Cựu Chủ tịch đảng Cộng Sản Trung Quốc Hoa Quốc Phong, người từng nắm quyền lãnh đạo trong một thời gian ngắn sau cái chết của Mao Trạch Đông năm 1976, đã qua đời tại Bắc Kinh, thọ 87 tuổi. Truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết ông Hoa từ trần vì bệnh, nhưng không nói rõ là bệnh gì. Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stephanie Ho của đài VOA gởi về bài tường thuật sau đây.
Cuộc đời ông Hoa Quốc Phong đã kết thúc ở Bắc Kinh trong tình trạng không ai ngó ngàng gì tới về mặt chính trị. Nhưng đã có lúc ông là người nắm giữ toàn bộ quyền lực ở quốc gia đông dân nhất thế giới này.
Ông Hoa Quốc Phong giữ chức Chủ tịch đảng Cộng Sản Trung Quốc kiêm Thủ tướng chính phủ chỉ có vài năm và được nhiều người xem là chiếc cầu nối giữa ông Mao Trạch Đông, một nhà lãnh đạo có tính khí nóng nảy, và ông Đặng Tỉểu Bình, một chính khách có tinh thần thực tiễn hơn.
Trong những năm cuối của thời Mao Trạch Đông, địa vị chính trị của ông Hoa Quốc Phong đã lên nhanh như diều gặp gió và rốt cuộc ông đã thừa kế vai trò lãnh đạo của họ Mao vào năm 1976.
Ông Sydney Rittenberg, một trí thức Mỹ tả khuynh từng sinh sống ở Trung Quốc trong mấy mươi năm để dịch sang tiếng Anh những tác phẩm của Mao Trạch Đông, đã cho biết cảm tưởng như sau về ông Hoa Quốc Phong.
Ông Rittenberg nói: "Ông ấy là người mà dân chúng trên cả nước đã chào đón với một tiếng thở phào nhẹ nhõm, kể cả tôi lúc đó đang ngồi tù."
Ông Rittenberg cho hay: ông Hoa Quốc Phong đã có công duy trì ổn định nhưng là người chỉ nắm giữ một vai trò chuyển tiếp.
Ông Rittenberg nói: "Ông ấy không có được tầm nhìn để biết là cần phải làm những gì, để biết là Trung Quốc phải thực hiện những thay đổi to lớn nào để có thể trở thành một quốc gia hiện đại."
Giáo sư David Zweig của Đại học Khoa học Kỹ thuật Hồng Kông cho rằng tuy thời gian ông Hoa Quốc Phong nắm quyền rất ngắn ngủi, nhưng ông đã để lại một di sản đáng kể: đó là quyền lãnh đạo được chuyển tiếp bằng đường lối ôn hòa.
Giáo sư Zweig nói: "Ông Hoa Quốc Phong đã rời khỏi chính trường một cách hòa bình. Ông Đặng Tiểu Bình không giết ông Hoa, và có thể nói rằng ông Đặng bảo ông Hoa là 'anh thua, tôi thắng, anh đi chỗ khác đi'. Đó chính điều mà tôi nghĩ là rất quan trọng."
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã loan báo cái chết của ông Hoa Quốc Phong hồi tối thứ tư. Các bản tin ngắn mô tả ông Hoa là một đảng viên xuất chúng của đảng Cộng Sản Trung Quốc và từng nắm giữ các chức vụ quan trọng trong đảng và chính phủ.
