Trung Quốc vận động để đồng nguyên trở thành chỉ tệ quốc tế

Ngay cả khi Hoa Kỳ và nhiều nước khác than phiền rằng đồng nguyên đã được cố ý đánh giá thấp, Bắc Kinh vẫn đang vận động để chỉ tệ của họ được thế giới chấp nhận việc sử dụng nhiều hơn cho cân xứng với ảnh hưởng của sự tăng trưởng nhanh chóng của nền kinh tế nước họ.

Các giới chức Trung Quốc nói rằng họ muốn đồng nguyên trở thành một chỉ tệ quốâc tế như đồng đôla. Và trong tháng này Chủ tịch Hồ Cẩm Đào nói với báo Wall Street Journal rằng sự kiện hệ thống tài chính toàn cầu bị chế ngự bởi đồng đôla là “một chuyện đã thuộc về quá khứ.”

Ông Robert Mundell, giáo sư kinh tế tại đại học Columbia ở New York nêu nhận xét.

Ông Mundell nói: “Đây là lần đầu tiên mà một nước tích cực tìm cách quảng bá cho chỉ tệ của chính mình là một chỉ tệ quốc tế, phần lớn những chỉ tệ quốc tế khác đã bị buộc phải nhận vai trò ấy.”

Thế nhưng trong khi nhiều nhà lãnh đạo doanh nghiệp đồng ý rằng đồng nguyên, cũng còn gọi là đồng nhân dân tệ, rồi ra sẽ cũng sẽ đạt được vị thế toàn cầu, thì họ cho biết có phần chắc là hiện còn quá sớm để đồng nguyên thay thế cho đồng đôla.

Ông John Peace, Chủ tịch ngân hàng Standard Chartered của Anh cho biết: “Tôi không nghĩ là đồng nhân dân tệ sẽ thay thế đồng đôla trong ngắn hạn. Nhưng điều mà tôi nhận thấy là đồng nhân dân tệ đang trở nên cũng quan trọng như đồng đôla. Nhưng tôi không cho rằng sự kiện này nhất thiết phải chờ đến hàng thế kỷ, mà nó có thể xảy ra khá nhanh chóng.”

Một lý do khiến nhiều nhà kinh tế nghĩ rằng đồng nguyên sẽ không nhanh chóng thay thế đồng đôla là Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ lưu lượng của đồng nguyên ở nước ngoài.

Các công ty nước ngoài hoạt động tại Trung Quốc phải chuyển đổi lợi tức bằng đồng nguyên qua đồng đôla Mỹ trước khi gửi tiền về trụ sở chính. Và những người mua hàng hóa ở Trung Quốc phải trả tiền bằng đôla.

Tuy nhiên, bắt đầu từ năm 2009, Trung Quốc đã dần dần nới lỏng các biện pháp kiểm soát đó. Các dịch vụ chi trả mậu dịch bằng đồng nguyên nay được áp dụng cả bên ngoài Trung Quốc. Các công ty lớn của Hoa Kỳ như McDonalds và Caterpillar đã gây quỹ bằng cách phát hành trái phiếu bằng đồng nguyên ở Hong Kong.

Nhưng ông Victor Fung, chủ tịch công ty Li&Fung, một công ty lớn cung cấp cho các cửa hàng bán lẻ lớn ở Hoa Kỳ, tỏ ra nghi ngờ về việc các công ty Hoa Kỳ sẽ bắt đầu sử dụng đồng nguyên.

Ông Fung nói: “Liệu mọi người có tiến hành việc mua bán bằng đồng nhân dân tệ hay không, hoặc có sẵn sàng làm như thế hay không, theo tôi sẽ là vấn đề chính. Tôi không lấy làm lạc quan mấy về việc định ra thời điểm. Nếu tôi là một hãng lớn chuyên bán lẻ mua hàng của Trung Quốc, với kinh nghiệm mua bán bằng đồng đôla Mỹ, tôi thích tiếp tục mua bằng đồng đôla Mỹ hơn. Chuyển việc mua bán sang nhân dân tệ có điểm gì hấp dẫn? Tôi nghĩ đó là vấn đề cơ bản nhất là chúng ta phải giải quyết việc quốc tế hóa đồng nhân dân tệ trong đoản kỳ.”

Ông Levin Chu, trưởng ban quản trị Tập đoàn China International Capital, và là con trai của cựu thủ tướng Chu Dung Cơ, nói rằng vấn đề các doanh nghiệp sẽ sử dụng đồng nguyên sớm như thế nào tùy thuộc vào vấn đề liệu họ có thể trao đổi nó dễ dàng như thế nào với các chỉ tệ khác.

Ông Chu nói: “Tôi nghĩ đồng nguyên phải có thể chuyển đổi dễ dàng trước khi có thể thực sự được quốc tế hóa.”

Các chỉ tệ có thể chuyển đổi hoàn toàn như đồng đôla và đồng euro, có thể được đổi thành các chỉ tệ khác hoặc thành vàng vào bất cứ lúc nào mà không bị các chính phủ hạn chế.

Điều này hiện không thể thực hiện được với đồng nguyên. Và tính dễ chuyển đổi có những rủi ro bởi vì các loại tiền tệ đó có thể dao động về giá cả, và Trung Quốc vẫn khăng khăng chống lại mọi áp lực để cho đồng nguyên tăng giá. Làm như thế sẽ khiến cho hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc đắt hơn ở nước ngoài, và các chuyên gia phân tích chính trị và kinh tế nói rằng Bắc Kinh không muốn làm bất cứ điều gì có thể giảm bớt số công ăn việc làm.

Tuy nhiên, giới hữu trách Trung Quốc đang khích lệ có thêm các sản phẩm tài chính trao đổi bằng đồng nguyên để thu hút các nhà đầu tư quốc tế. Tin cho hay thị trường Hong Kong có thể chứng kiến một dịch vụ chào sàn giao dịch bằng đồng nguyên trong năm nay.

Ông Trương Kiến Quân là chủ tịch chi nhánh Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc ở Thẩm Quyến. Ông nói Bắc Kinh dự định tiến hành thêm các biện pháp như thế.

ÔngTrương nói rằng ngân hàng trung ương đang nghiên cứu việc sử dụng đồng nguyên trong những vụ đầu tư trực tiếp của nước ngoài vào Trung Quốc, và các vụ đầu tư của các công ty Trung Quốc ở nước ngoài, là điều hiện đang được thử nghiệm.

Ông nói rằng nếu đồng nguyên được chấp nhận như mọi loại chỉ tệ chính khác, thì phải cho phép chỉ tệ này được luân lưu cả hai chiều.