Trung Quốc duyệt lại luật về môi truờng để giải quyết vấn đề ô nhiễm

HONG KONG —  Sau gần 2 năm tranh luận, quốc hội Trung Quốc đã thông qua một luật mới mà các chuyên gia cho là một bước tích cực trong việc giải quyết các vấn đề thường xuyên về môi trường. Thông tín viên VOA Rebecca Valli tường thuật rằng các tổ chức môi trường nói mặc dầu việc thực thi có thể sẽ khó khăn, việc xét duyệt lại sẽ mang lại cho các tổ chức này một khung sườn để chống đối những người gây ô nhiễm.

Bộ luật mới dành nhiều quyền trừng phạt hơn cho giới hữu trách về môi trường, cho phép các tổ chức môi trường tiến hành nhiều biện pháp và định ra những “lằn ranh đỏ” về địa lý, nơi hệ sinh thái của khu vực cần được bảo vệ đặc biệt.

Ðây là lần đầu tiên bộ luật bảo vệ môi trường được duyệt lại kể từ năm 1989.

Nhà lập pháp Tín Xuân Ưng, nói với một cuộc họp báo hồi hôm qua rằng việc xét duyệt sẽ có một tác động quan trọng đến tương lai của các nỗ lực bảo vệ môi trường Trung Quốc.

“Việc duyệt lại bộ luật về môi truờng là một cú đánh mạnh trong cuộc tranh đấu chống lại các thực tế gay gắt về môi truờng trong nước chúng ta, và một sự xây dựng hệ thống quan trọng.”

Trung Quốc đã chịu đựng các hệ quả của công cuộc phát triển nhanh chóng, đã nâng hàng trăm triệu người ra khỏi cảnh nghèo khó nhưng lại gây thiệt hại nặng nề cho môi trường.

Ô nhiễm không khí, nước và đất đã lên tới các mức báo động, và trở thành một trong những nguồn gây bất mãn đối với nhiều người Trung Quốc.

Bất chấp các tuyên cáo chính thức là đặt môi trường lên hàng đầu, các chính quyền điạ phương từ nhiều thập niên vẫn được phán xét chỉ dựa trên thành tích kinh tế.

Các chuyên gia phân tích nói việc xét duyệt lại vừa kể sẽ có tác dụng như một công cụ để buộc các chính quyền và công ty phải có các tiêu chuẩn tốt hơn.

Bà Từ Nam là phó chủ biên trang mạng China Dialogue chuyên theo dõi các vấn đề môi trường ở Trung Quốc.

“Một thay đổi nổi bật trong cuộc xét duyệt lại này là việc quản lý môi trường được dành cho một khung sườn pháp lý. một số khái niệm bao gồm trong bộ luật đã được thực thi phần nào, nhưng nay ta có một khung sườn pháp lý. Ðiều này có nghĩa là ở Trung Quốc hiện nay có một hệ thống nghĩa vụ chính thức và vững mạnh hơn.”

Cuộc xét duyệt hôm thứ Năm dành nhiều sự linh động hơn cho các cơ quan môi truờng để trừng phạt những người gây ô nhiễm và dành cho các cơ quan này quyền hợp pháp để chiếm giữ các cơ sở và áp đặt các biện pháp trừng phạt gay gắt hơn.

Tu chính án cũng bao gồm 1 chương về tiết lộ thông tin khẳng định rằng công dân có quyền thu thập thông tin về môi trường.

Phải mất gần 2 năm Quốc hội Trung Quốc mới thông qua được dự luật này.

Các nhà lập pháp đã bác bỏ 3 phiên bản trước đây, một dấu hiệu của cuộc chiến gay gắt về quyền lợi đứng sau bộ luật.

Các vụ kiện tập thể chống lại những người gây ô nhiễm là một trong các đề tài gây tranh cãi nhiều.

Việc tu sửa hôm thứ Năm đã mở rộng phạm vi của những người được quyền đệ đơn kiện các vụ về môi trường, và truyền thông Trung Quốc nói nay có hơn 300 tổ chức có thể nộp đơn kiện nhân danh những người bị tổn hại vì ô nhiễm.

Trong khi trên giấy tờ, việc xét duyệt giải đáp một số yêu cầu ngày càng tăng thêm trong xã hội dân sự Trung Quốc, các chuyên gia phân tích nói họ sẽ chú ý nhiều hơn đến cách thức các luật lệ mới được đưa vào áp dụng.

“Việc thực thi đề ra các vấn đề trong tất cả các điều khoản mới. Sẽ có những trở ngại kỹ thuật, các vấn đề trong việc kết hợp các luật lệ mới với các tình huống hiện hữu trong thức tế, và những vấn đề khi các thay đổi trong bộ luật làm thay đổi quyền hạn của các nhóm lợi ích.”

Nhưng theo bà Từ Nam, điều này là đúng đối với luật lệ mới thuộc bất cứ loại nào ở Trung Quốc và có một khung sườn pháp lý tự nó đã là một bước rất đáng phấn khởi.