Vào chiều ngày 30/12, Bộ Chính trị của Việt Nam ra quyết định cách chức ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Trung ương Đảng khóa XIII đối với Phó thủ tướng thường trực Phạm Bình Minh, truyền thông Việt Nam loan tin.
Ngoài ra, cơ quan quyền lực nhất của Đảng Cộng sản Việt Nam cũng cho Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam thôi Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII.
Ban Chấp hành Trung ương đang triệu tập hội nghị “bất thường” ở Hà Nội để “xem xét và cho ý kiến về công tác cán bộ”, theo đó sẽ đề bạc nhân sự thay thế.
Với động thái mới nhất này, hai ông Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam, những quan chức được đào tạo từ nước ngoài và được cho là có uy tín trong và ngoài nước, sẽ mất chức phó thủ tướng.
“Ban Chấp hành Trung ương Đảng cho ý kiến về 2 nhân sự để Bộ Chính trị quyết định giới thiệu Quốc hội khóa XV phê chuẩn chức danh Phó Thủ tướng Chính phủ nhiệm kỳ 2021 - 2026 theo quy định”, theo Thông Tấn Xã Việt Nam.
Nhận định về việc sa thải này, nhà báo Thái Văn Đường, hiện đang ở Thái Lan xin tị nạn chính trị, cho VOA biết hôm 30/12 ông “không quá bất ngờ”, do đã nắm bắt nguồn tin này từ trước.
“Biểu quyết có tới hơn 90%, 92 % thống nhất cho ông Phạm Bình Minh thôi ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Trung ương Đảng khóa XIII, cũng như ông Vũ Đức Đam, thôi ủy viên Trung ương khóa XIII…liên quan đến vấn đề tham nhũng trong dịch COVID vừa qua. Ông Phạm Bình Minh liên quan đến các chuyến bay giải cứu, còn ông Vũ Đức Đam liên quan đến chống dịch ở trong nước”.
VOA không thể kiểm chứng con số về tỷ lệ biểu quyết mà ông Thái đưa ra. VOA cố gắng liên Văn phòng Ban chấp hành Trung ương Đảng để tìm hiểu thêm nhưng không được phản hồi.
Một văn bản gửi cho các cơ quan báo chí từ Văn phòng Ban chấp hành Trung ương Đảng hôm 30/12 mà VOA được xem cho biết Ban chấp hành Trung ương Đảng “biểu quyết, thống nhất” để hai ông Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam “thôi chức vụ”. Tuy nhiên, thông cáo báo chí của cơ quan này không cho biết các vi phạm của hai ông.
Đây là lần thứ hai trong năm nay, cơ quan quyền lực nhất của Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức một hội nghị bất thường để bàn về “công tác nhân sự” – một thuật ngữ thường được giới lãnh đạo dùng để xem xét, thi hành kỷ luật hay cho ý kiến, giới thiệu hoặc quyết định về nhân sự theo thẩm quyền.
Trước đó, ngày 6/6/2022, Ban Chấp hành Trung ương cũng họp bất thường lần thứ nhất quyết định khai trừ Đảng với cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long và cựu Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chu Ngọc Anh, liên quan đến đại án Việt Á.
Ông Phạm Bình Minh là ủy viên Bộ Chính trị đầu tiên trong Ban Chấp hành Trung ương Khóa XIII bị cách chức trong Đảng. Trước đó ông Đinh La Thăng, ủy viên Bộ Chính trị khóa XII, bị mất chức và bị khai trừ ra khỏi Đảng và hiện đang thụ án tù hàng chục năm vì liên quan vụ án tham nhũng tại Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam – PVN.
Ông Thái nêu nhận định về trường hợp ông Phạm Bình Minh:
“Khi mà cách mọi chức vụ trong Đảng, ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Bộ Chính trị đối với ông Phạm Bình Minh thì đây là một điều ảnh hưởng rất lớn trong thể chế chính trị của Việt Nam, bởi vì ông Phạm Bình Minh có thời gian không chỉ có ảnh hưởng trong nước mà có đối với bộ mặt ngoại giao, bộ mặt quốc tế của Việt Nam, bởi vì ông Phạm Bình Minh có thời gian dài làm công tác ngoại giao”.
Ông Phạm Bình Minh, 64 tuổi, quê Nam Định, từng trải qua nhiều cương vị ở Bộ Ngoại giao như thứ trưởng, thứ trưởng thường trực, bộ trưởng, phó thủ tướng kiêm bộ trưởng Bộ Ngoại giao.
Ông Phạm Bình Minh nằm trong số một nhóm cán bộ ngoại giao trẻ tuổi đầu tiên của Việt Nam đến Mỹ theo diện học bổng Fulbright. Ông học về quan hệ quốc tế tại Trường Luật và Ngoại giao Fletcher, Đại học Tufts, Massachusetts, Mỹ trong giai đoạn từ 1991 đến 1995.
Ông Minh chính thức trở thành ủy viên Trung ương Đảng từ tháng 1-2009, qua các khóa X, XI, XII, XIII. Ông là Ủy viên Bộ Chính trị khóa XII, XIII. Ông giữ chức Phó thủ tướng thường trực Chính phủ từ tháng 4-2021 đến nay, sau thời gian dài là người đứng đầu của Bộ Ngoại giao Việt Nam.
Ông Vũ Đức Đam, 59 tuổi, quê Hải Dương, có trình độ tiến sĩ kinh tế thế giới và quan hệ kinh tế quốc tế, được đào tạo từ châu Âu.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam có thời gian hơn một năm rưỡi làm Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống dịch COVID-19, từ đầu năm 2020 đến cuối tháng 8/2021.
Thông thường, Ban Chấp hành Trung ương làm việc theo chương trình toàn khóa và hàng năm, họp thường lệ 6 tháng một lần và họp “bất thường” khi được cho là “cần thiết”.
Bất cứ khi nào Bộ Chính trị “thấy cần thiết” hoặc có trên một nửa số Ủy viên Ban chấp hành Trung ương đề nghị thì Bộ Chính trị quyết định triệu tập Hội nghị Trung ương “bất thường”, truyền thông Việt Nam cho biết.
Trong văn bản ngày 30/12, Ban chấp hành Trung ương còn cho biết cơ quan này thi hành kỷ luật khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Trần Đình Thành, nguyên ủy viên trung ương, nguyên Bí thư tỉnh ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh Đồng Nai.
Diễn đàn