Thị trường địa ốc trong những năm gần đây đã phát triển rất mạnh chẳng những tại Hoa Kỳ mà còn tại Việt Nam. Giá nhà lên cao sẽ có tác động như thế nào đối với cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ, nhất trong khi công ăn việc làm tại một số địa phương không còn dễ dàng như những năm trước đây?. Để tìm hiểu thêm về vấn đề này chúng tôi đã tiếp xúc với một chuyên viên địa ốc tại San Jose, nơi đã trải qua những thời kỳ vàng son về công ăn việc làm, và cũng là một trong những nơi có giá nhà tăng nhanh nhất trên đất Mỹ. Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn của Trần Nam trong Ban Việt Ngữ của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ với ông Trần Huy Phương, Giám Đốc Văn Phòng Địa Ốc Selection Realty & Mortgage tại San Jose:
Theo lời anh Trần Huy Phương, thì Văn phòng của anh là một cơ sở vừa làm địa ốc vừa đảm nhận các dịch vụ tài trợ cho địa ốc trong các lãnh vực thương mại và gia cư. Tuy mới được thành lập nhưng với thành phần nhân sự trẻ trung và phương pháp làm việc khoa học, nhóm của anh đã thu hút được sự chú ý của nhiều người. Ngoài ra những thông tin liên quan đến các quyền lợi thiết thực trong lãnh vực địa ốc cũng đã được Văn phòng của anh phổ biến trên một chương trình phát thanh tại địa phương. Anh Huy Phương cho biết một vài nét về nhóm bạn trẻ làm việc với anh như sau:
Những anh chị em làm việc ở đây giống nhau ở chỗ, thứ nhứt là tuổi tác cũng trẻ, thứ hai là rất năng nổ, và thứ ba là tụi này việc với phương châm nói thẳng nói thiệt chứ không nói dóc với khách hàng. Khi làm việc với khách, chúng tôi không những chỉ nói chuyện về transaction mà còn xây dựng một cái relationship.
Còn về cái chương trình phát thanh về địa ốc của anh cho thính giả người Việt thì như thế nào?
Chương trình phát thanh về địa ốc có tên là Khôn Nhà Giỏi Chợ thì Phương đã làm được gần 2 tháng nay rồi.
Nội dung của chương trình đó như thế nào, thưa anh?
Mục đích chính của chương trình đó là vừa giải trí vừa giáo dục . Những đề tài chương trịnh này là xoay quanh vấn đề nhà cửa, trong đó không phải chỉ nói về nhà ở mà còn nói về mái ấm gia đình và những chuyện liên quan đến nhà cửa đất đai và vợ chồng con cái.
Bây giờ nói về vấn đề nhà đất thì tình hình đó lúc này như thế nào?
Văn phòng của Phương vẫn còn làm việc bận rộn lắm mặc dù thị tường nhà cửa theo quan sát của Phương thì nó xuống rất nhiều so với một hay 2 tháng trước , có nghĩa là một hai tháng về trước, những căn nhà nào mà giá cả đúng , không có overpriced và coi được chút xíu thì thì thòi gian trung bình nằm trên thị trường là chỉ khoảng từ một đến 2 tuần lễ mà thôi còn bây giờ thì từ 3 tuần cho đến một tháng hoặc thậm chí còn hơn nửa thì căn nhà đó mới bán được.
Thưa anh đó có phải là vì lãi suất tăng cao hay là vì vấn đề nào khác?
Tôi không nghĩ là vì lãi suất tăng cao mà vì nhà đã lên cao quá. Vả lại gần đây anh mở báo, coi TV, nghe radio, người ta tứ lập đi lập lại chữ Housing Bubble cho nên nhiều người cũng sợ.
Thưa anh giá nhà ở San Jose nói riêng và những nơi khác nói chung thì vẫn tiếp tục gia tăng mặc dù lúc này có hơi chậm lại, tại sao lại xảy ra điều đó trong khi chẳng hạn như ở San Jose, công ăn việc làm không còn phát triển như lúc trước?
Đây là câu hỏi rất là hay. Phương thấy lý do chính là tại vì lãi suất trong những năm qua không những đã thấp mà đi mượn tiền thì càng ngày càng trở nên dễ dàng . Hồi xưa cách đây khoảng 2 hay 3 năm, khi muốn mua nhà anh phải có tiền down . Nếu không có tiền down thì mình phải có credit record thật là tốt và cái income của mình thật là mạnh thì mới mua được căn nhà. Còn bây giờ trong khoảng thời gian gần đây thì một người không có tiền down , không có income cao, thậm chí cái credit của họ cũng không được tốt lắm mà vẫn được chấp thuận mượn được cái loan để mà mua nhà. Và trong thời gian gần đây người ta không phải mua nhà vì cần nhà để ở mà là vì muốn kiếm tiền dễ dàng bởi vì người ta nhìn qua nhìn lại thấy bạn bè của mình mua căn nhà nào cũng lời cả trăm ngàn trở lên hết, sướng quá chừng. Mua căn nhà trong vòng một năm có lời cả trăm ngàn đô la, đi kiếm đâu ra tiền như vậy bây giờ, cho nên người ta không muốn bỏ ra ngoài cuộc chơi, người ta nhảy vào mua nhà.
Thưa anh, thị trường stock và việc mua nhà bán nhà nó có liên quan gì với nhau không?
