Trong chương trình nhạc mỹ chọn lọc hôm nay, xin mời quí thính giả thưởng thức một vài tác phẩm của thiên tài âm nhạc Ray Charles...
Nhắc đến nền âm nhạc Hoa Kỳ, không thể không nhắc đến Ca nhạc sĩ Ray Charles, người được mệnh danh là cây cổ thụ của thể loại nhạc Soul, nhạc rhythm and blues hay R&B. Dòng nhạc của Ray Charles đã ảnh hưởng nhiều thế hệ nhạc sĩ cho đến ngày hôm nay, không chỉ khả năng biểu diễn dương cầm mà còn qua phong cách trình diễn.
Sinh năm 1941 ở thành phố Albany, tiểu bang Georgia, miền Đông Hoa Kỳ. Gia đình có 2 anh em. Năm lên 5 tuổi, em của Ray Charles trong lúc chơi đùa ngoài sân đã té xuống hồ nước và chết đuối. Đau đớn và ân hận vì không cứu được em mình, Ray Charles bị đau mắt và dẫn đến sự mù lòa năm lên 7 tuổi. Sau đó ông được gửi đến trường dành cho người khiếm thị ở tiểu bang Florida. Tại đây ông học chữ và nhạc, hai năm sau, bố mẹ của ông qua đời và ông trở thành người duy nhất trong gia đình. Học nhạc được 10 năm, tức năm 17 tuổi ông dọn sang thành phố Seattle thuộc tiểu bang Washington, miền Tây Bắc Hoa Kỳ và bắt đầu trình diễn trong các hộp đêm, cũng tại đây ông bắt đầu thu âm tiếng đàn dương cầm và giọng ca của mình. Vào thời gian này, nếu những ai bước vào hộp đêm nơi Ray Charles đang trình diễn, sẽ thấy một người đàn ông mặc một bộ đồ tây đen, mắt đeo kính rậm, ngồi bên cây đàn dương cầm, rất độc đáo, và khi nghe ông hát, ít ai có thể quên được.
I Got a Woman
Nhạc phẩm I got a woman, một trong nhiều nhạc phẩm được chú ý vào năm 1955, đây cũng là thời gian tên tuổi của Ray Charles bắt đầu nổi danh. Thực ra, những bài hát nổi tiếng của Ray Charles lần đầu tiên đến với công chúng đều là nhạc hát trong nhà thờ tin lành ca ngợi chúa, nhưng được yêu thích và thu âm thành các bài hát phổ thông. Năm 1956 Ray Charles sang Atlanta, nơi có đông cộng đồng người mỹ gốc phi châu cư ngụ và trình diễn chương trình đại nhạc hội đầu tiên, trước hàng ngàn người, ông chơi bài “What’d I Say”, theo thể loại nhạc twist rất rộn ràng và vui nhộn thời bấy giờ, bài hát này chưa được thu âm nhưng đã làm mọi người yêu thích và hỏi thăm nhau để mua. Ray Charles được mời tham dự chương trình nhạc Jazz ở Newport năm 1959 và ông đã trình diễn nhạc phẩm What’d I Say dưới sự hưởng ứng như điên cuồng của khán giả
What’d I Say
Nhạc phẩm What’d I Say của Ray Charles theo thể điệu twist khiến khán giả yêu thích và nhảy như điên cuồng mỗi khi được nghe ông trình diễn. Với tên tuổi đang nổi lên như cồn, Ray Charles được hãng đĩa ABC Records mời thu âm và cho ông trọn quyền quyết định những tác phẩm nào ông muốn phát hành, vào lúc này ít có nghệ sĩ gốc phi châu nào được nhiều quyền rộng rãi như vậy. Khi vào hãng ABC Records, Ray Charles muốn thay đổi thể loại nhạc một chút với những tác phẩm phổ thông hơn, và cho ra đời hai tác phẩm “Unchain My Heart” và “You Are My Sunshine” đứng hạng nhất trên bảng xếp hạng của Billboard.
