Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 19/10 tuyên bố thiết quân luật tại 4 khu vực của Ukraine bị Nga chiếm đóng một phần và tuyên bố là lãnh thổ Nga – gồm Donetsk, Luhansk, Kherson và Zaporizhzhia.
Đạo luật mà ông Putin viện dẫn có từ năm 2002 nhưng chưa bao giờ áp dụng trước đây và chỉ có thể được thực thi nếu Nga phải đối mặt với xâm lược hoặc "mối đe dọa xâm lược tức thì".
Dưới đây là một số hệ quả có thể xảy ra với sắc lệnh của ông Putin:
ĐỘNG VIÊN QUÂN
Lệnh thiết quân luật ở Nga tự động đi cùng việc động viên toàn bộ hoặc một phần quân đội.
Tuy nhiên, một cuộc động viên quân một phần đã diễn ra ở Nga và được mở rộng tới các khu vực bị chiếm đóng, vì vậy không rõ liệu có thêm người nào sẽ bị gọi nhập ngũ hay không.
Sắc lệnh nói rằng theo lệnh thiết quân luật, nhà chức trách sẽ có quyền áp dụng các biện pháp để "đáp ứng nhu cầu của các lực lượng vũ trang Nga", và việc "bảo vệ lãnh thổ" sẽ được thi hành.
Vitaliy Kim, thống đốc khu vực Mykolaiv ở miền nam Ukraine, cho biết ông tin rằng sắc lệnh của ông Putin là nhằm cho phép Nga "động viên những người của chúng tôi còn lại" trong lãnh thổ bị chiếm đóng.
Việc ép buộc dân thường phục vụ trong lực lượng vũ trang của một thế lực chiếm đóng được định nghĩa là vi phạm Công ước Geneva về hành xử trong chiến tranh.
HẠN CHẾ ĐI LẠI
Lệnh thiết quân luật cho phép chính quyền hạn chế việc đi lại và đặt lệnh giới nghiêm, buộc người dân phải ở trong nhà của họ.
Luật sư nhân quyền người Nga Pavel Chikov cho rằng các luật này cũng đồng nghĩa là sẽ có các trạm kiểm soát và kiểm tra xe cộ, trong khi chính quyền sẽ có quyền tạm giam người dân trong tối đa 30 ngày.
Các quan chức do Nga dựng lên ở Kherson đã ban bố lệnh cấm dân thường đi vào khu vực này kéo dài 7 ngày.
TÁI ĐỊNH CƯ
Theo Chikov, các biện pháp này cũng có thể buộc người dân phải di dời đến các khu vực khác.
Luật pháp Nga cho phép tạm thời "tái định cư" người dân đến các khu vực an toàn và sơ tán "các đồ vật, hiện vật có ý nghĩa về kinh tế, xã hội và văn hóa".
Theo TASS, người đứng đầu Hội đồng An ninh Nga, Nikolai Patrushev, hôm 19/10 cho hay 5 triệu cư dân của vùng Donbas và các khu vực khác ở miền đông nam Ukraine đã "lánh nạn" ở Nga trong những năm gần đây do Kyiv trấn áp.
Ngược lại, Ukraine cáo buộc Nga trục xuất người dân khỏi các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng. Vào tháng 9, một đặc phái viên của Mỹ cho biết Nga có thể đã cưỡng ép từ 900.000 đến 1,6 triệu người Ukraine phải ra đi, và cáo buộc rằng đây là tội ác chiến tranh.
(Reuters)
Diễn đàn