Đường dẫn truy cập

Voi có thể giúp mở ra bí quyết ngăn ngừa ung thư ở người


Những con voi ở Nam Phi.
Những con voi ở Nam Phi.

Dù có kích cỡ to lớn và có nhiều tế bào hơn so với con người, ung thư ở loài voi là khá hiếm, và một nghiên cứu mới có thể giải thích lý do vì sao như vậy.

Hóa ra những tế bào của voi "có thêm 38 bản sao biến dị (allele) của một gene mã hóa protein p53, một loại gene ức chế khối u dễ nhận thấy, so với con người ta chỉ có hai bản sao," các nhà nghiên cứu cho biết.

Voi cũng có một "cơ chế mạnh mẽ hơn để tiêu diệt những tế bào bị hư hại" mà có thể trở thành tế bào ung thư. Các nhà nghiên cứu nói rằng trong số những tế bào cô lập của voi, những tế bào bị hư hại và có thể là tế bào tiền ung thư bị tiêu diệt nhanh gấp đôi tốc độ của những tế bào khỏe mạnh của người và gấp năm lần tốc độ của những người mắc Hội chứng Li-Fraumeni, chỉ có một bản sao p53 hoạt động được. Những người mắc hội chứng này có "hơn 90% nguy cơ bị ung thư trong đời ở trẻ em và người lớn," các nhà nghiên cứu nói.

Bởi vì voi có số lượng tế bào nhiều gấp 100 lần so với người, có vẻ như chúng sẽ có nguy cơ có tế bào bị hư hại cao gấp 100 lần, các nhà nghiên cứu đặt giả thuyết.

Nhưng điều đó không đúng.

Theo các nhà nghiên cứu, voi, có tuổi thọ từ 50 đến 70 năm, có tỉ lệ tử vong do ung thư chỉ dưới năm phần trăm, so với con người là từ 11 đến 25 phần trăm.

"Theo suy luận logic thì voi phải bị ung thư rất nhiều, và thực tế là chúng lẽ ra giờ đã tuyệt chủng vì nguy cơ ung thư cao như vậy," Joshua Schiffman, bác sĩ ung bướu nhi khoa tại Viện Ung thư Huntsman thuộc Trường Y và Bệnh viện Nhi đồng của Đại học Utah, nói. "Chúng tôi cho rằng làm ra thêm p53 là cách mà tự nhiên giữ cho loài voi tồn tại."

Cố gắng tìm hiểu vai trò của p53, nhóm của bác sĩ Schiffman cộng tác với Vườn thú Hogle của bang Utah và Trung tâm Bảo tồn Voi của Anh em nhà Ringling. Họ lấy máu từ những con voi diễn xiếc đã được cho nghỉ hưu về với Trung tâm và cố ý làm hư hại ADN trong tế bào, một bước mà có thể dẫn tới ung thư.

Những tế bào này "tự sát," các nhà nghiên cứu nói.

"Như thể những con voi này nói rằng, 'Quan trọng là chúng ta không để bị ung thư, chúng ta sẽ giết chết những tế bào này và bắt đầu lại hoàn toàn,'" ông Schiffman nói. "Nếu bạn giết chết những tế bào bị hư hại, nó biến mất và không thể biến thành ung thư. Điều này có thể là phương cách hữu hiệu hơn để phòng ngừa ung thư hơn là cố gắng ngăn tế bào đột biến phân chia và không thể tự sửa chữa hoàn toàn."

Sẽ cần thêm những nghiên cứu khác để xác định xem p53 có trực tiếp bảo vệ voi khỏi bệnh ung thư hay không.

Dù nghiên cứu một ngày nào đó có thể đưa tới những loại thuốc mới chống lại bệnh ung thư ở người, các nhà nghiên cứu nói rằng việc này sẽ không xảy đến ngay lập tức.

Nghiên cứu được công bố trên Chuyên san của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (JAMA).

VOA có ứng dụng mới

Xem tin tức VOA trực tiếp trên điện thoại và máy tính bảng! Ứng dụng VOA có thiết kế mới và cải thiện khả năng truy cập tin tức. Các tính năng mà bạn yêu thích trước đây được tích hợp cùng các công cụ vượt tường lửa để truy cập tin tức VOA bằng 22 ngôn ngữ.

Tải ứng dụng VOA trên App StoreGoogle Play!

VOA Express

XS
SM
MD
LG