Mới đây, một nhóm nhỏ gồm các giới chức làm việc trong chính phủ từ khắp nước Mỹ đã kết thúc một trại hè khác thường. Do đại học Santa Clara tại bang California tổ chức, trại hè này chỉ dẫn cho các giới chức chính phủ làm sao để cưỡng chống lại sự mua chuộc của các thế lực chính trị, và làm cách nào để xây dựng được tinh thần đaọ đức trong các cộng đồng một khi họ trở về. Lan Phương trong Lá Thư Mỹ Quốc hôm nay mời quí thính giả nghe tiếp các chi tiết về trại hè đặc biệt này qua bài viết của Mohamed Elshinnawi:
Tin tức hằng ngày tường thuật một câu chuyện nghe rất quen thuộc, đó là một giới chức dân cử bị truy tố vì đã hành xử vô đạo đức: nhận hối lộ, dành cho bạn bè quen biết các hợp đồng béo bở, biển thủ công quĩ v..v... Tuy nhiên các hành vi tham ô của các quan chức chính phủ không phải lúc nào cũng dễ nhận ra được. Khó mà biết được một hành động của một quan chức là có đạo đức hay không, và cái lằn ranh giữa đúng với sai đôi khi lại vô tình bị vượt qua. Theo ý kiến của bà Judy Nadler người tổ chức trại hè với chủ đề các nguyên tắc đạo đức, thì đó là lý do tại sao cần phải huấn luyện cho mọi người biết nhận thức. Cựu thị trưởng thành phố Santa Clara giờ đây là một thành viên cao cấp cuả trung tâm Markkula về Đạo Đức Ứng Dụng thuộc đại học Santa Clara, phát biểu:
Có những nguy hiểm rõ ràng đối với các nguyên tắc đạo đức, nhưng lại có những cạm bẫy mà người ta không ngờ đến, có khi nó rất nhỏ mà quí vị không ngờ được, và những cái nhỏ nhặt như vậy mà đôi khi lại trở thành những vấn đề trầm trọng. Vì thế những gì mà chúng tôi làm là nhận diện, qua cuộc khảo cứu của chúng tôi, xem đâu là những vấn nạn thông thường nhất rồi đem mổ xẻ hay nêu những ví dụ để chúng tôi có thể dùng để thảo luận, tìm ra cái rắc rối nằm ở chỗ nào, và tìm ra cách hay nhất để giải quyết vấn đề.
Những người hướng dẫn trại hè này, làm việc cùng với 22 nhà lãnh đạo các thành phố và các ủy viên đặc trách về các nguyên tắc đạo đức từ California, Arizona, Texas và Florida đa õbỏ ra nguyên 2 ngày để tìm hiểu về những cạm bẫy thông thường trong các vu vi phạm các nguyên tắc đạo đức,tỉ như đối chọi giữa quyền lợi cá nhân với công ích, hoặc là lợi dụng việc mua bán cho cơ quan để thủ lợi riêng cho cá nhân và vấn đề đóng góp tài chính cho các cuộc tranh cử. Khi thảo luận đến vấn đề xét đến một tinh thần đạo đức mới, những trại sinh đã đi xa hơn là một danh sách những gì được phép làm và những gì không được làm, để đạt được điều mà bà Judy Nadler gọi là “Những nguyên tắc hành xử căn cứ trên các giá trị đạo đức”
Không nhận hối lộ, không nói dối, không lấy của công làm lợi cho mình, còn có vô số những nguyên tắc trên danh sách này, nhưng thường lại có những điều không được liệt kê trên dach sách. Và nếu như nó không được kê khai ra thì một ai đó có thể cảm thấy là họ được phép làm. Bởi vậy qui tắc hành xử về đạo đức không tính đến những tiêu cực này mà lại có một lối tiếp cận tích cực hơn, đó là: lòng tin tưởng của quần chúng là điều quan trọng nhất trong công vụ, và ta phải hành xử theo một cách thế ngay thẳng cho thấy tính lương hảo và rằng chúng ta phải xử dụng tài sản quốc gia một cách chính đáng.
Trong số những tham dự viên của trại thảo luận về các nguyên tắc đạo đức trong công vụ có ông Greg Sellers, một nhân vật công cử của hội đồng thành phố Morgan Hill, bang California. Ông cho rằng trại hè này tạo cơ hội cho các công bộc và các ủy viên thành phố tập dượt và nhắc nhở mọi người về tầm quan trọng của việc phải làm sao giữ được tính lương hảo khi nắm giữ các chức vụ trong guồng máy chính quyền.
Theo tôi điều có giá trị nhất rút tỉa được từ trại này là: ngay cả khi mà hầu hết chúng ta ở đây đều có căn bản vững chắc và hiểu thấu đáo các nguyên tắc đạo đức, trại này là một nơi để chúng ta tập dượt thêm. Vì vậy 2 ngày thảo luận và mổ xẻ vấn đề hết sức có giá trị. Quí vị bắt đầu nghĩ đến các vấn đề theo nguyên tắc đạo đức ngay khi nó vừa xuất hiện.
Bà Nadler cho biết các nhóm thảo luận hàng ngày đã kết hợp được lý thuyết đạo đức, các ví dụ để nghiên cứu và kinh nghiệm thực tế của các giảng viên tại trại hè này. Trong số các giảng viên là bà Nadler:
Bởi vì tôi đã từng phục vụ trong chính phủ, từng là thị trưởng của cộng đồng tôi sinh sống, tôi thấu hiểu hoàn toàn những áp lực, tôi đã từng đối mặt với những vấn đề này, vì thế tôi có đủ uy tín với các tham dự viên tham dự trại, và khi tôi nói thì không giảng giải lý thuyết, mà là lấy từ kinh nghiệm cá nhân của tôi.
Trong khi đó thì ông Greg Sellers thuộc hội đồng thành phố Morgan Hill tin rằng trại hè với chủ đề nguyên tắc đạo đức trong công vụ đã làm nổi bật một vấn đề mà nhiều lãnh tụ chính trị không muốn nghĩ tới.
Thông thường thì hầu hết các công bộc không khởi đầu sự nghiệp của họ bằng lối hành xử vô đạo đức, nhưng hoặc là rồi ra họ bắt đầu biện minh cho những hành vi ngày càng vô đạo đức của họ, hoặc là họ không xuy xét cặn kẽ về những hậu quả tai hại của những hành động của họ. Bằng những cách thế nào đó, 2 ngày dự trại này là những hoạt động cụ thể giúp nêu lên rất nhiều vấn đề buộc chúng ta phải trực tiếp đối mặt với chúng.
Trại tập huấn về đạo đức tại đại học Santa Clara sẽ được mở trên căn bản thường xuyên, và bà Judy Nadler hy vọng nó sẽ là một khuôn thước để huấn luyện cho các những người giữ các chức vụ trong guồng máy công quyền, không những chỉ cho những người tại Hoa Kỳ, mà còn từ các quốc gia khác nữa, nhất là những chính phủ dân chủ vừa xuất hiện như Iraq chẳng hạn, tức là những quốc gia cần phải xây dựng một tinh thần mới về đạo đức trong công vụ cho các lãnh tụ chính trị của họ.
