Đường dẫn truy cập

Yemen có thể rơi vào tầm kiểm soát của Iran


Phiến quân Houthi trên đường phố thủ đô Sana'a, Yemen.
Phiến quân Houthi trên đường phố thủ đô Sana'a, Yemen.

Bộ trưởng Ngoại giao Yemen cảnh báo là nước này có thể bị Iran thống trị nếu phiến quân Houthi người Shia kiểm soát được Yemen. Giữa lúc các chiến binh Houthi được Tehran hậu thuẫn dường như sẵn sàng chiếm Aden, cứ địa cuối cùng của tổng thống vào ngày hôm qua, Ả Rập Xê-út đã bắt đầu một chiến dịch không kích nhằm vào các vị trí của phiến quân. Đồng thời Jordan, Ai Cập và Sudan xác nhận là lực lượng của các nước này cũng tham dự vào các cuộc hành quân, trong khi bộ ngoại giao Pakistan cho biết đang cứu xét yêu cầu gởi quân đến của Ả Rập Xê-út. Tranh chấp giữa các nhóm quyền lợi khác nhau tại Yemen đang sôi động, vào lúc các nhóm khủng bố đang làm tăng tình trạng rối ren tại Yemen. Thông tín viên Zlatica Hoke ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.

Phiến quân Houthi đang tiến đến thành phố biển Aden sau khi kiểm soát được thủ đô Sana’a, và thành phố Taiz ở miền trung. Phát biểu từ Ai Cập, Bộ trưởng Ngoại giao Yemen Riad Yassin ngày thứ Tư yêu cầu cộng đồng quốc tế ủng hộ Tổng thống Abdrabbu Mansour Hadi, người đã bỏ chạy khỏi cứ địa cuối cùng của ông.

“Kẻ thù của Yemen không chỉ là phiến quân Houthi, cựu tổng thống Abdullah Saleh và Iran, mà còn là thời gian nữa – thời gian không thuận lợi cho chúng tôi. Tôi nói một sự can thiệp nhanh chóng có thể vẫn có thể cứu được Yemen khỏi một cuộc nội chiến hay bị Iran chiếm đóng. Việc chiếm đóng sẽ tạo nên một vùng đất của Iran giáp ranh với Ả Rập Xê-út, kiểm soát được eo biển Bab Al-Mandab cửa ngõ vào Hồng Hải. Nếu can thiệp ngay bây giờ thì ít thiệt hại hơn. Một khi phiến quân Houthi được Iran hậu thuẫn chiếm được Yemen thì khó mà đánh bật nhóm này ra khỏi Yemen.”

Phiến quân Houthi người Shia có căn cứ từ miền cực bắc Yemen và ít được sự ủng hộ của phần còn lại của nước này. Chiến dịch của họ gây nên những mối quan ngại, đặc biệt trong số những bộ tộc người Sunni tại Yemen và nước láng giềng Ả Rập Xê-út đa số là người Sunni cư ngụ. Nhưng, được sự hậu thuẫn và trang bị của Iran, nay dường như họ ở thế sẵn sàng kiểm soát toàn bộ đất nước. Những chiến binh thánh chiến tại Yemen có liên hệ đến Al-Qaida xem Houthi là dị giáo, và có thể lợi dụng những xáo trộn để bành trướng ảnh hưởng trong vùng.

Đại tá Steve Warren, phát ngôn viên Ngũ Giác Đài nói:

“Đây là những phần tử khủng bố rất muốn tấn công bên ngoài Yemen. Do đó đây là chú tâm của chúng ta, và dù chúng ta đã rút nhân viên quân sự còn lại của chúng ta tại Yemen, nhưng Hoa Kỳ vẫn còn khả năng tiến hành những cuộc hành quân chống khủng bố tại bất cứ nơi nào trên thế giới.”

Bản đồ của Yemen cho thấy các khu vực nằm dưới sự kiểm soát và ảnh hưởng của phiến quân Houthi.g
Bản đồ của Yemen cho thấy các khu vực nằm dưới sự kiểm soát và ảnh hưởng của phiến quân Houthi.g

Trong khi đó, một tổ chức khủng bố khác, Nhà nước Hồi Giáo đã nhận trách nhiệm trong vụ đánh bom hai ngôi đền tại Yemen làm 137 người thiệt mạng. Với sự ra đi của tổng thống Hadi, phương Tây sẽ mất một đồng minh quan trọng trong cuộc chiến chống khủng bố tại vùng này. Một nỗ lực quốc tế đang được tiến hành để tìm một giải pháp qua thương thuyết trước khi tình hình không kiểm soát được.

Bà Jen Psaki, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nói:

“Hành động của Houthi đã liên tục phá hoại giai đoạn chuyển tiếp của Yemen. Những hoạt động gần đây là những hoạt động mới nhất trong một loạt các hành vi bạo động của Houthi khi tổ chức này chiếm Sana’a, các định chế của chính phủ và nỗ lực cai trị bằng các chỉ thị đơn phương.”

Aden là một thành phố cảng cửa ngõ của Hồng Hải. Hàng ngàn tàu bè qua lại thành phố này đến các hải cảng khác của Hồng Hải và kênh Suez ở phía Bắc. Ả Rập Xê-út mở các cuộc không kích nhắm vào các vị trí của Houthi vào cuối ngày hôm qua, và một giải pháp hòa bình dường như ngày càng vượt khỏi tầm tay.

Tin Vắn Thế Giới

XS
SM
MD
LG