Khắp lục địa Phi châu, những cuộc thảo luận về việc nuôi dạy con cái tập trung phần lớn vào các bà mẹ. Các ông bố thường được loại ra khỏi cuộc nói chuyện. Nhưng trong khi châu lục này chuẩn bị cho tình trạng tăng vọt về sinh suất trong 35 sắp tới, sự chú ý đang chuyển qua tác động đối với gia đình của nền văn hoá gia trưởng của châu Phi. Thông tín viên Thuso Khumalo, một người cha tự hào có 3 đứa con, tường trình từ Johannesburg.
Trong nhiều thế kỷ, hệ thống gia trưởng Phi châu đã giúp cho quý ông thống trị phụ nữ. Văn hoá, tập tục và ngay cả luật lệ, cũng ủng hộ nam giới là phe đầy quyền lực. Điều này cũng đúng ở Nam Phi – với những luật lệ tiến bộ nhất về bình đẳng ở lục địa này, nhưng là nơi các thái độ truyền thống vẫn tồn tại.
Những người đàn ông như Trevor Davies, Giám đốc Sáng kiến Làm cha Phi châu, mô tả đây là “nam tính độc hại” và muốn chấm dứt tình trạng ấy. Ông Davies lập luận rằng sự thống trị mà nam giới chiếm lĩnh đã dẫn các ông bố đến chỗ lơi là nghĩa vụ nuôi dạy con cái cùng với những người vợ.
Các cuộc khảo cứu cho thấy 46% trẻ em ở Nam Phi dưới 12 tuổi đang lớn lên mà không có cha. Và ông Davies nói điều này có nghĩa là chúng mất đi 50% giá trị của việc làm cha mẹ mà lẽ chúng phải có được.
Với tình trạng phụ nữ đi làm nhiều hơn, vì ý muốn hay vì sự cần thiết, và nắm thêm các vai trò theo truyền thống là của nam giới, ông Davies lập luận rằng các ông phải xét lại vai trò của mình trong quan hệ gia đình.
Ông nói các ông bố phải tham gia nhiều hơn, bắt đầu từ lúc sinh con, trong việc chăm bẵm, tắm rửa, thay tã lót và bày tỏ tình thương nhiều hơn. Ông nói thêm rằng nuôi con không làm cho một người đàn ông bớt đi nam tính, mà còn làm một người đóng góp tốt hơn vào xã hội:
"Giảm thiểu những nam tính độc hại có ích cho tất cả chúng ta trong tư cách là đàn ông, phụ nữ và trẻ em. Hình thức xã hội mà chúng ta thấy mình đang hướng tới là một xã hội trong đó nam giới được trông đợi phải cư xử tốt hơn, những người đàn ông khoẻ mạnh, coi trọng gia đình và cộng đồng của mình.”
Ông Justin Kwena có một đứa con. Thanh niên 34 tuổi này giúp vợ là Khethele làm tất cả những việc vặt trong nhà, kể cả nấu ăn. Anh cũng dành phần lớn thời giờ cho đứa con gái 4 tuổi tên là Tumelo để xem các phim hoạt hình và chơi với nó.
Anh Kwena nói anh muốn chứng tỏ với con gái rằng tạo ra một mái ấm gia đình là một trách nhiệm chung. Và mái ấm gia đình phải phản ánh một xã hội nơi nam giới và phụ nữ bình đẳng. Theo anh, điều này đã tạo ra một mối liên hệ vững chắc giữa anh và con gái. Anh nói:
“Nếu vợ anh mệt mỏi, hãy giúp cô ấy một tay. Cô ấy là người trợ giúp cho anh, chứ không phải là nô lệ của anh. Trẻ em phải biết rằng người cha không phải là người chỉ ngồi trên ghế sa-lông xem Ti-vi, mà còn chạy quanh với mình, tắm cho mình, chơi với mình, nói chuyện với mình, giúp mình làm bài ở nhà và mọi chuyện như thế.”
Anh Alert Mazwi 35 tuổi là một người cha tự hào với 3 đứa con.
Anh nắm lấy mọi cơ hội để cùng với các con chơi ngay cả những trò ngờ nghệch nhất. Giống như một giáo sĩ trên bục giảng, anh Mazwi đưa là lời kêu gọi nồng nhiệt cho các ông bố khác là hãy tham gia vào cuộc sống của con cái:
“Tôi xin các ông bố hãy chơi với con mình. Nếu các bạn muốn chơi với các con, chúng cũng sẽ muốn chơi với các bạn. Nếu các bạn đẩy xa chúng ra, thì chúng cũng sẽ đi xa. Và nếu các bạn tách rời khỏi con cái, thì sẽ không phải là một mái ấm gia đình. Hãy đến gần với con cái; các bạn sẽ có những giây phút tốt đẹp.”
Và ông Davies nói nếu tất cả các ông bố đều giống Kwena và Mazwi, thì Nam Phi có thể biến thành một xã hội bình đẳng hơn, nơi sự tôn trọng và quan tâm là những giá trị cốt lõi.
“Nếu chúng ta bắt đầu kêu gọi nam giới tham gia trong vài năm tới, tôi nghĩ chúng ta có thể thấy bớt bạo lực trong các cộng đồng và nhất là bớt bạo lực nhắm vào phụ nữ và trẻ em. Một xã hội tử tế hơn là điều tôi theo đuổi, mà là một xã hội trong đó nam giới vẫn mạnh khoẻ, nhưng dùng sức mạnh của mình để chăm lo cho những người yếu hơn mình và cần đến sự bảo vệ của mình.”
