Bắc Triều Tiên cho biết họ vẫn có ý định tuân thủ thỏa thuận đạt được hồi tháng hai là đóng cửa các cơ sở hạt nhân chính, nhưng họ chỉ làm như vậy sau khi nhận được những khoản tiền bị phong tỏa tại một ngân hàng ở Macao. Sự bực dọc trước việc Bình Nhưỡng cứ chần chờ không chịu đóng cửa lò phản ứng hạt nhân trước thời hạn chót là ngày thứ bảy tuần này đã tỏ lộ khá rõ ràng ngày hôm nay, khi đặc sứ Hoa Kỳ Christopher đến Bắc kinh mà không phát biểu nhiều với báo giới như ông vẫn thường làm.
Bộ ngoại giao Bắc Triều Tiên cho biết: họ sắp sửa “xác nhận” là khoản tiền của họ ở ngân hàng Macao có được giải tỏa như giới hữu trách Macao và Hoa Kỳ hứa hẹn hay không. Cơ quan thông tấn chính thức của Bắc Triều Tiên, Trung ương Thông tấn xã, nói rằng Bình Nhưỡng sẽ bắt đầu đóng cửa lò phản ứng hạt nhân Yongbyong ngay sau khi họ nhận được tiền.
Các nhà thương thuyết giờ đây đã thừa nhận là Bắc Triều Tiên có phần chắc sẽ không đáp ứng thời hạn chót là ngày mai để đóng cửa lò phản ứng. Tuy nhiên, họ vẫn tiếp tục hối thúc Bình Nhưỡng bắt đầu tiến hành quá trình đóng cửa.
Trưởng đoàn Hoa Kỳ tại cuộc đàm phán về chương trình vũ khí hạt nhân của Bắc Triều Tiên, trợ lý ngoại trưởng Christopher Hill đã tỏ lộ sự bực tức của ông đối với sự trễ nãi này khi ông đến Bắc kinh để hội đàm với các giới chức chính phủ Trung Quốc.
Trước đây ông Hill cho biết chỉ cần vài ngày là khoản tiền của Bắc Triều Tiên sẽ được chuyển cho họ và Bình Nhưỡng có thể bắt đầu đóng cửa lò phản ứng hạt nhân. Tuy nhiên, ngày hôm nay ông Hill từ chối không đưa ra bất kỳ dự đoán nào.
Vấn đề này là tùy nơi họ. Tôi không hy vọng gì cả.
Tháng hai vừa qua, 6 nước tham gia đàm phán, Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Nga và hai miền Triều Tiên, đồng ý rằng Bình Nhưỡng sẽ đóng cửa các cơ sở hạt nhân và để cho các thanh sát viên của Cơ quan nguyên tử năng quốc tế đến Bắc Triều Tiên trước ngày 14 tháng tư, để đổi lấy viện trợ năng lượng và những tưởng lệ về ngoại giao.
Chính phủ Mỹ đã hứa là sẽ giải quyết vụ tranh chấp liên quan tới các tài khoản bị phong tỏa của Bắc Triều Tiên trong vòng 30 ngày. Nhưng đã có trở ngại trong việc tìm ra một ngân hàng chịu nhận những khoản tiền này.
Ông Paul French là một chuyên gia về Bắc Triều Tiên và đang làm việc tại Thượng hải. Ông cho rằng vụ tranh chấp về các tài khoản ngân hàng không phải là một vụ việc làm tan vỡ thỏa thuận, nhưng đây cũng không phải trở ngại cuối cùng mà các nhà thương thuyết cần phải vượt qua. Ông French cho biết như sau:
Sắp sửa đây chúng ta sẽ thấy có một vấn đề khác. Đó là các thanh sát viên sẽ đến Bắc Triều Tiên vào tuần tới, hay là trong vòng 3 tuần, hay 4 tuần nữa. Những vấn đề như vậy sẽ xuất hiện không ngớt. Nhưng ít ra thì chúng ta cũng đã có một mục tiêu được nêu ra một cách rõ ràng và tất cả các phe đều đồng ý với mục tiêu này.
Hồi đầu tuần này, các giới chức Bắc Triều Tiên nói với một phái đoàn của Hoa Kỳ đến thăm Bình Nhưỡng rằng họ sẽ mời các thanh sát viên quay lại nước họ trong vòng 24 giờ đồng hồ sau khi họ nhận được tiền. Bắc Triều Tiên đã trục xuất các thanh sát viên của Liên hiệp quốc hồi cuối năm 2002 và từ đó đến nay Cơ quan nguyên tử năng quốc tế không thể trực tiếp giám sát các hoạt động hạt nhân của Bình Nhưỡng.
