Việt Nam tỏ ý muốn tiếp tục dự án liên doanh thăm dò và khai thác dầu khí với công ty ExxonMobil trong hải phận có tranh chấp, mặc dù có lời đe dọa của Trung Quốc đòi công ty dầu khổng lồ này của Mỹ phải hủy bỏ việc làm ăn với Việt Nam.
Theo Thông Tấn Xã AFP, tuy không đề cập gì tới hợp đồng hợp tác sơ khởi giữa ExxonMobil và công ty PetroVietnam, Việt Nam đã tái khẳng định chủ quyền trên nhiều vùng thuộc biển Đông, nơi đang có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc.
AFP cho biết phát ngôn viên Lê Dzũng của Bộ Ngoại Giao Việt Nam tuyên bố rằng: Việt Nam đã xác nhận là mọi hợp tác của Việt Nam với các đối tác nước ngoài trong lãnh vực dầu khí đều được thực hiện trong hải phận thuộc lãnh thổ Việt Nam và trong hải phận kinh tế của Việt Nam.
Phát ngôn viên Lê Dzũng nói thêm rằng những kế hoạch hợp tác vừa kể hoàn toàn nằm trong phạm vi chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam, đồng thời phù hợp với Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển năm 1982, cũng như với các hiệp định song phương và đa phương giữa Việt Nam và các đối tác nước ngoài.
Tuần này, tờ Sunday Morning Post của Hồng Kông trích dẫn các nguồn tin thân cận với công ty ExxonMobil nói rằng Trung Quốc đòi công ty hủy bỏ hợp đồng làm ăn với Việt Nam và nói rằng hợp đồng này có thể đe dọa tới các dự án mà công ty sẽ thực hiện với Trung Quốc trong tương lai.
Bắc Kinh, lâu nay vẫn tranh chấp với một số nước khi tuyên bố chủ quyền nhiều khu vực rộng lớn trên biển Đông, cho rằng hải phận bên ngoài vùng duyên hải của miền trung và miền Nam Việt Nam, nơi diễn ra dự án thăm dò dầu khí, là một phần thuộc lãnh thổ của Trung Quốc.
Trong cuộc họp báo hôm thứ Tư vừa rồi, phát ngôn viên Lưu Kiến Siêu của Bộ Ngoại Giao Trung Quốc tuyên bố rằng lập trường của Trung Quốc về biển Đông rõ ràng và không thay đổi. Theo ông Lưu, trong vụ làm ăn giữa Việt Nam và công ty Exxon Mobil, Trung Quốc đã minh định rõ lập trường của mình với các phe liên hệ. Phát ngôn viên Lưu Kiến Siêu nhấn mạnh rằng Trung Quốc chống đối mọi hành động gây phương hại tới chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc trên biển Đông.
Tuy nhiên, hôm thứ Năm phát ngôn viên Lê Dzũng của Bộ Ngoại Giao Việt Nam cho hay là Việt Nam sẽ bảo đảm mọi quyền lợi chính đáng của các nhà đầu tư nước ngoài khi hoạt động tại Việt Nam. Ông Dzũng nói rằng Việt Nam hoan nghênh và giúp cho mọi hợp tác với các đối tác nước ngoài được dễ dàng, kể cả các nhà đầu tư Trung Quốc hoạt động tại Việt Nam, trên căn bản tôn trọng đầy đủ chủ quyền của Việt Nam.
Năm ngoái, Trung Quốc đã đả kích một kế hoạch hợp tác giữa Việt Nam và công ty dầu BP của Anh gần quần đảo Trường Sa bị tranh chấp trong biển Đông. Trung Quốc nói rằng vùng này là một phần lãnh thổ không thể chối cãi được của Trung Quốc kể từ ngày xa xưa.
Trung Quốc và Việt Nam, từng đụng độ trong cuộc chiến tranh biên giới ngắn ngủi năm 1979 sau khi Việt Nam đẩy phe Khmer Đỏ được Trung Quốc hậu thuẫn ra khỏi vị thế cầm quyền tại Kampuchea, còn giao tranh với nhau trong một trận hải chiến năm 1988 gần Trường Sa.
