có tư thế gì để kêu gọi đoàn kết sau khi đã gieo rắc không biết bao nhiêu khổ đau cho dân tộc -- từ cải cách ruộng đất, đến Tết Mậu Thân, rồi đến hàng triệu người Việt phải bỏ nước ra đi v.v. Trước khi sang Mỹ kêu gọi xóa bỏ hận thù, ông Triết và chính quyền của ông hãy xám hối, xin lỗi dân tộc Việt Nam và có thái độ tử tế khoan hòa với người dân trong nước đã -- và phải chấm dứt đàn áp những người bất đồng chính kiến, thả tức khắc và vô điều kiện tất cả tù tôn giáo tất cả tù chính trị, tôn giáo và sắc tộc. Theo phía chúng tôi, lời kêu gọi xóa bỏ hận thù của ông Triết không những đã thất bại nặng nề mà còn khơi dậy nỗi buồn khôn nguôi trong lòng người Việt khắp nơi trên thế giới. Người dân trong nước và người Việt ngoài nước mong rằng những gì tai nghe mắt thấy trong suốt chuyến đi sẽ giúp cho ông Triết và bộ chính trị ĐCS VN nhận ra sự thật và lẽ phải, từ đó có nhận thức đúng đắn và hành động thức thời hơn.

VOA: Chúng tôi xin phép được hỏi Bác sĩ một câu hỏi chót. Ông có nhận định như thế nào về hiện tình Việt Nam?

NĐQ: Trên toàn bộ nước Việt Nam, từ Nam chí Bắc, nếu chúng ta đứng từ trên mà quan sát xuống thì tôi phải nói là trong lòng dân tộc Việt Nam hiện nay có 3 khuynh hướng chính trị: một cái là hữu, tức là quốc gia VN cũ, một cái tả là Cộng sản; hai cái này được đẻ ra từ cuộc chiến tranh lạnh -- từ mâu thuẫn giữa hai khối cộng sản và tư bản. Bây giờ chiến tranh lạnh không còn nữa, thì tôi có thể nói rằng khuynh hướng hữu và tả hết vai trò lịch sử và thế giới đang chuyển sang một thế chiến lược mới tức là hợp tác bắc-nam, trong đó cơ quan WTO là quan yếu và bao quát nhất, vậy thì một đường lối mới, một khuynh hướng mới xuất phát từ thế chiến lược toàn cầu mới hợp tác bắc- nam sẽ có vai trò lịch sử ở thời điểm này.

Tôi có thể trả lời rằng không có chuyện đoàn kết người Việt Nam theo Hà nội khi chính quyền không có đường lối, đang phá sản, tham nhũng, vô hiệu năng và hết vai trò lịch sử. Chỉ có một đường lối mới, xuất phát từ thế chiến lược toàn cầu bắc-nam, mới có thể đoàn kết được người Việt Nam. Khuynh hướng này có vai trò lịch sử vì có mặt trong cả hai hàng ngũ miền nam và miền bắc. Chỉ có khuynh hướng này mới đoàn kết được hữu và tả. Và lý do thứ ba là khuynh hướng này đưa ra đường lối mới đáp ứng đúng nguyện vọng của nhân dân hai miền nam bắc và hoàn toàn phù hợp với tình hình thế giới hợp tác bắc-nam.

VOA: Xin cám ơn Bác sĩ Nguyễn Đan Quế đã có nhã ý dành cho chúng tôi cuộc phỏng vấn hôm nay. Xin chào ông và chúc ông được nhiều sức khoẻ.

Bấm vào đây để xem các bài khác trong mục Nhìn Về Châu Á do Duy Ái phụ trách

Tin Vắn Thế Giới

XS
SM
MD
LG