Trung Quốc hôm 14/12 cảnh báo rằng bất kỳ sự can thiệp hoặc thiệt hại nào đối với nguyên tắc "một Trung Quốc" sẽ có tác động nghiêm trọng đến hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan, trong khi Đài Bắc tuyên bố rằng việc duy trì hòa bình là mối quan tâm của mọi nước.
Hôm 11/12, Tổng thống đắc cử Donald Trump nói rằng Hoa Kỳ không nhất thiết phải tuân thủ nguyên tắc lâu nay rằng Đài Loan là một phần của "Một Trung Quốc".
Phát biểu này lại làm Trung Quốc tức giận, nhất là sau cuộc điện đàm trước đó của ông Trump với Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn.
Vấn đề này rất nhạy cảm đối với Trung Quốc, vì Trung Quốc xem Đài Loan là một tỉnh ly khai, và Bắc Kinh đã bày tỏ "quan ngại nghiêm trọng" về những nhận xét của ông Trump.
Ông An Fengshan, phát ngôn viên của Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc, nói trong cuộc họp báo thường kỳ rằng vấn đề Đài Loan có liên quan đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc.
Ông nói: "Duy trì nguyên tắc ‘một Trung Quốc’ là cơ sở chính trị để phát triển quan hệ Trung Quốc - Hoa Kỳ, và là nền tảng của hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan."
Ông An nói tiếp: "Nếu nền tảng này bị can thiệp hoặc bị phá vỡ, việc phát triển ổn định lành mạnh mối quan hệ Trung Quốc - Hoa Kỳ sẽ mất ý nghĩa, và hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng."
Hội đồng các vấn đề đại lục thuộc quốc hội Đài Loan cho biết rằng quan hệ hòa bình là một trách nhiệm song phương giữa hai bên eo biển Đài Loan.
Phát ngôn viên Hội đồng Chiu Chui-cheng nói: "Đài Loan đã nhiều lần nhấn mạnh rằng việc duy trì hòa bình và ổn định tại eo biển Đài Loan và toàn khu vực là lợi ích của tất cả các bên. Đài Loan cân bằng sự phát triển của mối quan hệ Đài Loan – Hoa Kỳ và quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan."
Trung Quốc lo ngại sâu sắc về bà Thái và Đảng Dân Tiến của bà. Trung Quốc tin rằng Đài Loan muốn thúc đẩy nền độc lập chính thức của hòn đảo, và đây là điều Bắc Kinh không mong muốn.
Bắc Kinh chưa bao giờ từ bỏ ý định sử dụng vũ lực để kiểm soát Đài Loan, và sau tuyên bố của ông Trump, một số cơ quan báo chí nhà nước Trung Quốc cho rằng giải pháp quân sự hiện là điều cần thiết.
Hôm 13/12, một quan chức quốc phòng cấp cao của Hoa Kỳ cho biết rằng chi tiêu quốc phòng của Đài Loan chưa theo kịp với các mối đe dọa của Trung Quốc và cần phải được tăng lên.
Trong những năm gần đây, chi tiêu quốc phòng hàng năm của Đài Loan chưa đến 3% tổng sản phẩm quốc nội, và một số chuyên gia quân sự và chính trị tại Đài Loan cho biết cần phải có một mức độ tối thiểu cho chi tiêu quốc phòng.
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Đài Loan Chen Chung-chi nói với Reuters rằng “chi tiêu quốc phòng của Đài Loan tính tới cả các mối đe dọa từ bên ngoài cũng như ngân sách hàng năm của quốc gia”.
Còn tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng nói rằng Hoa Kỳ cần phải xử lý các vấn đề Đài Loan một cách thận trọng để tránh các mối quan hệ xấu với Trung Quốc do can thiệp không cần thiết.
Ông Sảng nói: "Vấn đề về Đài Loan đang bị đe dọa. Tôi nghĩ rằng chúng tôi đã nhiều lần nói rằng chúng tôi phản đối việc Hoa Kỳ và Đài Loan thiết lập quan hệ chính thức hoặc thiết lập mối quan hệ quân sự."
