Hoa Kỳ: Ai sẽ thay thế ông Bernanke?

WASHINGTON —  Nhân vật đã lèo lái nền kinh tế lớn nhất thế giới vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu tệ hại nhất trong mấy chục năm qua theo trông đợi sẽ rời chức vào đầu năm tới. Các tờ báo chuyên ngành tài chính có những đồn đoán ai sẽ là người thay thế ông Ben Bernanke, Chủ tịch Quỹ Dự trữ Liên bang, FED, một loại thống đốc ngân hàng trung ương của các nước khác. Thông tín viên VOA Jim Randle ghi nhận có hai cử viên nổi bật.

Tổng thống Obama bổ nhiệm ông Bernanke vào năm 2009 cho nhiệm kỳ thứ nhì của chức Chủ tịch FED.

Muốn chống lạm phát, ông Bernanke đã ra những chiêu độc để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, và kết quả kinh tế đã có tăng trưởng, dù chậm chạp.

Vào lúc sắp sửa hết nhiệm kỳ thứ nhì, có một trang mạng đánh cược, "Paddy Power" để bắt cá xem ai sẽ là người thay thế ông Bernanke.

Mọi cặp mắt đều đổ dồn về hai nhân vật chính.

Một ứng viên sáng giá là bà Janet Yellen, từng dạy kinh tế tại Berkeley, Giám đốc Ngân hàng Dự trữ Liên bang San Francisco, và cố vấn kinh tế cho Tòa Bạch Ốc.

Những người đánh cược cũng chọn ông Larry Summers, nguyên bộ trưởng tài chính, nguyên cố vấn kinh tế Tòa Bạch Ốc, nguyên Giám đốc trường đại học Harvard danh tiếng.

Nhiều người cho rằng tính tình khó chịu của ông Summers rất khó kết hợp được sự đồng thuận của các giới chức liên bang hàng đầu.

Nhưng theo ông Walter Schubert, giáo sư môn tài chính của trường đại học LaSalle, sự cứng rắn của ông Summers có thể giúp các quyết định về kinh tế và ngân sách của chính phủ vượt qua được những tranh cãi của Quốc hội. Ông nhận định:

“Tôi cho rằng điểm hay nhất của ông Summers là tính tình của ông. Ông rất năng nổ, ông muốn tạo ấn tượng, do đó, ông sẽ tạo nhiều áp lực lên Quốc hội. Tôi cho rằng ông sẽ rất xuất sắc khi áp lực để Quốc hội di chuyển theo đúng hướng.”

Bà Janet Yellen, đối thủ của ông Summers, được một số dân trong nghề đánh giá là sẽ không chú trọng nhiều đến chuyện thúc đẩy Quốc hội mà sẽ tập trung vào chuyện điều tiết cỗ máy kinh tế.

Bà Abby McCloskey, nhà nghiên cứu của Viện American Enterprise nói rằng bề dày kinh nghiệm của bà Yellen tại FED sẽ làm các nhà đầu tư yên tâm:

“Bà ấy là người mà ta có thể đoán biết được. Các thị trường biết bà nghĩ gì trong đầu. Một khi bà đã bắt tay vào làm một cái gì thì không có chuyện bất ngờ. Chúng ta đã gặp khá nhiều chuyện bất ngờ trong những mặt khác của nền kinh tế.”

Nhà kinh tế Michael Cox, từng làm cho Ngân hàng Dự trữ Liên bang ở Dallas, và bây giờ đang dạy tại trường đại học Southern Methodist tin rằng bà Yellen là một ứng viên sáng giá. Ông nói:

“Theo tôi, bà là một nhà kinh tế giỏi, bà đã được thử lửa, đã có nhiều tư duy, có nhiều kinh nghiệm trong tổ chức của FED.”

Ông Said Dawlabani, tác giả cuốn sách hô hào phải có cách tiếp cận mới cho kinh tế, nói rằng đã đến lúc nên đưa thêm phụ nữ vào lãnh đạo các công ty lớn và các tổ chức tài chính quan trọng:

“Bởi vì người phụ nữ nhìn vấn đề qua cặp mắt chăm sóc và có trách nhiệm, cách lãnh đạo của họ khác với nam giới. Đàn ông phải học cách sử dụng trí thông minh có cảm xúc, còn phụ nữ thì được Trời cho những kỹ năng dịu dàng đó.”

Ông Dawlabani còn nói rằng các công ty và các quốc gia sẽ thịnh vượng hơn nếu bớt chú trọng vào lợi nhuận của quý sắp tới và thêm chú trọng vào tác động mà một công ty có thể mang lại cho xã hội, cho môi trường, cho nhà cung cấp, khách hàng và nhân viên.

Quyết định chọn người đứng đầu FED cuối cùng vẫn thuộc về tổng thống, và sau đó người này phải được Thượng Viện phê chuẩn.

Mặc dù hiện nay người ta chỉ chú ý đến hai ứng viên, nhưng cũng khó nói trước, bởi vì trước đây, Tổng thống Obama từng tạo những bất ngờ trong việc chọn người của ông.