Cảnh sát Malaysia mới đây đã tiến hành những cuộc điều tra về tội xúi giục nổi loạn nhắm vào những người chỉ trích chính phủ và những thành viên của phe đối lập, trong đó có một nhà biếm họa chính trị nổi tiếng là ông Zunar. Các cuộc điều tra được thực hiện sau vụ kết án lãnh tụ đối lập Anwar Ibrahim mà các tổ chức nhân quyền nói là có động cơ chính trị. Thông tín viên Gabrielle Paluch tường thuật từ trung tâm tin tức Đông Nam Á của đài VOA ở Bangkok.
Họa sĩ biếm họa Zulkiflee Anwar Haque, còn được biết với tên Zunar, đã bị cảnh sát Malaysia bắt giam 3 ngày hồi tuần trước sau khi phổ biến trên trang Twitter một bức họa châm biếm bản án của vụ xử ông Anwar Ibrahim về tội kê gian. Ông được thả vào ngày 13 tháng 2.
Bức họa làm cho ông bị bắt vẽ một viên thẩm phán như “một con lừa mặc áo thụng đen”, gõ một cây búa gỗ quá khổ, nhưng không nêu tên người nào trong chính phủ.
Cảnh sát trưởng Khalid Aba Bakar cũng thông qua Twitter để nói rằng tweet đó của ông Zunar có tính chất xúi giục nổi loạn, và sau đó đã bắt họa sĩ này. Ông Zunar nói rằng ông không hề phạm luật.
"Không cần phải làm như thế đối với một vụ như thế này, đối với một cuốn sách tranh vẽ. Họ có thể gọi tôi tới để lấy lời khai, tôi sẽ tới và nếu họ muốn câu lưu thì cũng được đi. Nhưng nếu họ tới nhà tôi vào ban đêm, 5 người tất cả, và đối xử với tôi như một kẻ tội phạm, như vậy là không được."
Ông Zunar cho biết các cảnh sát viên đã tới nhà ông vào ban đêm để tra hỏi ông về tin nhắn Twitter của ông và sau đó bắt giam ông. Họ cũng tra hỏi ông về cuốn sách hí họa mới nhất của ông, nói về người vợ của đương kim Thủ tướng Najib Razak. Một ngày sau khi ông bị bắt, cảnh sát đã tịch thu mấy trăm ấn bản của cuốn sách đó mà ông định dùng cho một buổi lễ ra mắt sách.
Phó Giám đốc ban Á châu của tổ chức nhân quyền Human Rights Watch, ông Phil Robertson, nói rằng vụ bắt giữ ông Zunar là một trong hàng loạt những hành động pháp lý lạm dụng luật chống xúi giục nổi loạn, một luật lệ mà ông cho là mơ hồ và áp đặt những sự hạn chế độc đoán đối với tự do ngôn luận.
"Ông Khalid Abu Bakar không khác gì một con cá mập ở biển khơi trong môi trường mạng twitter: hễ ông ấy nhìn thấy một điều gì đó mà ông ấy không thích là ông ra lệnh cho cảnh sát. Bởi vì luật này không thật sự định nghĩa những từ ngữ của những gì thật sự được xem là có tính chất xúi giục nổi loạn, cho nên định nghĩa này có thể nói là bất cứ những gì mà chính phủ muốn."
Trong cuộc vận động tái tranh cử vào năm 2012, Thủ tướng Najib Razak đã cam kết hủy bỏ luật chống xúi giục nổi loạn của thời thuộc địa. Ông đã thắng trong cuộc tranh đua rất khít khao mà những người chỉ trích nói là có nhiều hành vi gian lận. Nhưng từ đó tới nay, các nhà tranh đấu nhân quyền nói rằng chính phủ đã dùng luật chống xúi giục nổi loạn để truy bức những người chống đối.
Ông Robertson của tổ chức Human Rights Watch cho biết có những luật sư và những nhân vật tranh đấu khác cùng với những thành viên của phe đối lập ở Malaysia đã bị truy tố về tội xúi giục nổi loạn trong 3 tháng vừa qua.
Tuần trước, lãnh tụ đối lập Anwar Ibrahim đã bị tuyên án 5 năm tù khi một tòa án bác đơn kháng án của ông đối với bản án về tội kê gian. Các giới chức Hoa Kỳ đã bày tỏ thất vọng đối với quyết định mà họ cho là làm phát sinh những mối quan tâm sâu sắc về chế độ pháp trị ở Malaysia. Họ cũng chỉ trích việc chính phủ Malaysia có ý định nới rộng luật chống xúi giục nổi loạn.
Họa sĩ Zunar được Human Rights Watch trao giải Hellman Hammett vào năm 2011 vì cam kết của ông đối với quyền tự do diễn đạt và tinh thần bất khuất trước sự bách hại chính trị.
Ông Zunar cho biết đây là lần thứ tư ông bị cảnh sát đe dọa trong vòng 3 tháng. Ông nói thêm rằng ông và các luật sư của ông tin là trong nay mai ông sẽ bị truy tố hình sự dựa theo luật chống xúi giục nổi loạn.