Tôi tin rằng có bởi vì trong những năm qua stock xuống quá chừng cho nên hầu hết những người có tiền dư để đầu tư đều mất niềm tin vào thị trường chứng khoán quá nhiều cho nên họ xoay qua một chỗ đầu tư mà theo họ là nó an toàn hơn, đó là địa ốc và họ đầu tư rất là mạnh. Đó là lý do tại sao không những ở nước Mỹ mà còn ở những nơi khác trên thế giới , địa ốc cũng lên rất là nhiều. Nghe nói ở bèn Việt Nam mình có những nơi mà giá nhà và đất đã lên cao gấp 3 hoặc 4 lần chỉ trong vòng một năm hoặc thậm chí chỉ có vài tháng thôi.
Nhắc đến Việt Nam thì tôi cũng xin hỏi anh một câu, thưa anh trong thời gian qua có khách hàng nào từ Việt Nam hoặc thân nhân bạn bè của họ hỏi thăm tin tức về thị trường nhà cửa ở Mỹ hay không?.
Dạ có, bây giờ việc qua đây du lịch, qua đây đầu tư, qua đây thăm thân nhân, và việc qua Mỹ tương đối dễ dàng hơn mấy năm trước cho nên những người có tiền họ qua bên này họ cũng dòm ngó dữ lắm. Mặc dầu bên Việt Nam việc đầu tư địa ốc trong những năm tháng vừa qua, nếu nói về con số phần trăm thì tiền lời cao hơn ở bên Mỹ nhưng mà người Việt Nam vẫn thích đầu tử ở Mỹ . Tôi nghĩ có lẽ là vì 2 lý do: một là họ nghĩ rằng đầu tư ở Mỹ an toàn hơn, hai là nghe nó bảnh hơn. Mình có tiền mình mua nhà mua đất ở Mỹ nghe nó bảnh hơn là nghe mua nhà mua đất bên Việt Nam.
Thưa anh có người cho rằng vì lúc này giá nhà đang cao, vậy điều nên làm là bán nhà để chờ khi nào giá hạ thì mua chứ đừng mua vào lúc này, thưa anh, anh thấy ý kiến đó như thế nào?
Thưa anh tôi hoàn toàn chống lại cái ý kiến đó. Theo như Phương nghĩ thì căn nhà của mình ở, trước hết phải là một mái ấm, sau đó mới là một tài sản đầu tư . Mình hãy cư xử như vậy thì nó mới vui vẻ hơn, nó mới an tâm hơn. Thật sự mà nói không thể biết thị trường nó sẽ lên hay sẽ xuống. Nó chỉ có 2 đường đi thôi , hoặc là lên hay là xuống . Cho nên bất cứ người nào ra nói cũng chỉ đúng 50% thôi. Tuy nhiên mình đang có căn nhà đang ở mà mình đi bán để dọn ra rồi mình chờ cho nó rớt xuống để mình mua thì thì tôi thấy cái điều đó nó phiêu lưu quá.
Trong thời gian gần đây, có nhiều người muốn mua bán nhà theo kiểu Sell by Owner, thưa anh điều đó có những lợi hại như thế nào?.
Thưa anh ngay chính Phương là một người làm trong nghề này nhiều năm và có nhiều kinh nghiệm và Phương tin rằng cái kiến thức của Phương không đến nỗi tệ nhưng khi Phương bán căn nhà của Phương thì Phương cũng phải đăng lên MLS, Phương vẫn phải trả tiền cho những người nào dẫn khách vào để mua căn nhà mình. Nếu nói là bán căn nhà bằng cách for sale bay owner với lý do chính là tiết kiệm tiền thì Phương nghĩ rằng cái lý do đó không đứng vững lắm bởi vì thí dụ như mình bán một căn nhà trị giá khoảng 600 hoặc 700 ngàn, cái mức tiền mà mình phải trả cho buyer agent, tức người dẫn khách vào thường là 2 chấm rưỡi hoặc 3 chấm, tức là số tiền mà mình phải trả là khoảng 20 ngàn trở lại. Còn for sale by owner thì cái problem lớn nhất là mình không có marketing căn nhà của mình cho nhiều người biết đến vì mình không bỏ nó vô được trong MLS, và mình không có trả tiền cho agent thì agent đâu có dẫn người mua vào, do đó ít người biết đến căn nhà của mình cho nên họ không tranh nhau mua căn nhà của mình. Nhiều khi người for sale by owner bán căn nhà ra thì cái tiền mà họ có được nó còn thấp hơn so với số tiền họ bán khi nhờ qua một realtor nào có hiểu biết và biết cách marketing căn nhà của mình. Cái đó chẳng khác nào mình tiết kiệm con tép mà mình mất con tôm đó anh.
Thưa anh, giá xăng đang tăng cao hiện nay có ảnh hưởng gì trong lãnh vực mua bán nhà cửa hay không?
Chắc chắn là sẽ ảnh hưởng rất nhiều tại vì khi mà giá xăng lên cao như vậy thì nó khiến cho giá tiền xây dựng những căn nhà mới cũng cao theo luôn.. Nó sẽ kéo tất cả mọi thứ khác mắc mỏ hơn, cho nên Phương nghĩ rằng đồng tiền mình làm ra nó không lên lẹ như vậy trong khi tất cả mọi thứ càng ngày càng mắc hơn thì người ta sẽ cẩn thận hơn với đồng tiền của họ, và cái điều này chắc chắn nó sẽ làm cho cái sự tăng giá quá mau lẹ của địa ốc trong mấy năm qua sẽ bị chậm lại.
Xin cám ơn anh Huy Phương đã dành cho Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ buổi nói chuyện hôm nay.