You Are My SunShine
Nhạc phẩm You Are My SunShine, Em là ánh nắng của tôi phát hành năm 1962 cùng với nhiều tác phẩm nổi tiếng khác. Cũng vào năm 1962, Ray Charles cho tung ra đĩa hát Modern Sounds in Country and Western Music, ông đã biến đổi âm điệu của nhạc đồng quê và nhạc miền Tây bằng cách pha chút nhạc Jazz và nhạc trẻ, người nghe sẽ nhận ra nhạc đồng quê nhưng được làn điệu của nhạc Jazz trộn lẫn, nghe rất thú vị. Một điều đáng lưu tâm là vào thời gian này, tình trạng kỳ thị người da mầu đang diễn ra ở khắp nơi nhưng khán giả mọi giới đều yêu thích nhạc của Ray Charles. Ông cũng là người tranh đấu chống lại sự kỳ thị người da màu, năm 1961 ông đã cho hủy bỏ chương trình trình diễn tại hí viện Bell ở tiểu bang Georgia vì ban tổ chức cho xếp chỗ ngồi riêng cho người da màu, hành động này đã khiến ban tổ chức hủy bỏ những hợp đồng trình diễn trong tương lai với Ray Charles
You Don’t Know Me
Nhạc phẩm You Don’t Know Me của Ray Charles đứng hạng nhất năm 1962 nhờ sự phối hợp giữa hai thể điệu Jazz và Country, một sự biến đổi được Ray Charles cho là dòng nhạc đồng quê thời đại. Từ lúc khởi sự trình diễn trong vũ trường ở Seattles, Ray Charles bắt đầu sử dụng ma túy, mãi cho đến năm 1965, sau 17 năm trời ông bị bắt lần thứ 3 sở hữu ma túy, nhưng lần này ông nhập viên cai ma túy ở Los Angeles và quyết chí từ bỏ thú vui khiến ông gần tàn cuộc đời. Năm 1979 là một năm đáng ghi nhớ của Ray Charles khi tiểu bang Georgia chọn nhạc phẩm “Georgia On My Mind” làm bài hát tượng trưng của tiểu bang. Mặc dù lúc Ray Charles viết nhạc phẩm này, ông không chủ đích viết cho tiểu bang Georgia nhưng Georgia là tên của người con gái Ray Charles quen từ thời xưa. Nhưng điều này không quan trọng, quan trọng hơn cả là tiểu bang có nhiều sự kỳ thị nhưng đã chọn một nhạc phẩm của người da màu làm đại diện cho cả tiểu bang. Ngày 24 tháng tư năm 1979, Ray Charles được mời làm thượng khách trình diễn nhạc phẩm này trong quốc hội của tiểu bang để đánh dấu một ngày trọng đại.
Georgia On My Mind
Nhạc phẩm Georgia On My Mind của Ray Charles được tiểu bang Georgia chọn làm biểu tượng. Năm 1996 nhân Thế Vận Hội tổ chức ở thành phố Atlanta, bài hát này một lần nữa được cất lên trong ngày khai mạc. Năm 2003 là lần cuối cùng Ray Charles trình diễn trước công chúng trong chương trình kỷ niệm ngành truyền thông điện tử của Hoa Kỳ tại thủ đô Washington DC, tại đây ông đã hát bài “America the Beautiful” bài hát nổi tiếng nhất của Hoa Kỳ, lời của nhà thơ Katharine Lee Bates và nhạc của Samuel A. Ward. Ca từ của bài này được viết từ năm 1893 và sau đó người ta tìm nhạc của Samuel Ward để phổ thơ. Tuy nhiên Ray Charles là nhạc sĩ cải đổi và biến bài hát này nổi tiếng nhất nước Mỹ cho đến ngày nay. Ngày độc lập của Hoa Kỳ 4 tháng 7 là lúc bài hát được mọi người cùng cất tiếng
America The Beautiful
Nhạc phẩm America the Beautiful, được Ray Charles cải đổi thành bài hát nổi tiếng nhất nước Mỹ. Ray Charles qua đời ngày 10 tháng 6 năm 2004, thọ 73 tuổi, ông được chôn cất tại nghĩa trang Inglewood, Los Angeles California. Cũng trong thời gia này, cuốn phim mang tựa đề “Ray” đã được thực hiện do tài tử Jamie Fox thủ vai, Jamie Fox đã được Ray Charles truyền lại nhiều ngón đàn của ông và nhờ đó, anh đoạt giải Oscar dành cho tài tử xuất sắc nhất.
