Hoa Kỳ yêu cầu Việt Nam phóng thích tất cả các tù nhân quan trọng trước khi tổng thống Bush đến Việt Nam dự hội nghị thượng đỉnh APEC vào tháng 11 năm nay.
Trợ lý bộ trưởng ngoại giao Mỹ ông Barry Lowenkron xác định rõ trong một cuộc điều trần tại Quốc hội hôm thứ tư rằng Việt Nam phải đánh bóng hình ảnh nhân quyền của mình trước khi tổng thống Bush thực hiện chuyến đi.
Ba tuần lễ trước khi Hoa Kỳ nối lại cuộc đối thoại về nhân quyền với Việt Nam đã bị đình chỉ hồi tháng hai tại Hà Nội, Việt Nam đã trả tự do cho một tù nhân chính trị nổi tiếng là ông Nguyễn Khắc Toàn.
Bản tin của AFP trích thuật lời ông Lowenkron nói rằng Hoa Kỳ hoan nghênh hành động đó như một bước tiến theo đúng chiều hướng và kêu gọi các giới chức Việt Nam phóng thích tất cả các tù nhân lương tâm trước khi tổng thống Bush đến Hà Nội vào tháng 11 để dự hội nghị APEC.
Ông Lowenkron cho biết Hoa Kỳ đã đệ trình một danh sách 21 tù nhân cho nhà cầm quyền Việt Nam, trong đó có 6 người bị tù vì lý do chính trị hay tôn giáo và 15 người tuy không bị tù nhưng phải chịu một hình thức quản chế nào đó, như quản thúc tại gia.
Chính phủ Việt Nam thì nói rằng 21 người này can tội vi phạm các luật lệ an ninh quốc gia.
Nằm trong danh sách này bác sĩ Phạm Hồng Sơn bị cáo buộc tội gián điệp vì dịch một bài viết về dân chủ trên trang web của bộ ngoại giao Hoa Kỳ.
Ông Lowenkron cũng cho hay ông đã nói thẳng với các giới chức chính phủ Việt Nam rằng nhân dân Mỹ sẽ không thể hiểu được tại sao một quốc gia muốn có bang giao tốt đẹp hơn với Hoa Kỳ lại bỏ tù một người chỉ vì đã dịch một bài viết về dân chủ.
Ông Lowenkron nói thêm rằng đối thoại mà không có tiến bộ cụ thể chẳng những là một việc làm trống rỗng mà còn phản tác dụng. Theo ông, bằng cách thực hiện các tiến bộ cụ thể về nhân quyền, chính phủ Việt Nam sẽ mở đường cho một chuyến viếng thăm tốt đẹp.
Ông Lowenkron cũng nói với các giới chức Việt Nam rằng họ phải quyết định muốn trình bày hình ảnh nào của Việt Nam ra trước cộng đồng quốc tế: một nước Việt Nam cởi mở, hay một nước Việt Nam đóng chặt cửa không cho nhân dân tiếp xúc với một thế giới đầy ý kiến, thông tin và cơ hội.
Về vấn đề điều kiện các nhà tù, ông cho biết Hoa Kỳ đã hối thúc Hà Nội cho phép các thanh sát viên Liên hiệp quốc được đến thăm thoải mái.
Để nhấn mạnh đến cam kết của Hoa Kỳ đối với nhân quyền, ông cho biết sau cuộc đối thoại, ông đã đi từ Hà Nội vào thành phố Hồ Chí Minh để gặp các nhân vật bất đồng chính kiến và tôn giáo, trong đó có bác sĩ Nguyễn Đan Quế, một người đấu tranh cho dân chủ hàng đầu vừa được tha hồi tháng tư năm ngoái.
Ông Lowenkron cho biết bác sĩ Quế cùng các nhân vật đối kháng khác tiếp tục can đảm lên tiếng đòi thay đổi một cách hòa bình và một tương lai tự do cho tất cả người dân Việt Nam.
