Chính phủ Bush cho hay đang xúc tiến kế hoạch mở rộng một hệ thống phi đạn phòng thủ sang Châu Âu để bảo vệ các nước đồng minh NATO chống những cuộc tấn công bằng phi đạn từ Bắc triều tiên, Iran và các nước khác trong tương lai. Thông tín viên Michael Bowman của đài VOA tường trình từ Washington, nơi các giới chức Ngũ giác đài đang tìm cách trấn an nước Nga về chương trình này, và ngay cả khuyến khích Nga tham gia một phần vào chương trình này.
Khi ra tranh cử tổng thống hồi năm 2000, ông Bush cam kết tăng gấp đôi nỗ lực của Hoa Kỳ để thiết lập một hệ thống phi đạn phòng thủ, một ý kiến do tổng thống Ronald Reagan đưa ra lần đầu tiên trong thập niên 1980, như là một tấm chắn chống lại vũ khí của Liên xô.
Giờ đây chính phủ Bush tin rằng Hoa Kỳ đã vượt qua được hơn hai thập niên đầy những trở ngại kỹ thuật và thất bại liên tục để đạt tới chỗ không những bảo vệ được lãnh thổ Hoa Kỳ khỏi những cuộc tấn công bằng phi đạn, mà còn bảo vệ được nhiều phần lãnh thổ Châu Âu nữa.
Liên Xô đã không còn tồn tại từ lâu rồi, nhưng theo thứ trưởng quốc phòng đặc trách chính sách, ông Eric Edelman thì những mối đe dọa mới đã xuất hiện.
Chúng ta đang làm điều này bởi vì chúng ta đang đối phó với nguy cơ ngày càng tăng về sự lan tràn của kỹ thuật phi đạn đạn đạo. Có khoảng 20 nước đang tích cực phát triển chương trình này. Dĩ nhiên chúng ta đặc biệt quan tâm đến mối đe dọa từ Bắc triều tiên, và ngày càng lo ngại về khả năng phi đạn cuả Iran.
Ông Edelman đã phát biểu như vậy tại một cuộc họp báo ở Ngũ Giác Ðài hôm thứ ba.
Chính phủ Bush dự định bố trí tại Ba lan một số ít phi đạn chống phi đạn, và một hệ thống radar tại nước cộng hòa Czech. Chương trình này đang được xúc tiến mặc dầu có sự chống đối mạnh mẽ của Nga vì nước đó coi hệ thống chắn phi đạn này là một mối đe dọa đến khả năng chiến lược của Nga, và một sự vi phạm những thỏa hiệp trước đây giữa Washington và Moscow. Sự kiện hệ thống chống phi đạn và hệ thống radar mới này sẽ được đặït tại những nước trước đây nằm trong khối Xô viết cũng bị coi là một điều gây khó chịu.
Thứ trưởng Edelman nhấn mạnh rằng Nga không có gì phải lo ngại cả.
Chương trình mà chúng tôi đang thảo luận là hoàn toàn có tính cách phòng thủ. Chúng tôi tin rằng nó không gây một mối đe dọa cho khả năng hạt nhân răn đe của Nga. Chúng tôi tin rằng 10 phi đạn chống phi đạn không mang đầu đạn hạt nhân sẽ không gây đe dọa cho hàng trăm phi đạn và hàng ngàn đầu đạn của Nga.
Ông Edelman nói rằng thật ra các giới chức Hoa Kỳ đã tiếp xúc chặt chẽ với các đối tác Nga để thảo luận về vấn đề này và mưu tìm sự hợp tác phần nào của Nga trong chuơng trình này. Ông nêu lên rằng những phi đạn phóng đi từ Iran hay Bắc triều tiên cũng đáng làm cho Moscow phải lo ngại.
Ông Edelman không cho biết liệu Hoakỳ và Nga có đạt được thỏa thuận nào không, nhưng tin từ Moscow trích dẫn lời các giới chức Nga nói rằng họ bác bỏ việc hợp tác với Hoa Kỳ về chương trình phi đạn phòng thủ.
Ông Edelman nói rằng Hoa Kỳ ước lượng rằng Iran sẻ có khả năng phóng phi đạn tới Châu Âu và xa hơn nữa vào trước năm 2015, và vì thế Hoa Kỳ cần phải hành động trước.
Điều thận trọng là chúng ta phải có khả năng phòng thủ trước khi mối đe dọa đó trở thành sự thật. Tôi cho rằng tìm cách đặt hệ thống này sau đó sẽ trở nên khó khăn hơn nhiều, và khiến cho các nước bạn và đồng minh và lực lượng của chúng ta có thể bị tấn công hay bị bắt chẹt.
Ông Edelman nói rằng mở rộng hệ thống phi đạn phòng thủ của Hoa Kỳ sẽ bảo đảm rằng công cuộc phòng thủ của Hoa Kỳ vẫn kết liền với công cuộc phòng thủ Châu Âu, tuy rằng ký ức về chiến tranh lạnh đã phai mờ và những thử thách mới đã xuất hiện.
