Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper kết thúc chuyến thăm chính thức Việt Nam lần đầu tiên của ông từ ngày 19-21/11, nêu bật tầm quan trọng của quan hệ đối tác quốc phòng hai nước, đồng thời kêu gọi Hà Nội tôn trọng nhân quyền và thượng tôn pháp luật.
“Chuyến thăm của Bộ trưởng Esper tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ trong quan hệ đối tác với Việt Nam và sự ủng hộ lâu dài của chúng tôi đối với một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở và trật tự dựa trên luật lệ ở Biển Đông”, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam ra tuyên bố hôm 21/11.
Trong một video trên Twitter với hơn 11 ngàn lượt người xem, được Lầu Năm Góc đưa ra nhân chuyến thăm của ông Esper đến Hà Nội, có đoạn: “Hoa Kỳ ủng hộ một Việt Nam mạnh mẽ, độc lập và thịnh vượng trong đó có tôn trọng nhân quyền và thượng tôn pháp luật”.
Hoa Kỳ ủng hộ một Việt Nam mạnh mẽ, độc lập và thịnh vượng trong đó có tôn trọng nhân quyền và thượng tôn pháp luật.Tuyên bố của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ nhân chuyến thăm Việt Nam của Bộ trưởng Esper
Điểm nhấn của chuyến thăm này là bài phát biểu của ông Esper trước các sinh viên của Học viện Ngoại giao Việt Nam về quan hệ đối tác quốc phòng quan trọng giữa hai nước và cam kết của Washington với an ninh trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, và tuyên bố chuyển cho Việt Nam chiếc tàu tuần duyên lớp Hamilton thứ hai vào năm tới. Đây là một trong những lớp tàu lớn nhất trong trong hạm đội Tuần duyên Hoa Kỳ.
Bộ trưởng Esper tuyên bố: “Mục tiêu của chúng tôi là để cho tất cả người dân được sống trong thịnh vượng, an ninh và tự do; cho tất cả các nước được tự do triển khai hoạt động thương mại và thực thi chủ quyền; và giữ cho các vùng biển và các tuyến đường thuỷ mà nền kinh tế của chúng ta dựa vào thì rộng mở đối với tất cả các bên”.
Ông cũng nói rõ: “Hoa Kỳ kiên quyết phản đối hành vi dọa nạt của các bên có tuyên bố chủ quyền nhằm khẳng định yêu sách lãnh thổ hay hàng hải, và chúng tôi kêu gọi chấm dứt các hành động bắt nạt và phi pháp đang ảnh hưởng tiêu cực đến các nước ASEAN ven biển. Hành vi ứng xử như vậy hoàn toàn trái ngược với tầm nhìn của Hoa Kỳ về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, trong đó tất cả các nước, dù lớn hay nhỏ, đều có thể cùng nhau phát triển thịnh vượng trong hòa bình và ổn định”.
Bộ trưởng Esper lên tiếng tố cáo các hành động bá quyền của Bắc Kinh trên Biển Đông: “Các nỗ lực đơn phương của Trung Quốc nhằm khẳng định yêu sách hàng hải bất hợp pháp đang đe dọa khả năng tiếp cận các nguồn tài nguyên thiên nhiên quan trọng của các nước khác, làm suy yếu sự ổn định của thị trường năng lượng khu vực và gia tăng rủi ro xung đột”.
Cũng trong bài phát biểu tại Học viện Ngoại giao Việt Nam hôm 20/11, Bộ trưởng Esper thông báo: “Hoa Kỳ sẽ chuyển cho Việt Nam chiếc tàu tuần duyên lớp Hamilton thứ hai”.
Việc chuyển giao con tàu này - một trong những lớp tàu lớn nhất trong trong hạm đội Tuần duyên Hoa Kỳ - là biểu tượng cho quan hệ đối tác toàn diện giữa Hoa Kỳ và Việt Nam.Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam
“Việc chuyển giao con tàu này - một trong những lớp tàu lớn nhất trong trong hạm đội Tuần duyên Hoa Kỳ - là biểu tượng cho quan hệ đối tác toàn diện giữa Hoa Kỳ và Việt Nam và sẽ giúp tăng cường thực thi luật hàng hải và khả năng tìm kiếm cứu nạn của Việt Nam”, theo tuyên bố của Đại sứ quán Mỹ hôm 21/11. Trước đó Việt Nam đã nhận một chiếc tàu tuần duyên cùng loại, hiện mang tên CSB 8020, vào ngày 25/05/2017.
Trong chuyến thăm, Bộ trưởng Esper đã gặp Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc; Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại tướng Ngô Xuân Lịch; và Thường trực Ban Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Trần Quốc Vượng.
“Tại mỗi cuộc gặp, Bộ trưởng Esper đều tái khẳng định Hoa Kỳ ủng hộ một nước Việt Nam vững mạnh, thịnh vượng và độc lập đóng góp cho an ninh quốc tế và thượng tôn pháp luật”, theo thông cáo của Đại sứ quán Hoa Kỳ.
TTXVN trích lời ông Trần Quốc Vượng phát biểu trong buổi tiếp ông Esper rằng Việt Nam “khẳng định chủ trương nhất quán coi Hoa Kỳ là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu và mong muốn đưa quan hệ Đối tác toàn diện với Hoa Kỳ ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả trên các lĩnh vực, trong đó có hợp tác quốc phòng”.
Sau khi thăm di tích lịch sử nhà tù Hỏa Lò tại Hà Nội, ông Esper viết trên Twitter hôm 21/11: “Trong chuyến thăm Việt Nam, tôi đã đi thăm nhà tù Hỏa Lò nơi giam giữ tù binh Mỹ. Chúng tôi sẽ không bao giờ quên sự hy sinh của các tù binh và những người vẫn còn mất tích trong chiến tranh. Tôi đánh giá cao những nỗ lực của chính phủ Việt Nam để giúp xác định và trao trả hài cốt của các quân nhân của chúng tôi”.
Bình luận về chuyến thăm chính thức tới Việt Nam của Bộ trưởng Esper, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng hôm 21/11 nói: “Chuyến thăm nhằm đưa quan hệ quốc phòng song phương hai nước tiếp tục đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả, triển khai các nội dung hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng đã ký giữa hai bộ quốc phòng và thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai nước nhằm đóng góp thiết thực cho mối quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ”.
Theo Cổng thông tin Chính phủ, bà Hằng cũng bày tỏ hy vọng rằng, trong thời gian tới, “Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ tích cực đẩy mạnh hơn nữa những nỗ lực trong vấn đề nhân đạo, đáp ứng mong mỏi của nhân dân hai nước, vì sự phát triển của quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ”.
