Thủ tướng Đài Loan, ông Mao Trị Quốc, đã rời bỏ nhiệm sở sau cuộc bầu cử đưa người đứng đầu đảng đối lập lên nắm quyền. Theo tường thuật của thông tín viên Ralph Jennings của đài VOA tại Đài Bắc, đương kim Tổng thống Mã Anh Cửu và bà Thái Anh Văn, người vừa đắc cử tổng thống, đang thương lượng cho một giải pháp để tránh xảy ra tình trạng toàn bộ nội các từ chức.
Thủ tướng Mao Trị Quốc đã rời khỏi nhiệm sở và tuyên bố sẽ không quay lại.
Hôm thứ bảy tuần trước, ông bày tỏ lo ngại là ông sẽ không thể chu toàn công việc của mình sau khi phe đối lập giành được thắng lợi trong cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội.
Các nhà lãnh đạo đối lập dự kiến sẽ có lập trường cứng rắn hơn về các mối quan hệ với đối thủ chính trị Trung Quốc và một nội các bị lung lay vào lúc này có lẽ không thể duy trì sự tin tưởng mà họ đã xây dựng với Bắc Kinh từ năm 2008.
Ông Mao Trị Quốc cũng yêu cầu nội các của ông từ chức và Tổng thống Mã Anh Cửu đang suy tính có nên chấp thuận hay không.
Trong diễn từ đọc trước nội các ngày hôm qua, ông Mao bênh vực cho những gì mà chính phủ ông đã làm để tăng cường mối quan hệ với Trung Quốc và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhưng ông thừa nhận là công chúng có ý kiến khác nhau về những vấn đề này.
Ông Mao nói rằng ý kiến dân chúng giờ đây đã thay đổi, và để bày tỏ sự tôn trọng đối với ý kiến của người dân và để bảo đảm cho công việc của tân chính phủ ông đã yêu cầu tổng thống cho phép ông từ chức.
Trong cuộc đầu phiếu hôm thứ bảy, bà Thái Anh Văn, Chủ tịch Đảng Dân Tiến thuộc phe đối lập, đã đắc cử tổng thống với tỉ lệ chiếm phiếu 56%. Trong cùng ngày đó, ông Mao Trị Quốc đưa ra một thông cáo, trong đó ông nói rằng nếu ông không từ chức thì chính phủ không thể thực hiện những quyết định quan trọng và điều đó sẽ tác động nghiêm trọng tới công cuộc phát triển của đất nước và phúc lợi của người dân.
Các nhà phân tích cho rằng thắng lợi của bà Thái Anh Văn phản ảnh sự bất mãn của dân chúng đối với chính phủ đã nắm quyền trong 8 năm qua. Các cử tri cho thấy họ tin rằng Tổng thống Mã Anh Cửu đã quá vội vã trong việc siết chặt các mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc, là nước nhất mực cho rằng họ có chủ quyền đối với Đài Loan. Nhiều người cũng cho rằng chính phủ của ông Mã Anh Cửu lẽ ra nên làm nhiều hơn nữa để tạo thêm công ăn việc làm, tăng lương cho công nhân và kiềm chế đà gia tăng của giá nhà đất.
Ông Mã Anh Cửu chưa đồng ý để cho nội các từ chức. Ông đang bàn với phe của bà Thái Anh Văn để xác định những vị bộ trưởng nào mà đôi bên cùng chấp nhận và có thể tiếp tục làm bộ trưởng sau khi bà Thái Anh Văn lên nhậm chức vào tháng 5.
Về mặt pháp lý, ông Mã Anh Cửu có thể giữ nguyên nội các hiện nay, nhưng các vị tổng thống của Đài Loan thường cải tổ nội các để tạ lỗi với dân chúng về sự thất bại của đảng đương quyền trong các cuộc bầu cử.
Người tạm thời lên thay cho Thủ tướng Mao Trị Quốc cho biết cuộc đàm phán với Trung Quốc về một hiệp định tự do mậu dịch sẽ bị ngưng nếu nội các từ chức.
Hiện chưa rõ chính phủ của bà Thái Anh Văn sẽ xử lý vấn đề thương thuyết với Trung Quốc như thế nào. Bà không tán đồng điều kiện tiên quyết của Trung Quốc là đôi bên chỉ có thể điều đình như là hai phần của một nước Trung Hoa. Chính phủ Đài Loan đã chấp nhận điều kiện đó từ khi ông Mã Anh Cửu lên nắm quyền năm 2008.
Tuy nhiên, trong suốt cuộc vận động tranh cử, bà Thái Anh Văn nhiều lần tuyên bố bà sẽ tránh gây tức tối cho Trung Quốc và sẽ không tìm cách để cho Đài Loan được chính thức độc lập về mặt pháp lý.
