Cố gắng bảo vệ các giống gia cầm bị thất tán vì nông nghiệp hiện đại

WASHINGTON —  Vào ngày 22 tháng 11, người Mỹ kỷ niệm Lễ Tạ Ơn, một lễ hội biểu tượng của mùa thu hoạch, có nguồn gốc từ việc định cư tại nước Mỹ vào thế kỷ thứ 17 của những người châu Âu tìm đất mới. Gà tây quay là món ăn truyền thống chính. Tuy nhiên nhiều giống gà tây hoang dã, món ăn của thời kỳ những di dân đầu tiên đến Hoa Kỳ gần như biến mất, và được gà tây nuôi trong các trang trại thay thế. Loại gà này lớn nhanh và nuôi ít tốn kém hơn. Trên thế giới nhiều loại động vật nuôi dần dần biến mất khi việc sản xuất thịt công nghiệp thay thế những nhà sản xuất nhỏ. Tuy nhiên một số người đang nỗ lực bảo tồn các chủng loại khác nhau như một đảm bảo cho một tương lai không chắc chắn. Thông tín viên Đài VOA Steve Barogona có thêm chi tiết.

Bà Rachel Summers nuôi một đàn gà tây nhỏ tại Trại Crowfoot, cách Washington khoảng một tiếng đồng hồ lái xe. Đây là loại gà tây có tên Standard Bronze.

Bà Summers nói những con gà tây này có lịch sử của chúng.

“Đây là những loại gà có thể tìm thấy tại sân nuôi gia cầm quanh các nhà kho thời kỳ thuộc địa.”

Và ngày nay chúng có thể được tìm thấy tại những sân nuôi gia cầm kiểu thế kỷ thứ 18 như Trang trại Claude Moore bên ngoài Washington. Bà Summers bắt đầu làm việc tình nguyện ở đây khi bà chỉ mới 11 tuổi. Bà nói chính tại đây bà cảm thấy thích loại gà hiếm hoi này.

“Khi tôi bắt đầu biết nhiều về lịch sử và vai trò của chúng trên thế giới ngày nay, tôi nhận ra rằng chúng rất hiếm như thế nào và tầm mức quan trọng của việc bảo tồn chúng.”

Bà Julie Long là một nhà nghiên cứu về gà tây tại Bộ Canh nông Hoa Kỳ. Bà nói:

“Những giống gà di sản hiện gặp nguy cơ biến mất, đơn giản là vì chúng không được sử dụng trong thương mại nữa.”

Bà Julie Long cho biết thêm là hiện nay loại gà thương mại được gây giống để có hình dáng to lớn, rồi được phối giống với nhiều loại gà toàn trắng khác để có màu da hoàn thiện.

“Những loại gà này rất được ưa chuộng vào thập niên 1950 và chiếm ngự thị trường lúc bấy giờ.”

Và loại gà giống di sản gần như biến mất. Ngày nay chỉ còn lại ít hơn mười ngàn giống gà tây Standard Bronze, theo như Tổ chức Bảo tồn Giống Vật nuôi Hoa Kỳ cho biết.

Những giống vật nuôi địa phương bi đe dọa tại nhiều nơi trên thế giới. Một lý do là hiệu năng thắng sự đa dạng trong việc đáp ứng những nhu cầu ngày càng tăng về chất đạm động vật.

Tuy nhiên bà Long nói sẽ là điều sai lầm nếu mất những giống di sản này.

“Tốt hơn hết là phải giữ những giống này, như là một chính sách bảo hiểm. Bạn có thể không bao giờ cần những gien di truyền này. Nhưng nếu bạn cần và chúng biến mất, thì bạn xem như không có cơ hội nào nữa.”

“Chính sách bảo hiểm” về gien di truyền có thể giúp chúng chịu được môi trường khắc nghiệt hơn do biến đổi khí hậu. Hay kháng được các bệnh mới. Hay có khả năng tự kiếm ăn tốt hơn khi chi phí thức ăn thương mại tăng lên.

Các chuyên gia nói một điểm then chốt trong việc cứu những giống hiếm hoi này, có thể tìm thấy trong nhà bếp.

Ông John Critchley là đầu bếp trưởng của Nhà hàng Urbana, trung tâm Washington. Ông thích những con gà tây di sản hơn là những loại gà tây khác tại các siêu thị.

Mức bán những con gà tây di sản vào dịp Lễ Tạ Ơn tăng lên. Và bà Rachel Summers hy vọng thị trường này sẽ giúp gìn giữ không những chỉ về khẩu vị nhưng còn là tất cả những nét hữu ích khác của loại gà tây di sản này.

“Tôi không những chỉ nuôi loại gà tây này cho Lễ Tạ Ơn. Tôi muốn giống gà này là nguồn thức ăn trên thế giới nếu cần thiết. Với chỉ một ít gà tây của chúng tôi, chúng tôi muốn bảo tồn chúng trong trang trại nhỏ của chúng tôi.”

Cũng như lễ Tạ Ơn thuộc về truyền thống, những con gà tây di sản giữ cho truyền thống tồn tại.